Page 45 - ปริมาณธาตุองค์ประกอบรวมในดินของประเทศไทย

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

ผลลัพธ์ที่ได้จากการสลายตัวของอินทรียวัตถุ เมื่อเกิดการสลายตัวขึ้นธาตุต่างๆจะเปลี่ยนรูปไปดังนี้

2-
-
คาร์บอน (C) จะเปลี่ยนเป็น CO , CO , HCO , CH , ธาตุคาร์บอน
3
2
3
4
+
-
-
ไนโตรเจน (N) จะเปลี่ยนเป็น NH , NO , NO , หรือเป็นก๊าซไนโตรเจน
2
3
4
2-
2-
ก ามะถัน (S) จะเปลี่ยนเป็น S, H S, SO , SO , CS
2
2
3
4
2-
-
ฟอสฟอรัส (P) จะเปลี่ยนเป็น H PO , HPO
2
4
4
+
2+
2+
-
+
ธาตุอื่นๆที่ปลดปล่อยออกมาได้แก่ H O, O , H , H , OH, K , Ca , Mg และ ฯลฯ
2
2
2
ฮิวมัส (Humus) เป็นสารที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติ เป็นของผสมที่ซับซ้อน และค่อนข้าง
ทนทานต่อการสลายตัว สีน้ าตาล หรือน้ าตาลเข้มของสารอสัณฐาน และคอลลอยด์ ซึ่งเกิดจากการ
สังเคราะห์ขึ้นใหม่โดยจุลินทรีย์ในดิน แม้ว่าฮิวมัสจะเป็นสารที่มีองค์ประกอบแตกต่างกันได้มากใน
กลุ่มของตัวเอง แต่คุณสมบัติของฮิวมัสแตกต่างอย่างมากจากเนื้อเยื่อที่เป็นวัตถุดั้งเดิม และจากวัสดุที่
ไม่ซับซ้อนซึ่งเกิดขึ้นในระหว่างการสังเคราะห์ตัวของฮิวมัสเอง (เอิบ, 2548)
ฮิวมัสสามารถท าปฏิกิริยากับแร่ เพื่อปลดปล่อยธาตุอาหารพืชออกมาเป็นประโยชน์ต่อพืช
ดังสมการการเกิดปฏิกิริยากับแร่ไมโครไคลน์ ดังนี้

KAlSi O + H HAlSi O + K Micelle
Micelle
3 8
3 8
(Microcline) (Acid silicate) (K adsorbed)
6. กระบวนการผุพังอยู่กับที่ทางเคมี

เมื่อหิน และแร่เริ่มแตกหักเป็นชิ้นเล็กชิ้นน้อย โดยกระบวนการทางฟิสิกส์แล้ว กระบวนการ

สลายตัวทางเคมีจะเกิดขึ้นทันที ปกติกระบวนการทั้งสองจะด าเนินไปด้วยกัน และช่วยเหลือซึ่งกันและ
กัน ในบริเวณที่มีอากาศร้อนและชุ่มชื้น อิทธิพลของการแตกสลายผุพังทางเคมีจะทวีความรุนแรง

ยิ่งขึ้น ในกระบวนการสลายตัวผุพัง และการสร้างดินจะเกิดการสูญเสียธาตุแคลเซียม โซเดียม
โพแทสเซียม และซิลิคอน ขณะเดียวกันธาตุเหล็ก อะลูมินัม และทองแดงจะเพิ่มขึ้น อัตราส่วนของ

ซิลิคอนต่ออะลูมินัมจะเป็นตัวชี้วัดว่าการสลายตัวผุพังเกิดขึ้นมากน้อยเพียงใด (Bray and Weil ,

2008) แสดงในตารางที่ 10

32