Page 13 - วิธีวิเคราะห์ไนเตรทอย่างง่ายในห้องปฏิบัติการด้วยน้ำยาสกัด Mehlich I
P. 13
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
6
คือ 1) ดูดซับอยู่กับอนุภาคดินเหนียวและฮิวมัส เป็นแอมโมเนียมที่แลกเปลี่ยนได้ 2) อยู่ในสารละลาย
ดิน ซึ่งสองส่วนข้างต้นนี้พืชสามารถดูดไปใช้ประโยชน์ได้ง่าย 3) ถูกตรึงอยู่ในโครงสร้างของแร่ดินเหนียว
-
พืชไม่สามารถน าไปใช้ประโยชน์ได้ ส่วนไนเตรทไอออน (NO ) เกือบทั้งหมดอยู่ในสารละลายดิน พืชจึง
3
ใช้ประโยชน์ได้ง่าย
1.3 วัฏจักรไนโตรเจน
ภาพที่ 1 แสดงวัฏจักรไนโตรเจน
ที่มา : สถาบันนวัตกรรมการเรียนรู้ มหาวิทยาลัยมหิดล, ม.ป.ป.
ไนโตรเจนเป็นองค์ประกอบส าคัญของกรดอะมิโนซึ่งเป็นองค์ประกอบของโปรตีนทุก
-
+
ชนิดในสิ่งมีชีวิต พืชใช้ไนโตรเจนได้ใน 2 รูป คือแอมโมเนียมไอออน (NH ) และไนเตรทไอออน (NO )
4
3
และแม้ว่าในบรรยากาศประกอบด้วยไนโตรเจนถึง 80% แต่อยู่ในรูปก๊าซไนโตรเจน (N ) ซึ่งพืชไม่
2
สามารถน ามาใช้ได้ ไนโตรเจนสามารถเข้าสู่วัฏจักรไนโตรเจนของระบบนิเวศได้ 2 ทางคือ
1. ฝนชะล้างไนโตรเจนกลายเป็นแอมโมเนียมและไนเตรทไหลลงสู่ดิน และพืชใช้เป็นธาตุ
อาหารเพื่อการเจริญเติบโตโดยปฏิกิริยาแอสซิมิเลชั่น (assimilation)
2. การตรึงไนโตรเจน (nitrogen fixation) ซึ่งมีเพียงแบคทีเรียบางชนิดเท่านั้นที่สามารถ
ใช้ก๊าซไนโตรเจนในบรรยากาศเปลี่ยนเป็นไนโตรเจนในรูปที่พืชสามารถน ามาใช้ได้ แบคทีเรียพวกนี้
มีทั้งที่อยู่ในดินและที่อยู่ในสิ่งมีชีวิต เช่น ไรโซเบียมในปมรากถั่ว และแบคทีเรียในเฟินน้ าพวกแหน
แดง (Azolla) นอกจากนั้นยังมีแบคทีเรียสีเขียวแกมน้ าเงินในน้ าบางชนิด ในปัจจุบันการผลิตปุ๋ย
ไนโตรเจนใช้ในเกษตรกรรมก็เป็นแหล่งไนโตรเจนส าคัญที่เติมไนโตรเจนสู่ระบบนิเวศ
