Page 20 - การจัดการดินเพื่อปลูกมันสำปะหลังในกลุ่มชุดดินที่ 56 จังหวัดตากโครงการนำร่องการผลิตพืชตามเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจเพื่อพัฒนาขีดความสามารถการแข่งขันในประชาคมอาเซียน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

7

เขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจมันสําปะหลัง แบงตามความเหมาะสมของพื้นที่ออกไดเปน 1) พื้นที่ที่

มีความเหมาะสมสูง (S1) มีเนื้อที่ประมาณ 311,856 ไร พบมากที่สุดในภาคเหนือ มีเนื้อที่ 241,926 ไร
รองลงมาไดแก ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคตะวันออก มีเนื้อที่ 34,919 และ 29,952 ไร ตามลําดับ

2) พื้นที่ที่มีความเหมาะสมปานกลาง (S2) มีเนื้อที่ประมาณ 2,797,802 ไร พบมากที่สุดในภาค

ตะวันออกเฉียงเหนือ มีเนื้อที่ 1,918,208 ไร รองลงมาไดแก ภาคตะวันออกและภาคเหนือ มีเนื้อที่
463,404 และ 245,175 ไร ตามลําดับ และ 3) พื้นที่ที่มีความเหมาะสมเล็กนอย (S3) มีเนื้อที่ประมาณ

2,150,374 ไร พบมากที่สุดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือทั้งหมด (เจียมใจ และคณะ, 2547)

ในการกําหนดเขตการใชที่ดินพืชเศรษฐกิจมันสําปะหลังรายพันธุนั้น จําเปนตองศึกษาขอมูลหลาย
ดานเพื่อนํามาวิเคราะหปจจัยตาง ๆ ที่เกี่ยวของ สําหรับกําหนดเขตที่เหมาะสมที่สุดในการปลูกพืชให

ประสบผลสําเร็จในการเพิ่มผลผลิต และรายไดไหสูงขึ้น ในขณะเดียวกันสามารถลดตนทุนการผลิตและลด

การขยายพื้นที่เพาะปลูก สามารถเพิ่มผลผลิตตอไรสูงขึ้น จึงจําเปนตองมีการวิเคราะหประเมินความ
เหมาะสมทั้งทางดานกายภาพ ความตองการดานพืช สภาพเศรษฐกิจและสังคม ตลอดจนนโยบายของรัฐ

ดานการเกษตรกรรม ปจจัยที่เกี่ยวของ ลักษณะสภาพพื้นที่และลักษณะดินที่เหมาะสม สภาพภูมิอากาศ
ความตองการปจจัยของพืชเปนรายพันธุ ความสัมพันธระหวางดินและพืช โครงสรางพื้นฐานดานการตลาด

สภาพเศรษฐกิจสังคมของเกษตรกร เปนตน ซึ่งการใชมันสําปะหลังพันธุดีเหมาะสมเฉพาะพื้นที่ที่ปลูกใน

แตละภาคของประเทศไทย ที่ใหผลผลิตและเปอรเซ็นตแปงสูงกวาพันธุที่ทางราชการเคยสงเสริมมากอน
จะชวยใหเกษตรกรไดรับผลผลิตตอหนวยพื้นที่เพิ่มขึ้นและยังเปนการลดตนทุนผลิต ซึ่งพอจะกลาวไดดังนี้

การวิเคราะหความเหมาะสมทางดานกายภาพ โดยวิเคราะหถึงความเหมาะสมของดินในแตละ
พื้นที่ของประเทศไทย ซึ่งโดยทั่วไปแลวมันสําปะหลังแตละพันธุจะมีความตองการพื้นฐานคลายคลึงกัน

ไดแก สามารถขึ้นไดดีในที่ดอนลูกคลื่นลอนลาดถึงลอนชัน สภาพการระบายน้ําดีถึงดีมาก มีหนาดินลึก

มากกวา 30 เซนติเมตรขึ้นไป มีเนื้อดินเปนดินรวนปนทราย แมกระทั่งดินทรายที่มีความอุดมสมบูรณต่ําก็
สามารถปลูกไดแตตองใชตนทุนในการผลิตสูง บางบริเวณที่มีเนื้อดินปะปนดวยกรวดรวน ก็สามารถปลูกได

แตตองมีหนาดินลึกพอสมควรที่มันสําปะหลังสามารถลงหัวได บริเวณที่เสี่ยงตอน้ําทวมขังหรือน้ําไหลบา

ในชวงเพาะปลูกจะเปนขอจํากัดที่ทําใหผลผลิตเสียหายได สําหรับภูมิอากาศบางพื้นที่ของประเทศไทยที่
ปริมาณฝนตกชุกเกินไปจะเปนอุปสรรคตอผลผลิตเนาเสียหายได เชน ภาคใตเพราะมันสําปะหลังตองการ

แสงแดดจัดและมีการกระจายของปริมาณน้ําฝนสม่ําเสมอ ปริมาณน้ําฝนที่เหมาะสมอยูระหวาง 1,000-
1,500 มิลลิเมตรตอป สําหรับภาคเหนือบางจังหวัดซึ่งสภาพพื้นที่เปนที่สูงหรือภูเขาสูง จะไมเหมาะสําหรับ

พืชอีกทั้งสภาพพื้นที่ลาดชันเสี่ยงตอการชะลางพังทลายของดินคอนขางสูง

ในขณะที่บริเวณภาคกลางซึ่งสวนใหญเปนที่ลุมหรือบางบริเวณมีโอกาสเสี่ยงตอน้ําทวมทุกปก็จะ
เปนปญหาที่สําคัญสงผลเสียหายตอผลผลิต บางพื้นที่จะเปนดินเปรี้ยวหรือดินดาง ซึ่งความเปนกรดเปน

ดาง (pH) ที่เหมาะสมจะอยูระหวาง 5.5-7.5 บริเวณที่มีดินเหนียวจัดเกินไปหรือมีกอนปูนมารลปะปนจะ
ทําใหไดผลผลิตไมเต็มที่ จึงไมเหมาะสมสําหรับมันสําปะหลังสวนบริเวณภาคตะวันออกเฉียงเหนือของ

ประเทศไทยโดยภาพรวมสภาพพื้นที่และลักษณะดินคอนขางเหมาะสม แตมีขอจํากัดดานปริมาณน้ําฝน