Page 29 - การใช้ปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูงเพื่อเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ในดินทรายชายทะเลเพื่อปลูกคะน้าในศูนย์ศึกษาการพัฒนาอ่าวคุ้งกระเบนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
P. 29
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
18
5. การจัดการดิน
5.1 ความหมายของการจัดการดิน:
FAO ( 2017a) ได้ให้ความหมายของ การจัดการดิน (Soil management) ว่าการ
จัดการดินเป็นส่วนหนึ่งของการจัดการที่ดินและอาจเน้นความแตกต่างของชนิดของดินและลักษณะ
ของดินเพื่อการเพิ่มคุณภาพดินให้เหมาะสมต่อการใช้ประโยชน์ที่ดิน การจัดการดินเป็นสิ่งจ าเป็นเพื่อ
ปกปูองและอนุรักษ์ทรัพยากรดิน นอกจากนี้ยังเป็นการเพิ่มปริมาณคาร์บอนในดินเพื่อบรรเทาการ
เปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ
การจัดการดินจะเป็นไปได้อย่างยั่งยืนได้โดยการมีกระบวนการสนับสนุน การ
จัดเตรียม การจัดหา ควบคุมและบริการทางวัฒนธรรมที่ได้จากบ ารุงรักษาดินให้ดีขึ้น โดยไม่ท าให้
สมรรถนะของดินเสียไปจากการใช้ประโยชน์ที่ดินไปอย่างมาก ซึ่งจะช่วยให้ดินสามารถให้ทั้งการ
บริการหรือความหลากหลายทางชีวภาพได้ ความสมดุลระหว่างการสนับสนุนและการจัดเตรียม
ให้บริการส าหรับการผลิตพืชและการบริการควบคุมส่วนต่าง ๆ ที่มีอยู่ในดิน รวมทั้งคุณภาพน้ าและ
การใช้ประโยชน์ดินที่เกี่ยวข้องกับองค์ประกอบของก๊าซเรือนกระจกในชั้นบรรยากาศ (FAO, 2017b)
การจัดการดินอย่างยั่งยืนเกี่ยวข้องกับลักษณะดังต่อไปนี้
1) การท าให้การกัดกร่อนของดินโดยน้ าและลมมีอัตราการเกิดต่ าสุด
2) โครงสร้างของดินไม่เสื่อมโทรม และให้ความมั่นคงทางกายภาพ ซึ่งจะเป็น
ประโยชน์ต่อการเคลื่อนที่ของอากาศ น้ า และความร้อนรวมทั้งการเจริญเติบโตของราก
3) พื้นผิวดินมีสิ่งปกคลุม เช่น จากวัสดุพืชที่ปลูกตกค้าง ฯลฯ ) เพื่อปกปูองดิน
4) การจัดเก็บอินทรียวัตถุในดินให้มีเสถียรภาพ และเหมาะสมกับสภาพแวดล้อม
5) การรักษาความอุดมสมบูรณ์ของดิน เพื่อเพิ่มผลผลิตและเพื่อลดความสูญเสีย
ความอุดมสมบูรณ์ของดินต่อสิ่งแวดล้อม
6) การรักษาระดับน้ าในดินเพื่อลดการแพร่กระจายของเกลือและด่าง
7) การกักเก็บน้ า
8) ส่งเสริมให้มีความหลากหลายทางชีวภาพในดิน
9) การใช้ปัจจัยการผลิตที่ดีและปลอดภัย ในการจัดการดินส าหรับการผลิตอาหาร
น้ ามันเชื้อเพลิง ไม้ และเส้นใย
6. การปลูกผัก
ผักอินทรีย์ (Organic vegetables) เป็นผักที่ผลิตด้วยวิธีการทางธรรมชาติ ใช้ปุ๋ยอินทรีย์และ
สารสกัดจากธรรมชาติในการปูองกันก าจัดศัตรูพืช โดยไม่ใช้สารเคมีสังเคราะห์และพืชที่มีการตัดต่อ
ทางพันธุกรรม ในปี 2553 ประเทศไทยมีพื้นที่ปลูกผักอินทรีย์มีประมาณ 7,000 ไร่ เป็นอันดับ 3 รอง
จากข้าวอินทรีย์และพืชไร่อินทรีย์ (ฤทัยชนก, มปป.) กระบวนการผลิตผักอินทรีย์ต้องค านึงถึงดิน พืช
แมลง และสภาพแวดล้อมควบคู่กันไป โดยต้องมีการปรับปรุงดินให้สมบูรณ์ มีการปลูกพืชหลายชนิด
ทั้งพืชหมุนเวียนและพืชแซม การปูองกันและก าจัดโรคและแมลงศัตรูพืชโดยไม่ใช้สารเคมี และการ
ปูองกันและก าจัดวัชพืชโดยไม่ใช้สารเคมี (กรมวิชาการเกษตร, 2547) การปลูกผักอินทรีย์ในระบบ
การปลูกพืชหมุนเวียนควรใช้พืชไม่น้อยกว่า 3 ชนิด จะสามารถแก้ปัญหาการระบาดของโรค แมลง
