Page 21 - การจัดการดินเพื่อปลูกมันสำปะหลังในกลุ่มชุดดินที่ 56 จังหวัดตากโครงการนำร่องการผลิตพืชตามเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจเพื่อพัฒนาขีดความสามารถการแข่งขันในประชาคมอาเซียน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

8

ซึ่งถาการกระจายน้ําฝนสม่ําเสมอจะสามารถปลูกมันสําปะหลังไดดี โดยเฉพาะมันสําประหลังพันธุระยอง

72 ที่ปลูกในภาคตะวันออกเฉียงเหนือจะใหเปอรเซ็นตแปงสูงและน้ําหนักดีกวาการปลูกในภาคตะวันออก
ซึ่งมีฝนตกชุก ความตองการทางดานพืชมันสําปะหลังแตละพันธุ จะนํามากําหนดบริเวณที่เหมาะสมตอ

การผลผลิต จะชวยใหยกระดับผลผลิตโดยรวมใหสูงขึ้นได นอกจากนี้โครงสรางทางดานการตลาด ไดแก

ลานมันและโรงงานแปรรูปก็เปนปจจัยที่สําคัญในการกําหนดราคา รายไดและแรงจูงใจในการผลิต
โดยเฉพาะการขนสงและการรับซื้อการแปรรูปผลผลิต ดังนั้นระยะทางระหวางเขตพื้นที่ปลูกพืชกับแหลง

รับซื้อจึงมีความสําคัญระดับหนึ่งในการพิจารณา เพราะจะมีผลกระทบตอตนทุนการผลิตและรายไดที่จะ

ไดรับของเกษตรกร ซึ่งระยะทางของการขนสงผลผลิตสูโรงงานและลานมัน ควรจะอยูใกลพื้นที่เพาะปลูก
นั้นในรัศมีไมเกิน 100 กิโลเมตร เพราะจะทําใหสามารถลดคาขนสงและมีผลกระทบตอตนทุนใหลดต่ําลง

ได

มันสําปะหลัง มีชื่อวิทยาศาสตร คือ Manihot esculenta (L.) Crantz เปนพืชหัวชนิดหนึ่ง และ
เปนพืชอาหารที่สําคัญอันดับ 5 รองจากขาวสาลี ขาวโพด ขาวและมันฝรั่ง ชื่อสามัญเรียกหลายชื่อเชน

Cassava Yuca Mandioa Manioc และ Tapioca ชาวไทยเดิมเรียกกันวา มันสําโรง มันไม ทางภาค
ตะวันออกเฉียงเหนือเรียกวา มันตนเตี้ย ภาคใตเรียกมันเทศ มีแหลงกําเนิดแถบที่ลุมเขตรอน (Lowland

tropics) มีหลักฐานแสดงวาปลูกกันในโคลัมเบีย และเวเนซูเอลา มานานกวา 3,000-7,000 ปมาแลว นิยม

ใชเปนอาหารเลี้ยงสัตว สามารถปลูกไดงายในพื้นที่รอน และรอนชื้น จึงไดมีการสนับสนุนประเทศที่กําลัง
พัฒนาที่มีสภาพภูมิอากาศดังกลาวปลูกเปนพืชเศรษฐกิจ (เว็ปไซตวิกิพีเดีย, 2560) พื้นที่ปลูกมันสําปะหลัง

สวนใหญมีปริมาณน้ําฝนเฉลี่ยตอปมากกวา 1,000 มิลิเมตร เปนพืชที่สามารถปรับตัวไดดีในเขตที่มีฝนตก
อยูระหวาง 1,000-1,300 มิลิเมตรตอป แตทั้งนี้ในพื้นที่ที่มีฝนตกชุกจะตองมีการระบายน้ําดีเพราะหากมี

น้ําทวมเพียงวันเดียวอาจทําใหเสียหายได (Cock,1985) มันสําปะหลังเปนพืชทนแลงไดดี เมื่อตนมัน

สําปะหลังตั้งตัวไดแลวแมจะขาดฝนเปนระยะเวลานานติดตอกัน 3-4 เดือน ก็ยังสามารถทนอยูไดโดยไม
ตาย มันสําปะหลังจึงเปนพืชที่สําคัญในเขตที่มีฤดูแลงยาวนานถึง 6 เดือนตอป ทั้งนี้ตองเปนบริเวณที่มีฝน

ตกไมต่ํากวา 600 มิลลิเมตรตอป นอกจากนี้มันสําปะหลังยังสามารถขึ้นไดในดินทุกชนิด แตชอบดินรวน

ปนทรายที่มีความอุดมสมบูรณปานกลางและระบายน้ําดี มี pH ที่เหมาะสมอยูระหวาง 5.5-8.0 (เจริญ
ศักดิ์, 2532)

พื้นที่ปลูกมันสําปะหลังในประเทศไทย พบวา สามารถปลูกไดตั้งแตใตสุดจนถึงเหนือสุดของ
ประเทศ โดยในป 2551-2552 ประเทศไทยมีพื้นที่เพาะปลูกประมาณ 7,750,413 ไร ไดผลผลิตประมาณ

3,246 กิโลกรัมตอไร ป 2559-2560 มีพื้นที่เพาะปลูกเพิ่มขึ้นเปน 9,315,012 ไร ผลผลิตประมาณ 3,437

กิโลกรัมตอไร แหลงที่ปลูกมันสําปะหลังที่ใหญที่สุดคือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ มีพื้นที่ปลูกประมาณรอย
ละ 60 ของพื้นที่ปลูกทั้งหมด แหลงปลูกมันสําปะหลังที่สําคัญในเขตภาคตะวันออกเฉียงเหนือจะอยูทาง

ตอนลางของภาค ครอบคลุมพื้นที่ 10 จังหวัด ไดแกจังหวัดนครราชสีมา ชัยภูมิ บุรีรัมย มหาสารคาม
สุรินทร อุบลราชธานี ศรีษะเกษ ขอนแกน รอยเอ็ด และกาฬสินธุ (มูลนิธิพัฒนามันสําปะหลังแหงประเทศ

ไทย, 2551) การปลูกมันสําปะหลังจะมีความสัมพันธกับปริมาณความชื้นของดิน สําหรับประเทศไทยการ