Page 17 - การจัดการดินเพื่อปลูกมันสำปะหลังในกลุ่มชุดดินที่ 56 จังหวัดตากโครงการนำร่องการผลิตพืชตามเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจเพื่อพัฒนาขีดความสามารถการแข่งขันในประชาคมอาเซียน
P. 17
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
4
ชนิดตองการชวงแสงสั้น (Short day) ถึงจะออกดอก บางชนิดตองการชวงแสงยาว (Long day) แตพืช
บางชนิดแสงไมมีอิทธิพลตอการออกดอก คาความยาวของชวงแสงจะแตกตางกันออกไปตามจุดที่ตั้งบน
เสนรุงในแตละชวงเดือน
ระบบอุณหภูมิ (Temperature regime) คุณลักษณะที่ดินที่เปนตัวแทน ไดแก คาอุณหภูมิเฉลี่ย
ในฤดูปลูก (Mean temperature in growing period) เพราะอุณหภูมิมีอิทธิพลตอการงอกของเมล็ด
การออกดอกของพืชบางชนิด และมีสวนสัมพันธกับขบวนการสังเคราะหแสงซึ่งจะสงผลกระทบตอการ
เจริญเติบโตของพืช
ความชุมชื้นที่เปนประโยชนตอพืช (Moisture availability) คุณลักษณะที่ดินเปนตัวแทน ไดแก
ระยะเวลาการทวมขังของน้ําในฤดูฝน ปริมาณน้ําฝนเฉลี่ยในรอบปหรือความตองการน้ําในชวงการ
เจริญเติบโตของพืช นอกจากนี้ควรพิจารณาถึงการกระจายของน้ําฝนในแตละพื้นที่และลักษณะของเนื้อ
ดินซึ่งเปนผลตอความจุในการอุมน้ําที่เปนประโยชนตอพืช
ความเปนประโยชนของออกซิเจนตอรากพืช (Oxygen availability) คุณลักษณะที่ดินที่เปน
ตัวแทน ไดแก สภาพการระบายน้ําของดิน ทั้งนี้เพราะพืชโดยทั่วไปรากพืชตองการออกซิเจนในการหายใจ
ดังนั้นจึงพิจารณาถึงปจจัยของดินที่มีสภาพการระบายน้ําดีจะมีการถายเทอากาศระหวางเหนือผิวดินกับ
ภายในดินไดดี สวนในดินที่มีสภาพการระบายน้ําที่เลว การถายเทอากาศเปนไปไดนอย ทําไหปริมาณกาซ
ออกซิเจนในดินก็ถูกรากพืชดูดไปมีปริมาณลดลงในขณะที่กาซคารบอนไดออกไซดในดินที่ไดจากขบวนการ
หายใจเพิ่มขึ้น ซึ่งจะมีผลกระทบตอการเจริญเติบโตของรากพืชสําหรับพืชไรและไมผลไมสามารถ
เจริญเติบโตไดในสภาพที่มีการแชขังของน้ําเปนเวลานานตั้งแต 5-14 วันขึ้นไป ทั้งนี้ขึ้นอยูกับชนิดของพืช
ในสภาพน้ําแชขังปริมาณออกซิเจนในดินมีนอยมากหรือไมมีรากพืชจะขาดออกซิเจนอยางรุนแรงและถา
เปนเวลานานพืชที่ถูกปลูกจะตายไดภายใตสภาพน้ําขัง
ความเปนประโยชนของธาตุอาหาร (Nutrient availability) คุณลักษณะที่ดินที่เปนตัวแทน ไดแก
ปริมาณธาตุอาหารหลักของพืชในดิน ประกอบกับการพิจารณาปฏิกิริยาดิน ซึ่งจะมีผลตอลักษณะทางเคมี
ของธาตุอาหารพืชในดินที่จะอยูในรูปที่พืชสามารถนําธาตุนั้นไปใชไดหรือไมนอกจากนั้นปฏิกิริยาดินจะมี
ผลตอกิจกรรมของจุลินทรียดิน ซึ่งมีสวนสําคัญในขบวนการยอยสลายอินทรียวัตถุดวย
ความจุในการดูดยึดธาตุอาหาร (Nutrient retention capacity) คุณลักษณะที่ดินที่เปนตัวแทน
ไดแก ความจุแลกเปลี่ยนประจุบวก (Cation exchange capacity) และความอิ่มตัวดวยดาง (Base
saturation) โดยที่ปจจัยทั้งสองอยางนี้มีผลทางออมตอการเจริญเติบโตของพืชในเรื่องปริมาณธาตุอาหาร
ที่ดินสามารถดูดยึด และการปลดปลอยธาตุอาหารที่เปนประโยชนตอพืช
สภาวะการหยั่งลึกของราก (Rooting conditions) คุณลักษณะที่ดินที่เปนตัวแทน ไดแก ความ
ลึกของดิน ความลึกของระดับน้ําใตดิน และชั้นการหยั่งลึกของราก (Root penetration classes) ความ
ลึกของดินจะมีสวนสัมพันธกับความลึกของระบบรากพืชในการหยั่งเพื่อหาอาหารและยึดลําตัน ดินที่มี
ความลึกมาก โอกาสที่รากจะเจริญเติบโตก็เปนไปไดงาย นอกจากนี้ระดับน้ําใตดินจะเปนตัวควบคุมการ
เจริญเติบโตของรากพืชดวย ถาระบบน้ําใตดินตื้นโอกาสที่รากพืชจะเจริญเติบโตไปสูเบื้องลางก็เปนไปได