Page 33 - คู่มือแนวทางการบริหารจัดการเขตเหมาะสมของที่ดินสำหรับพืชเศรษฐกิจ

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
6-2

6.1.2 กฎหมายเกี่ยวกับการจัดที่ดินทํากินและกระจายการถือครองที่ดินให้เกษตรกร
ภาครัฐให้ความสําคัญอย่างยิ่งในการจัดที่ดินทํากินและกระจายที่ดินให้เกษตรกร โดยใช้

อํานาจจากกฎหมายหลายฉบับที่บังคับใช้อยู่ในปัจจุบัน จากการทบทวนเอกสาร พบว่ามีกฎหมายจัด
ที่ดินทํากินและกระจายการถือครองที่ดิน ซึ่งเกี่ยวข้องกับการกําหนดเขตเหมาะสมสําหรับการปลูกพืช

เศรษฐกิจ 2 ฉบับ คือ พระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ.2518 และพระราชบัญญัติจัดที่ดิน
เพื่อการครองชีพ พ.ศ. 2511

1) พระราชบัญญัติการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ.2518 มาตรา 26 เกี่ยวข้องกับการ

นําที่ดินประเภทต่าง ๆ มาปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม โดยเมื่อมีพระราชกฤษฎีกากําหนดเขตปฏิรูปที่ดินแล้ว
(1) ที่ดินอันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินสําหรับพลเมืองใช้ร่วมกัน เมื่อมีการจัด

ที่ดินแปลงอื่นให้พลเมืองใช้ร่วมกันแทน ให้พระราชกฤษฎีกากําหนดเขตปฏิรูปที่ดินนั้นมีผลเป็นการ
ถอนสภาพการเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินสําหรับที่ดินดังกล่าว และให้ ส.ป.ก. มีอํานาจนําที่ดิน

นั้นมาใช้ในการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมได้
(2) ในเขตปฏิรูปที่ดิน ถ้ามีที่ดินอันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินสําหรับใช้

ประโยชน์ของแผ่นดินโดยเฉพาะ หรือที่ดินที่ได้สงวนหรือหวงห้ามไว้ตามความต้องการของทาง
ราชการ เมื่อกระทรวงการคลังให้ความยินยอมแล้ว ให้พระราชกฤษฎีกากําหนดเขตปฏิรูปที่ดินนั้นมี

ผลเป็นการถอนสภาพการเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินสําหรับที่ดินดังกล่าว และให้ ส.ป.ก. มี
อํานาจนําที่ดินนั้นมาใช้ในการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมได้

(3) ถ้าในเขตปฏิรูปที่ดินนั้นมีที่ดินอันเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินซึ่งเป็นที่ดินรก

ร้างว่างเปล่า หรือที่ดินซึ่งมีผู้เวนคืนหรือทอดทิ้ง หรือกลับมาเป็นของแผ่นดินโดยประการอื่นตาม
กฎหมายที่ดินและที่ดินนั้นอยู่นอกเขตป่าไม้ถาวรตามมติคณะรัฐมนตรี ให้ ส.ป.ก. มีอํานาจนําที่ดิน

นั้นมาใช้ในการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรมได้
(4) ถ้าเป็นที่ดินในเขตป่าสงวนแห่งชาติ เมื่อคณะรัฐมนตรีมีมติให้ดําเนินการปฏิรูป

ที่ดินเพื่อเกษตรกรรมในที่ดินเขตป่าสงวนแห่งชาติส่วนใดแล้ว เมื่อ ส.ป.ก. จะนําที่ดินแปลงใดในส่วน
นั้นไปดําเนินการปฏิรูปที่ดินเพื่อเกษตรกรรม ให้พระราชกฤษฎีกากําหนดเขตปฏิรูปที่ดินมีผลเป็นการ

เพิกถอนป่าสงวนแห่งชาติในที่ดินแปลงนั้น และให้ ส.ป.ก. มีอํานาจนําที่ดินนั้นมาใช้ในการปฏิรูป
ที่ดินเพื่อเกษตรกรรมได้โดยไม่ต้องดําเนินการเพิกถอนตามกฎหมายป่าสงวนแห่งชาติ

2) พระราชบัญญัติจัดที่ดินเพื่อการครองชีพ พ.ศ. 2511 กรมส่งเสริมสหกรณ์ มีหน้าที่จัดที่ดิน
ให้แก่ราษฎรตามพระราชบัญญัติจัดที่ดินเพื่อการครองชีพ พ.ศ. 2511 ครอบครัวละไม่เกิน50 ไร่ 3 รูปแบบ

ตามการได้มาของที่ดิน