Page 58 - การจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในพื้นที่โครงการอนุรักษ์ดินและน้ำในพื้นที่เสี่ยงภัยต่อดินถล่ม บ้านนาหมัน หมู่ที่ 4 ตำบลแม่จริม อำเภอแม่จริม จังหวัดน่าน
P. 58
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
45
4) ปัจจัยเกี่ยวกับการจัดการพืช (Cover and management factor) (C-factor)
ปัจจัยเกี่ยวกับการจัดการพืชและการคลุมดินในสมการการสูญเสียดินสากล เป็นการรวม อิทธิพล
(Combined influence) ของตัวแปรหลายชนิด เชํน ชนิดของพืชที่ปลูก ชนิดของวัชพืช การปฏิบัติ
ปลูกพืชหมุนเวียน ปริมาณอินทรียวัตถุที่มีอยูํในดิน ฯลฯ การปกคลุมดินโดยรํมใบของพืช (Crop
canopy) นอกจากจะขึ้นอยูํกับจ้านวนต๎นพืช และลักษณะของการเจริญเติบโตแล๎วยังขึ้นอยูํกับ
ระยะเวลาของการเจริญเติบโตของพืชอีกด๎วย ดังตารางที่ 8
ตารางที่ 8 คํา C-factor ของประเภทการใช๎ที่ดินหลัก
ภาค
ประเภทการใช้ที่ดินหลัก กลาง-ตะวันตก เหนือ ตะวันออกเฉียงเหนือ ตะวันออก ใต้
นาข๎าว 0.28 0.28 0.28 0.28 0.28
พืชไรํ 0.485 0.474 0.525 0.485 0.322
ไม๎ยืนต๎น 0.15 0.15 0.15 0.15 0.16
ไม๎ผล 0.30 0.30 0.30 0.30 0.30
พืชสวน 0.60 0.60 0.60 0.60 0.60
ไรํหมุนเวียน 0.25 0.25 0.25 0.25 0.25
ทุํงหญ๎า 0.10 0.10 0.10 0.10 0.10
เกษตรผสมผสาน 0.225 0.225 0.225 0.225 0.225
ป่าไม๎ผลัดใบ 0.003 0.003 0.003 0.001 0.001
ป่าผลัดใบ 0.048 0.048 0.048 0.048 0.048
สวนป่า 0.088 0.088 0.088 0.088 0.088
วนเกษตร 0.088 0.088 0.088 0.088 0.088
ทุํงหญ๎าธรรมชาติ 0.015 0.015 0.015 0.015 0.015
ที่มา: กรมพัฒนาที่ดิน (2543)
5) ปัจจัยเกี่ยวกับการปฏิบัติการอนุรักษ๑ (Conservation practice factor or
support practice factor) (P-factor) เป็นสัดสํวนของการสูญเสียดินในวิธีการอนุรักษ๑ประเภทใด
ประเภทหนึ่ง เชํน การไถพรวน ตามแนวระดับ (Contour cultivation) การปลูกพืชสลับเป็นแถบ
(Strip cropping) การไถพรวนตาม แนวระดับรํวมกับการปลูกพืชเป็นแถบสลับ (Contour strip
cropping) และการท้าขั้นบันได (Terracing) กับคําการสูญเสียดินในสภาพพื้นที่ซึ่งท้าการไถขึ้นลง
ตามความลาดชัน คําปัจจัยเกี่ยวกับการปฏิบัติการอนุรักษ๑จะแตกตํางกันตามวิธีการที่ใช๎ดังตารางที่ 9