Page 12 - รายงานการสำรวจดินเขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำคลองวังยาวแปลงที่ สบ. 4 จังหวัดสระบุรี : พื้นที่ดำเนินการ บ้านหนองมะกรูด หมู่ที่ 12 บ้านซับสนุ่น หมู่ที่ 9 บ้านซับขอน หมู่ที่ 12 และบ้านหนองจอก หมู่ที่ 8 ตำบลหนองย่างเสือ อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี ลุ่มน่ำสาขาแม่น้ำป่าสักตอนล่าง (รหัส 1208) ลุ่มน้ำหลักแม่น้ำป่าสัก (รหัส 12)
P. 12

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
                                                                                                        4


                                     3. รูปแบบทางน้ําแบบตั้งฉาก (rectangular drainage pattern) เปนรูปแบบการ
                       ระบายน้ําที่ลําธารสายยอยดวยกันหรือลําธารสายยอยกับสายหลักมาสบกันเปนมุมฉาก นอกจากนี้

                       แนวโคงของลําน้ําทุกสายในระบบจะเปนมุมฉากเชนเดียวกัน และจะมีระยะการหักงอของลําน้ําเกือบ
                       เทากัน เนื่องมาจากลักษณะภูมิประเทศ

                                     4. รูปแบบทางน้ําแบบรัศมี (radial drainage pattern) เปนรูปแบบการระบายน้ํา
                       ที่ลําน้ําสายหลักและลําน้ําสาขาจะไหลออกไปทุกทิศทางจากที่สูงตอนกลาง เชน รูปแบบการระบาย
                       น้ําที่เกิดขึ้นตามลักษณะภูมิประเทศแบบโดม กรวยภูเขาไฟ หรือเนินเขาที่อยูอยางโดดเดี่ยว

                                     5. รูปแบบทางน้ําแบบขนาน (parallel drainage pattern) เปนรูปแบบการระบาย
                       น้ําของลําน้ําสายหลัก และลําน้ําสาขามีทิศทางการไหลขนานกัน หรือเกือบขนานกันไปในแนวทิศทาง

                       เดียวกันตลอด

                                     6. รูปแบบทางน้ําแบบวงแหวน (annular drainage pattern) เปนรูปแบบการ
                       ระบายน้ําตามแนวระดับ ซึ่งมีทิศทางการไหลของลําน้ําตามรอยแยกของชั้นหิน มีลักษณะเปนสวน
                       หนึ่งของวงแหวนหรือเกือบเปนวงแหวน โดยจะไหลไปรวมกันกับลําน้ําสายหลักเพื่อระบายลงสูที่ต่ํา
                       ตอไป มักพบรูปแบบการระบายน้ําแบบนี้บริเวณเชิงเขาของลักษณะภูมิประเทศแบบโดม

                              พื้นที่ลุมน้ํา หมายถึง หนวยของพื้นที่ซึ่งลอมรอบดวยสันปนน้ํา เปนพื้นที่รับน้ําฝนของแมน้ํา

                       สายหลักในลุมน้ํานั้น ๆ เมื่อฝนตกลงมาในพื้นที่ลุมน้ํา น้ําจะไหลออกสูลําธารยอย ๆ แลวรวมกันออกสู
                       ลําธารสายใหญและรวมกันออกแมน้ําสายหลักจนไหลออกปากน้ําในที่สุด พื้นที่ลุมน้ําแตละแหงจะมี
                       ขนาดไมแนนอน ขึ้นอยูกับสภาพภูมิศาสตรและวัตถุประสงคในการจัดแบงพื้นที่เพื่อการบริหารจัดการ
                       (เกษม, 2551)

                              ชั้นคุณภาพลุมน้ํา หมายถึง การแบงเขตพื้นที่ลุมน้ําตามลักษณะกายภาพเพื่อประโยชนใน

                       การจัดการทรัพยากรและสิ่งแวดลอมอยางมีประสิทธิภาพในลุมน้ํานั้น ๆ การกําหนดชั้นคุณภาพลุมน้ํา
                       จําแนกตามมติคณะรัฐมนตรี แบงเปน 5 ระดับ (คํารณ, 2552) ประกอบดวย
                                     1. พื้นที่ลุมน้ําชั้นที่ 1 หมายถึง พื้นที่ภายในลุมน้ําที่ควรจะตองสงวนรักษาไวเปน

                       พื้นที่ตนน้ําลําธารโดยเฉพาะ เนื่องจากมีลักษณะและสมบัติที่อาจมีผลกระทบทางสิ่งแวดลอม จากการ
                       เปลี่ยนแปลงการใชที่ดินไดงายและรุนแรงไมวาพื้นที่จะมีปาหรือไมมีปาปกคลุมก็ตาม ในพื้นที่ลุมน้ํา

                       ชั้นที่ 1 จะแบงออกเปน 2 ระดับชั้นยอย คือ
                                        1) พื้นที่ลุมน้ําชั้นที่ 1A หมายถึง พื้นที่ลุมน้ําชั้นที่ 1 ที่ยังคงมีสภาพปาสมบูรณ
                       ปรากฏอยูในป พ.ศ. 2525 ซึ่งจําเปนจะตองสงวนรักษาไวเปนพื้นที่ตนน้ําลําธารและเปนทรัพยากรปาไม
                                        2) พื้นที่ลุมน้ําชั้นที่ 1B หมายถึง พื้นที่ลุมน้ําชั้นที่ 1 ซึ่งสภาพปาสวนใหญในพื้นที่

                       ไดถูกทําลายดัดแปลง หรือเปลี่ยนแปลงไปเพื่อพัฒนาการใชที่ดินรูปแบบอื่นกอนหนาป พ.ศ. 2525
                       และการใชที่ดินหรือการพัฒนารูปแบบตาง ๆ ที่ดําเนินการไปแลวจะตองมีมาตรการควบคุมเปนพิเศษ
                                     2. พื้นที่ลุมน้ําชั้นที่ 2 หมายถึง พื้นที่ภายในลุมน้ําซึ่งมีคาดัชนีชั้นคุณภาพลุมน้ําที่

                       ลักษณะทั่วไปมีคุณภาพเหมาะตอการเปนตนน้ําลําธารในระดับรองลงมา และสามารถนํามาใช
                       ประโยชนเพื่อกิจการที่สําคัญได เชน การทําเหมืองแร เปนตน
                                     3. พื้นที่ลุมน้ําชั้นที่ 3 หมายถึง พื้นที่ภายในลุมน้ําที่โดยทั่วไปสามารถใชประโยชนได

                       ทั้งกิจกรรมทําไมเหมืองแรและปลูกพืชกสิกรรมประเภทไมยืนตน
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17