Page 15 - รายงานการสำรวจดินเขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำคลองวังยาวแปลงที่ สบ. 4 จังหวัดสระบุรี : พื้นที่ดำเนินการ บ้านหนองมะกรูด หมู่ที่ 12 บ้านซับสนุ่น หมู่ที่ 9 บ้านซับขอน หมู่ที่ 12 และบ้านหนองจอก หมู่ที่ 8 ตำบลหนองย่างเสือ อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี ลุ่มน่ำสาขาแม่น้ำป่าสักตอนล่าง (รหัส 1208) ลุ่มน้ำหลักแม่น้ำป่าสัก (รหัส 12)

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
7

สําหรับประเทศไทยไดแบงการสํารวจและทําแผนที่ดินออกเปน 6 ระดับ (สํานัก
สํารวจดินและวางแผนการใชที่ดิน, 2551) ดังนี้

1. การสํารวจดินแบบหยาบมากหรือแบบกวาง (exploratory survey) เปนการ
สํารวจดินเพื่อใชขอมูลในการวางแผนระดับภูมิภาคหรือระดับประเทศ และใชเปนแนวทางในการ

วางแผนการศึกษาขั้นละเอียดตอไป แผนที่ที่ใชในการสํารวจดินในสนามมีมาตราสวน 1:100,000 ถึง
1:250,000 ขอบเขตของดินแตละหนวยที่แสดงไวในแผนที่ดินไดจากการแปลรูปถายทางอากาศหรือ
ภาพจากดาวเทียม โดยใชขอมูลพื้นฐานและปจจัยตาง ๆ ที่เกี่ยวของกับการกําเนิดดิน เชน ขอมูลทาง

ธรณีวิทยา ธรณีสัณฐานวิทยา พืชพรรณการใชประโยชนที่ดิน และสภาพภูมิอากาศ โดยมีการสุมตรวจ
ดินในภาคสนามเปนบางจุด โดยทั่วไปจะเปนการศึกษาไปตามแนวตัดขวางกับสภาพพื้นที่และ
ธรณีวิทยา หนวยแผนที่ที่ใชแสดงไวบนแผนที่ดินสวนใหญจะเปนหนวยดินสัมพันธ (associations)

กลุมดินใหญ (great groups) และหนวยพื้นที่เบ็ดเตล็ด (miscellaneous areas) แผนที่ดินที่พิมพ
ออกเผยแพรมีมาตรสวน 1:1,000,000 หรือมาตราสวนเล็กกวา พื้นที่ที่เล็กที่สุดที่แสดงในแผนที่ควร
มากกวา 6,250 ไร

2. การสํารวจดินแบบหยาบ (reconnaissance survey) เปนการสํารวจดิน เพื่อใช
ขอมูลในการวางแผนระดับภาคหรือระดับประเทศ เพื่อใหทราบถึงศักยภาพของพื้นที่ในการพัฒนา

และใชเปนแนวทางในการวางแผนการศึกษา วิจัยขั้นละเอียดตอไป แผนที่ที่ใชในการสํารวจดินใน
สนามมีมาตราสวนอยูระหวาง 1:100,000 ถึง 1:250,000 ขอบเขตของดินที่ไดจากการแปรรูปถาย
ทางอากาศ หรือจากภาพดาวเทียม และการตรวจสอบดินในสนาม โดยกําหนดไวประมาณ

12.5 ตารางกิโลเมตรตอ 1 จุดตรวจสอบดิน (8,000 ไร/1 จุด) หนวยแผนที่ที่ใชแสดงไวบนแผนที่ดิน
สวนใหญจะเปนหนวยดินสัมพันธกลุมดินยอย (subgroups) และหนวยพื้นที่เบ็ดเตล็ด แผนที่ดินที่
พิมพออกเผยแพรมีมาตรสวน 1:100,000 ถึง 1:1,000,000 พื้นที่ที่เล็กที่สุดที่แสดงในแผนที่ประมาณ

625-6,250 ไร
3. การสํารวจดินแบบคอนขางหยาบ (detailed reconnaissance survey) เปน

การสํารวจดินเพื่อใชขอมูลในการวางแผนระดับจังหวัดหรือโครงการขนาดใหญ เพื่อใหทราบถึง
ศักยภาพของพื้นที่ในการพัฒนาในเบื้องตน เพื่อใชเปนแนวทางในการกําหนดพื้นที่ที่จะพัฒนา
หรือเพื่อศึกษาในรายละเอียดตอไป แผนที่ที่ใชในการสํารวจดินมีมาตราสวนอยูระหวาง 1:40,000 ถึง

1:100,000 ขอบเขตของดินที่ไดจากการแปรรูปถายทางอากาศ หรือจากภาพดาวเทียม และการ
ตรวจสอบดินในสนาม โดยกําหนดไวประมาณ 1-2 ตารางกิโลเมตรตอ 1 จุดตรวจสอบดิน
(625-1,250 ไร/1 จุด) หนวยแผนที่ที่ใชแสดงไวบนแผนที่ดินสวนใหญจะเปนหนวยดินสัมพันธวงศดิน

(soil family) ชุดดิน (soil series) ดินคลาย (soil variants) และหนวยพื้นที่เบ็ดเตล็ด แผนที่ดินที่
พิมพออกเผยแพรมีมาตรสวน 1:50,000 ถึง 1:100,000 พื้นที่ที่เล็กที่สุดที่แสดงในแผนที่ประมาณ
156-625 ไร

4. การสํารวจดินแบบคอนขางละเอียด (semi-detailed survey) เปนการสํารวจดิน
เพื่อใชขอมูลในการวางแผนระดับอําเภอหรือโครงการขนาดกลาง เพื่อใหทราบถึงศักยภาพของพื้นที่

ในการพัฒนาและวางแนวทางการปฏิบัติงาน แผนที่ที่ใชในการสํารวจดินมีมาตราสวนอยูระหวาง
1:15,000 ถึง 1:50,000 ขอบเขตของดินที่ไดจากการแปรรูปถายทางอากาศ หรือจากภาพดาวเทียม