Page 27 - สถานภาพการชะล้างพังทลายของดินในประเทศไทย Status of Soil Erosion in Thailand
P. 27
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
17
2) กำรชะล้ำงพังทลำยของดินแบบร่อง ลักษณะนี้จะเกิดการชะล้างพังทลายของดินเมื่อมีน้ า
ในปริมาณมากๆ มารวมตัวกันแล้วไหลลงสู่ที่ต่ า ท าให้เกิดเป็นร่องน้ าขึ้น (channel erosion) โดยไม่ต้องอาศัย
แรงกระทบจากเม็ดฝน แบ่งออกเป็นลักษณะต่างๆ ดังนี้
- การชะล้างพังทลายของดินแบบริ้ว (rill
erosion) เป็นการชะล้างพังทลายของดินที่ก่อให้เกิดร่องริ้ว
เล็กๆ มากมายกระจายทั่วพื้นที่ความลึกไม่เกิน 8 เซนติเมตร
ท าให้ผิวขรุขระ แต่เมื่อมีการไถพรวนร่องริ้วบริเวณนี้
จะหายไป มักเกิดในพื้นที่ที่มีความลาดเทน้อยความลาดเท
ไม่สม่ าเสมอกันตลอดและตามร่องที่ปลูกพืชตามแนวลาดเท การชะล้างแบบริ้ว (rill erosion)
การชะล้างดินแบบนี้ อาจไถกลบได้โดยใช้เครื่องมือไถพรวน การชะล้างแบบริ้ว (rill erosion)
ธรรมดา
- การชะล้างพังทลายของดินแบบร่องลึก (gully
erosion) เป็นการชะล้างดินกว้างกว่าแบบริ้ว เกิดในพื้นที่ที่มี
ความลาดเทมากและมีระยะความยาวของความลาดเทมาก
หรือพื้นที่ที่ปลูกพืชซ้ าซากตามแนวขึ้นลงของความลาดเท
เริ่มแรกเกิดจากการกัดเซาะของร่องน้ าเป็นร่องขนาดเล็ก
เมื่อไม่มีการแก้ไขก็จะกลายเป็นร่องน้ าขนาดใหญ่และลึก
ในพื้นที่ที่เป็นดินทรายจะเกิดการชะล้างพังทลายในลักษณะ
การชะล้างแบบร่องลึก (gully erosion)
นี้ได้เร็วมากเมื่อเกิดฝนตกหนัก การชะล้างแบบร่องลึก (gully erosion)
- การชะล้างพังทลายของดินฝั่งล าน้ าหรือริมฝั่งแม่น้ า (stream erosion) เป็นการชะล้างดินที่
เกิดขึ้นตามล าน้ าธรรมชาติ เช่น แม่น้ า ล าธาร ซึ่งมีน้ าตลอดปี ท าให้ดินริมฝั่งแม่น้ าพังทลายเนื่องจากก าลังแรง
ของกระแสน้ า และการถูกพัดพาไป แต่ละปีจะเกิดการพังทลายของดินในลักษณะนี้เป็นปริมาณมาก ดินที่ถูกพัด
พาไปจะท าให้ล าน้ าและล าธารตื้นเขิน ล าน้ าเกิดการเปลี่ยนทิศทางการไหล ท าให้เกิดน้ าไหลบ่าท่วมชายฝั่ง
การชะล้างพังทลายดินฝั่งล าน้ าหรือริมฝั่งแม่น้ า (stream erosion)
