Page 12 - ปัจจัยที่มีผลต่อการยอมรับการจัดทำระบบอนุรักษ์ดินและน้ำบนพื้นที่ลุ่ม-ดอน เขตพัฒนาที่ดินลุ่มน้ำคลองหล่อยูง-คลองในหยง ของเกษตรกรตำบลหล่อยูง อำเภอตะกั่วทุ่ง จังหวัดพังงา
P. 12
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
5
เกี่ยวข้องกับการยอมรับการเปลี่ยนแปลงประกอบด้วยพื้นฐานทางเศรษฐกิจและสังคม โดยพบว่า เพศ
หญิงยอมรับการเปลี่ยนแปลงมากกว่าเพศชาย เกษตรกรที่มีการติดต่อกับเจ้าหน้าที่ส่งเสริมการเกษตร
มากกว่ามีความถี่ในการรับฟังข่าวสารมากกว่า จะมีการยอมรับการเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วกว่าและ
มากกว่า และบุคคลที่อยู่ในวัยรุ่นจะมีการยอมรับเร็วที่สุดและช้าลงไปตามล้าดับเมื่ออายุมากขึ้น
เกษตรกรที่มีกรรมสิทธิ์ถือครองที่ดินจ้านวนมากกว่าการท้ากินในเนื้อที่ดินที่มากกว่า การมีรายได้มาก
กกว่า มีโอกาสได้รับสินเชื่อปริมาณมากกว่าและดอกเบี้ยถูกกว่า การมีทรัพยากรที่จ้าเป็นในการผลิต
มากกว่าท้าให้เกิดการยอมรับการเปลี่ยนแปลงเร็วกว่าและมากกว่าเกษตรกรที่มีน้อยกว่าพื้นฐานใน
การติดต่อสื่อสารของเกษตรกร ที่จ้าเป็นอย่างยิ่ง คือ ประสิทธิภาพในการรับฟังข่าวสารได้แก่ การอ่าน
การฟัง รวมทั้งความคิดเห็นที่มีเหตุผล ซึ่งจะสร้างความเข้าใจระหว่างเพื่อนบ้านด้วยกันเอง เป็นสิ่งที่
ช่วยให้เกิดการยอมรับการเปลี่ยนแปลงมากขึ้น และพื้นฐานในเรื่องอื่น ๆ เกษตรกรมีแรงจูงใจใฝ่
สัมฤทธิ์ มีความพร้อมด้านจิตใจ มีทัศนคติที่ดีต่อเจ้าหน้าที่ส่งเสริมและต่อเทคโนโลยีที่น้ามาเพื่อการ
เปลี่ยนแปลง มีความสนใจในปัญหาความต้องการของตนเอง และกิจกรรมอาชีพของเพื่อนบ้าน จะมี
แนวโน้มที่จะยอมรับการเปลี่ยนแปลงที่มากกว่าและรวดเร็วกว่าตามล้าดับ(ดิเรก, 2527)
ลักษณะนวัตกรรมที่บุคคลจะยอมรับหรือไม่ยอมรับนั้น ขึ้นอยู่กับลักษณะส้าคัญ5ประการ
ได้แก่ 1) ข้อดีของนวัตกรรมที่เทียบเคียงได้ (Relative advantage) หมายถึงการที่ผู้รับนวัตกรรมคิด
ว่านวัตกรรมที่รับเข้ามาใหม่นั้น อยู่ในระดับดีกว่าของเดิม2) ความเข้ากันได้ (Compatability)
หมายถึง การที่นวัตกรรมนั้นมีลักษณะที่เข้ากันได้หรือสามารถไปด้วยกันกับค่านิยม ประสบการณ์ที่
ผ่านมา และความต้องการของผู้ที่ยอมรับนวัตกรรมนั้น ๆ ความคิดใหม่หรือนวัตกรรมใดที่ไม่สามารถ
เข้ากันได้กับค่านิยมบรรทัดฐานของระบบสังคมนั้น ย่อมมีการยอมรับที่ช้ากว่านวัตกรรมที่เข้ากันได้ 3)
ความสลับซับซ้อน (Complexibility) หมายถึง ลักษณะที่นวัตกรรมนั้นมีความซับซ้อนยากต่อความ
เข้าใจและน้าไปใช้ นวัตกรรมบางอย่าง ถ้ามีลักษณะที่ไม่ซับซ้อนยุ่งยาก สมาชิกในสังคมสามารถที่จะ
เข้าใจได้ทันที นวัตกรรมลักษณะนี้ก็จะได้รับการยอมรับอย่างรวดเร็ว4) ความสามารถในการน้าไป
ทดลองใช้ (Trialability) หมายถึง การที่นวัตกรรมสามารถน้าไปทดลองใช้ในปริมาณจ้ากัดได้
นวัตกรรมใดสามารถแบ่งแยกเป็นส่วนต่าง ๆ เพื่อน้าไปทดลองใช้ในปริมาณจ้ากัดได้ นวัตกรรมนั้นจะ
ถูกยอมรับได้เร็วกว่า และ 5) ความสามารถในการสังเกตเห็น (Observability) หมายถึง การที่
นวัตกรรมแสดงผลออกมาในลักษณะที่สามารถมองเห็นได้ ยิ่งนวัตกรรมมีลักษณะที่เห็นผลได้ง่ายมาก
เท่าใด การยอมรับนวัตกรรมนั้นก็จะง่ายมากขึ้น(ก้องกษิต, 2542)
