Page 40 - แผนที่ความเหมาะสมของที่ดินสำหรับการปลูกพืชสมุนไพร กระเจี๊ยบแดง เก็กฮวย ดีปลี บอระเพ็ด พญายอ เพชรสังฆาต มะระขี้นก มะลิ มะแว้งเครือ และมะแว้งต้น

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
2-28

ลดน้ําตาลในเลือดไดบาง แกไอ ขับเสมหะ ขับลม แกไขเพื่อเสมหะในคอ แกน้ําลายเหนียว ขับปสสาวะ
บํารุงน้ําดี ราก รสขมขื่นเปรี้ยว ขับเสมหะ แกน้ําลายเหนียว เปนยาแกไอ ขับลม แกคัน ขับปสสาวะ

แกไขสันนิบาต รักษามะเร็งเพลิง บํารุงธาตุ รักษาวัณโรค ใบ บํารุงธาตุ แกวัณโรค แกไอ เนื้อไม แกแนน
แกจุกเสียด ขับลม แกทองอืดเฟอ ขับพยาธิ

2.10.4 สารธรรมชาติออกฤทธิ์

ผลมะแวงตนพบสาร Alkaloids หลายชนิด เชน Diosgenin, Solanine, Solasodine

(สารนี้พบไดทั้งในสวนของผล ใบ และตน) อีกทั้งยับพบสารจําพวก Amino acid, Flavonoid
glycoside, Phenols สวนในเมล็ดมะแวงตนพบไขมันและวิตามินซี เปนตน สวนใบและผลยังพบ

Diogenin, Solanine, Solanidine Beta-sitosterol

สารสกัดจากมะแวงตนมีฤทธิ์แกปวด แกอาการอักเสบได โดยสารดังกลาวจะออกฤทธิ์
คลายกับ Cortisone

สาร Solasodine เปนสารที่มีประสิทธิภาพในการขับเสมหะและแกอาการไอไดดี

เมื่อนําสาร Solasodine ที่สกัดไดจากผลมาฉีดใหหนูที่เปนเบาหวานในขนาด 50-100
มิลลิกรัมตอ 1 กิโลกรัม พบวาไมทําใหน้ําตาลในเลือดของหนูที่เปนเบาหวานเพิ่มขึ้น แตหากฉีดใหกับหนู

ที่ไมมีโรคเบาหวาน จะมีผลทําใหน้ําตาลในเลือดของหนูเพิ่มขึ้น

น้ําสกัดผลมะแวงมีฤทธิ์ลดน้ําตาลในเลือด แตมีฤทธิ์นอยและระยะเวลาการออกฤทธิ์สั้น
และยังพบสเตียรอยดในปริมาณคอนขางสูง จึงไมควรนํามาใชติดตอกันเปนเวลานาน

สาร Solanine หากนํามาใชในปริมาณที่มากเกินไปจะทําใหเกิดอาการเปนพิษ ทําลาย
เซลลในเม็ดเลือด ทําใหมีอาการปวดศีรษะ ปวดทอง อาเจียน ตาพรามัว ขับถายฉับพลัน หัวใจเตนถี่

และคอยๆ ลดลงจนหัวใจหยุดเตน หรือทําใหควบคุมสติไมไดและสลบไป โดยสารดังกลาวจะพบมากใน
ผลมะแวงตนดิบ

ฤทธิ์ตานอนุมูลอิสระ จากการทดสอบดวยวิธี FRAP test และ Folin-Ciocalteau assay

ฤทธิ์บรรเทาอาการไอ การศึกษาทางคลินิกในผูปวยอายุระหวาง 18-60 ป ที่มีอาการไอ
แบบเฉียบพลัน เปนระยะเวลานอยกวา 7 วัน แบงออกเปนกลุมที่ไดรับยาปฏิชีวนะ (antibiotic) และ

ตํารับยาสมุนไพรที่มีสวนผสมของมะแวงตน (S. indicum L.) ผลการทดสอบพบวาตํารับยาสมุนไพรมี

ผลในการบรรเทาอาการไอ
ฤทธิ์ตานอักเสบ สารsteroidal glycosides จากมะแวงตน (S. violaceum Ortega)

มีฤทธิ์ตานอักเสบในเซลลเม็ดเลือดขาวชนิดนิวโทรฟลล โดยยับยั้งการสราง superoxide anion และ

การหลั่งเอ็นไซม elastase ซึ่งเปนกลไกที่เกี่ยวของกับกระบวนการเกิดการอักเสบ
ฤทธิ์ตานอนุมูลอิสระ ผลมะแวงตน (S. indicum L.) มีฤทธิ์ตานอนุมูลอิสระ จากการ

ทดสอบดวยวิธี FRAP test และ Folin-Ciocalteau assay

แผนที่ความเหมาะสมของที่ดินสําหรับการปลูกพืชสมุนไพร
กระเจี๊ยบแดง เกกฮวย ดีปลี บอระเพ็ด พญายอ เพชรสังฆาต มะระขี้นก มะลิ มะแวงเครือ และมะแวงตน กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน