Page 15 - การจัดการดินเพื่อปลูกมันสำปะหลังในกลุ่มชุดดินที่ 56 จังหวัดตากโครงการนำร่องการผลิตพืชตามเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจเพื่อพัฒนาขีดความสามารถการแข่งขันในประชาคมอาเซียน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

2

การตรวจเอกสาร

เขตความเหมาะสมสําหรับการปลูกพืชเศรษฐกิจ หมายถึง พื้นที่เกษตรกรรมที่มีความเหมาะสม

ทางกายภาพปานกลางถึงสูงในการปลูกพืชเศรษฐกิจซึ่งปลูกอยูในปจจุบัน สําหรับพื้นที่อื่นที่มีความ
เหมาะสมเล็กนอยและไมเหมาะสม จะพิจารณาปรับเปลี่ยนในการปลูกพืชที่เหมาะสมกวาและอยูนอกเขต

ปาไมตามกฎหมาย การกําหนดเขตความเหมาะสมสําหรับปลูกพืชเศรษฐกิจ เปนการประเมินหาศักยภาพ
หรือความเหมาะสมของที่ดินสําหรับปลูกพืชเศรษฐกิจ ที่ทํารายไดเขาสูประเทศและสามารถแขงขันกับ

ตางประเทศได เปนขอมูลเบื้องตนในการสนับสนุนการดําเนินงานของกระทรวงเกษตรและสหกรณ โดย

กําหนดพื้นที่เปาหมายในการผลิตพืชเศรษฐกิจไดอยางถูกตองและเหมาะสม สรางสมดุลระหวางอุปทาน
และอุปสงค แกปญหาราคาสินคาเกษตรตกต่ํา เพิ่มประสิทธิภาพการผลิตและลดตนทุนการผลิตของ

เกษตรกรไดอยางยั่งยืน ในการกําหนดเขตความเหมาะสมสําหรับการปลูกพืชเศรษฐกิจ มีระบบฐานขอมูล
ประกอบดวยทรัพยากรที่ดิน สภาพการใชที่ดินในปจจุบัน ลักษณะทางอุตุนิยมวิทยา ทรัพยากรน้ํา

ทรัพยากรปาไม โครงการชลประทาน และขอบเขตการปกครอง ซึ่งจะนํามาวิเคราะหรวมกัน เพื่อกําหนด

เขตเหมาะสมสําหรับการปลูกพืชเศรษฐกิจตอไป (กองนโยบายและแผนการใชที่ดิน, 2559)
กระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดจัดทําเขตความเหมาะสมสําหรับการปลูกพืชเศรษฐกิจที่สําคัญขึ้น

เพื่อใหมีขอมูลประกอบการตัดสินใจในดานการผลิต การสงเสริมการผลิตทางการเกษตรที่เหมาะสม มี

ประมาณการผลิตที่สอดคลองกับความตองการของตลาด สามารถรักษาเสถียรภาพของระดับราคาผลผลิต
ทางการเกษตร และยกระดับรายไดของเกษตรกรใหสูงขึ้น โดยเจาะจงเอื้อประโยชนใหแกผูนําไปใช 3

ประเภท คือ เกษตรกรสามารถกําหนดปริมาณและคุณภาพผลผลิตไดแมนยํามากขึ้น สามารถวางแผนการ
ผลิตและลดความเสี่ยงจากราคาผันผวนตนฤดู ตลอดจนลดตนทุนการขนสงวัตถุดิบสูโรงงานแปรรูป และ

ขนสงสินคาเกษตรไปสูตลาดได สวนผูประกอบการจะไดสินคาที่มีคุณภาพตรงกับความตองการ และ

สามารถวางแผนการบริหารจัดการการแปรรูปผลผลิตเพื่อสรางมูลคาเพิ่มไดชัดเจน รวมถึงลดตนทุนในการ
ขนสง และภาครัฐจะมีระบบฐานขอมูลกลางของประเทศ เพื่อใชในการวางแผนบริหารการพัฒนาภาค

เกษตรไดอยางมีประสิทธิภาพ (กระทรวงเกษตรและสหกรณ, 2557)
ในป พ.ศ. 2556 กระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดจัดทําเขตความเหมาะสมสําหรับการปลูกพืช

เศรษฐกิจที่สําคัญ โดยวิเคราะหความเหมาะสมของที่ดินกับปจจัยความตองการของพืชแตละชนิด ตาม

สภาพที่มีการเพาะปลูกพืชรวมกับปจจัยที่เกี่ยวของอื่น ๆ อาทิ เขตปาไมตามกฎหมาย เขตพื้นที่
ชลประทาน โดยดําเนินการในเบื้องตน 6 ชนิดพืชเศรษฐกิจ ประกอบดวย ขาว ขาวโพดเลี้ยงสัตว ออย

โรงงาน มันสําปะหลัง ยางพารา และปาลมน้ํามัน ซึ่งไดดําเนินการจัดทําประกาศกระทรวงเกษตรและ

สหกรณ เรื่อง “การกําหนดเขตเหมาะสมสําหรับปลูกขาวมันสําปะหลัง ยางพารา ปาลมน้ํามัน ออย
โรงงาน และขาวโพดเลี้ยงสัตว” จําแนกตามรายภาค จังหวัด อําเภอ และตําบล และหลังจากนั้นในป

เดียวกันก็ไดดําเนินการจัดทําเขตความเหมาะสมสําหรับการปลูกพืชเศรษฐกิจเพิ่มเติมอีก 7 ชนิดพืช

ประกอบดวย สับปะรดโรงงาน เงาะ ทุเรียน มังคุด ลองกอง ลําไย และกาแฟ รวมเปน 13 ชนิดพืช ซึ่งเขต