Page 55 - การไถกลบพืชปุ๋ยสดและตอซังข้าวร่วมกับการใช้น้ำหมักชีวภาพเพื่อเพิ่มผลผลิตในพื้นที่ศูนย์ถ่ายทอดเทคโนโลยีการพัฒนาที่ดิน ตำบลโนนกลาง อำเภอสำโรง จังหวัดอุบลราชธานี

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
46

จุดเรียนรู้ที่ 1 การไถกลบตอซังพืช จากการวิเคราะห์ผลการเปรียบเทียบผลผลิตข้าว ในแปลงที่มีการ
ไถกลบตอซังร่วมกับการใช้น้ าหมักชีวภาพ ในกลุ่มชุดดินที่ 22 พบว่า การไถกลบตอซังให้ผลผลิตแตกต่างกัน
ทางสถิติกับการไม่ไถกลบตอซัง การไถกลบตอซังให้ผลผลิตสูงกว่าการไม่ไถกลบตอซัง ผลการทดสอบแสดงได้

ชัดเจนว่าการไถกลบต่อซังมีผลท าให้ผลผลิตเพิ่มขึ้น (ตารางที่ 3)

ตารางที่ 3 ผลผลิตเฉลี่ยของข้าวแปลงไม่ไถกลบตอซังและไถกลบตอซัง (กิโลกรัมต่อไร่)

วิธีการที่ ผลผลิตเฉลี่ยของข้าว หมายเหตุ
1. ไม่ไถกลบตอซัง 633
2. ไถกลบตอซัง 1100

T-test **

การเปลี่ยนแปลงสมบัติเคมีของดินได้แก่ อินทรียวัตถุ (OM) ฟอสฟอรัส (P) โพแทสเซียม (K) ความ

เป็นกรด-ด่าง (pH) (ตารางที่ 4)
ผลการเปลี่ยนแปลงปริมาณธาตุอาหารในดินจากข้อมูลที่ได้ในพื้นที่แปลงเกษตรกรที่ยังไม่มีการไถกลบ
-1
พืชปุ๋ยสดและตอซัง มีปริมาณธาตุอาหารก่อนปลูกข้าวมี ธาตุฟอสฟอรัสเท่ากับ 38 mgkg และแปลงหลังปลูก
-1
ข้าวมีธาตุฟอสฟอรัสเท่ากับ 4 mgkg แต่เมื่อภายหลังมีไถกลบพืชปุ๋ยสดและตอซัง มีธาตุฟอสฟอรัสก่อนปลูก
-1
-1
ข้าวเท่ากับ 35 mgkg และหลังปลูกข้าวมีฟอสฟอรัสเท่ากับ 7 mgkg ส่วนปริมาณธาตุอาหารโพแทสเซียม
พื้นที่แปลงเกษตรกรที่ยังไม่มีไถกลบพืชปุ๋ยสดและตอซังมีปริมาณธาตุโพแทสเซียมก่อนปลูกข้าวเท่ากับ 21
-1
-1
mgkg และหลังปลูกข้าวมีธาตุโพแทสเซียมเท่ากับ 4 mgkg แต่เมื่อภายหลังมีไถกลบพืชปุ๋ยสดและตอซังมี
-1
-1
ธาตุโพแทสเซียมก่อนการปลูกข้าวเท่ากับ 18 mgkg และหลังปลูกข้าวมีธาตุโพแทสเซียม เท่ากับ 4 mgkg
การเปลี่ยนแปลงค่าความเป็นกรด-ด่าง (pH) จากพื้นที่แปลงที่ยังไม่มีไถกลบพืชปุ๋ยสดและตอซังก่อนปลูกข้าวมี
ความเป็นกรด-ด่าง (pH) เท่ากับ 6.5 และหลังปลูกข้าวมีความเป็นกรด-ด่าง (pH) เท่ากับ 6.0 ซึ่งให้ค่าใกล้เคียง
กัน ส่วนหลังจากมีไถกลบพืชปุ๋ยสดและตอซังแล้วพบว่าก่อนปลูกข้าวมีความเป็นกรด-ด่าง (pH) เท่ากับ 6.3

และหลังปลูกข้าวมีความเป็นกรด-ด่าง (pH) เท่ากับ 5.6 ซึ่งให้ค่าใกล้เคียงกันเช่นกัน ส่วนการเปลี่ยนแปลง
ปริมาณอินทรียวัตถุ (%OM) โดยพื้นที่แปลงเกษตรกรที่ยังไม่มีไถกลบพืชปุ๋ยสดและตอซังก่อนปลูกข้าวมี
ปริมาณอินทรียวัตถุ (%OM) เท่ากับ 0.70 และหลังปลูกข้าวมีปริมาณอินทรียวัตถุ (%OM) เท่ากับ 0.61 ซึ่งมี
ค่าใกล้เคียงกันแต่ภายหลังมีการไถกลบพืชปุ๋ยสดและตอซังก่อนปลูกข้าวมีปริมาณอินทรียวัตถุ (%OM) เท่ากับ
0.61 และหลังปลูกข้าวมีปริมาณอินทรียวัตถุ (%OM) เท่ากับ 3.71 ซึ่งมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นแสดงให้เห็นว่าไถกลบ

พืชปุ๋ยสดและตอซังสามารถเพิ่มอินทรียวัตถุให้แก่ดินได้