Page 168 - การกำหนดเขตการใช้ที่ดินสำหรับปลูกข้าวหอมมะลิของประเทศไทย
P. 168
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
3-108
4) มาตรฐานข้าว
มาตรฐานข้าวสามารถนําไปใช้ประโยชน์ได้ทั้งแก่ผู้ผลิต ผู้บริโภค และต่อเศรษฐกิจ
โดยรวมทําให้เกิดความรู้ความเข้าใจที่ตรงกัน ได้มีการประกาศมาตรฐานที่เกี่ยวกับข้าวไว้หลากหลาย
ทั้งจากกระทรวงเกษตรและสหกรณ์และกระทรวงพาณิชย์ดังนี้
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์โดยสํานักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ
ซึ่งเป็นองค์กรที่นํามาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารสู่ระดับสากลและมีหน้าที่ในการกําหนด
มาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร และระบบการตรวจสอบรับรองให้สอดคล้องกับสากล พร้อมทั้ง
เป็นหน่วยงานกลางในการประสานงานกับองค์การมาตรฐานระหว่างประเทศ ความตกลงด้าน
สุขอนามัยและสุขอนามัยพืชภายใต้องค์การการค้าโลก รวมถึงส่งเสริมการนํามาตรฐานสินค้าเกษตร
ไปใช้ ตลอดห่วงโซ่อาหาร ดังนั้นคณะกรรมการมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติหรือ
คณะกรรมการมาตรฐานสินค้าเกษตรในปัจจุบันจึงได้ออกประกาศมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหาร
แห่งชาติหรือมาตรฐาน สินค้าเกษตรในปัจจุบัน ดังนี้
- มาตรฐานสินค้าเกษตร มกษ. 4000.-2546 เรื่อง ข้าวหอมมะลิไทย(thaihom
mali rice) เนื่องจากข้าวหอมมะลิเป็นสินค้าเกษตรที่ประเทศไทยเป็นประเทศผู้ผลิตและส่งออกที่
สําคัญของโลก ดังนั้นเพื่อให้ข้าวหอมมะลิของไทยเป็นที่ยอมรับในระดับชาติและระดับสากล รวมถึง
เพื่อความปลอดภัยของผู้บริโภคและส่งเสริมการส่งออก มาตรฐานสินค้าเกษตร ข้าวหอมมะลิไทย
หมายถึง ข้าวที่มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Oryza sativa L. โดยรวมถึงข้าวเปลือก ข้าวกล้อง และข้าวขาว
ที่แปรรูปมาจากข้าวเปลือกเจ้าพันธุ์ข้าวหอมที่ไวต่อช่วงแสง ซึ่งผลิตในประเทศไทยในฤดูนาปี และ
กรมวิชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ประกาศรับรองว่าเป็นพันธุ์ขาวดอกมะลิ105 และ
กข15 ซึ่งมีกลิ่นหอมตามธรรมชาติขึ้นอยู่กับว่าเป็นข้าวใหม่หรือข้าวเก่า เมื่อหุงสุกเป็นข้าวสวย แล้ว
เมล็ดข้าวจะอ่อนนุ่ม (ราชกิจจานุเบกษา, 2546)
- มาตรฐานสินค้าเกษตร มกษ. 4001-2551 เรื่อง ข้าวหอมไทย(thai aromatic rice)
เนื่องจากข้าวหอมเป็นสินค้าเกษตรที่ประเทศไทยเป็นประเทศผู้ผลิตและส่งออกที่สําคัญของโลก
นอกจากข้าวหอมมะลิไทยตามมาตรฐาน มกษ. 4000 แล้ว ยังมีข้าวหอมพันธุ์อื่นที่ประเทศไทยผลิต และ
ส่งออก ดังนั้นเพื่อให้มีมาตรฐานที่ครอบคลุมข้าวหอมพันธุ์อื่นด้วย ซึ่งจะช่วยพัฒนาคุณภาพ และ
ความปลอดภัยของข้าวหอมไทย สร้างความเชื่อถือให้เป็นที่ยอมรับมากขึ้นทั้งในประเทศ และการค้า
ระหว่างประเทศ รวมถึงเพื่อคุ้มครองผู้บริโภค มาตรฐานสินค้าเกษตร ข้าวหอมไทย ได้แก่ ข้าวหอม
และข้าวเหนียวหอม ที่มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Oryza sativa L. อยู่ในวงศ์GramineaeหรือPoaceaeซึ่งมี
กลิ่นหอมตามธรรมชาติของข้าวใหม่หรือข้าวเก่า โดยรวมถึงข้าวเปลือก ข้าวกล้อง และข้าวขาวที่แปร
สภาพมาจากข้าวเปลือกหอม ซึ่งผลิตในประเทศไทย และกรมวิชาการเกษตรหรือกรมการข้าว หรือ
