Page 166 - การกำหนดเขตการใช้ที่ดินสำหรับปลูกข้าวหอมมะลิของประเทศไทย
P. 166
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
3-106
3) ข้าวที่มีสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ การคุ้มครองสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์
เนื่องจากประเทศไทยมีนโยบายที่จะให้ความคุ้มครองสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์
เพื่อส่งเสริมให้มีการพัฒนาคุณภาพของสินค้าที่ผลิตในท้องถิ่นให้ดียิ่งขึ้น อันจะเป็นประโยชน์ต่อ
การพัฒนาด้านการค้าของประเทศต่อไป ทั้งนี้โดยการคุ้มครองสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ จะช่วยกระตุ้นให้
ผู้ผลิตในท้องถิ่นมีความต้องการที่จะเสริมสร้างและรักษาภาพพจน์ในสินค้าที่ผลิต จากท้องถิ่นของตน
และยังเป็นการป้ องกันไม่ให้ประชาชนสับสนหรือหลงผิดในแหล่งภูมิศาสตร์ของสินค้า โดยกําหนดให้
มีการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์สําหรับสินค้าที่มาจากแหล่งภูมิศาสตร์และห้ามการใช้สิ่งบ่งชี้
ทางภูมิศาสตร์อันจะทําให้เกิดความสับสนหรือหลงผิดในแหล่งภูมิศาสตร์อันแท้จริงของสินค้าที่ระบุใน
ทะเบียน ปัจจุบันได้มีการประกาศใช้แล้ว (ประกาศราชกิจจานุเบกษาปัจจุบันพระราชบัญญัติคุ้มครอง
สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ พ.ศ. 2546 ฉบับกฤษฎีกาเล่ม 120 ตอนที่108ก วันที่31 ตุลาคม 2546)
โดยมีผลใช้บังคับในวันที่28 เมษายน พ.ศ. 2546 เป็นต้นไป
ลักษณะสําคัญของสินค้าบ่ง ชี้ทางภูมิศาสตร์สรุปได้ดังนี้
(1)เป็นทรัพย์สินทางปัญญาประเภทหนึ่ง
(2) มีความเชื่อมโยงระหว่างธรรมชาติกับมนุษย์
(3) สินค้ามีเอกลักษณ์พิเศษ แตกต่างจากสินค้าเดียวกัน
(4) ผู้บริโภคมั่นใจและพึงพอใจที่จะซื้อสินค้าในราคาที่สูงกว่าสินค้าชนิดเดียวกัน
ที่ผลิตจากที่อื่น
ประโยชน์ของสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์
(1) เพื่อคุ้มครองผู้บริโภค
(2) เพื่อคุ้มครองผู้ผลิตและป้องกันการแข่งขันที่ไม่เป็นธรรม
(3) เพื่อเพิ่มมูลค่าของสินค้าให้ผู้ผลิตและเป็นเครื่องมือทางการตลาด
(4) เพื่อให้มีการดูแลรักษามาตรฐานของสินค้า
(5) เพื่อช่วยกระจายรายได้สู่ชนบทและส่งเสริมอุตสาหกรรม
(6) เพื่อสร้างความเข้มแข็งให้แก่ชุมชนและรักษาภูมิปัญญาท้องถิ่น
ข้าวที่มีสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์หรือ ข้าว GI (Geographical Indications: GI) คือ ชื่อ หรือเครื่องหมายใดๆ
ที่ใช้กับแหล่งผลิตกําเนิดของสินค้า มีความเชื่อมโยงกับภูมิปัญญาท้องถิ่นที่มีมานานแล้วในประเทศไทย
โดยมีกรมการข้าวและสํานักงานจังหวัดที่ขอขึ้นทะเบียนกับกรมทรัพย์สินทางปัญญา ดังตารางที่ 3-23
ซึ่งข้าว GI ที่ได้มีการขึ้นทะเบียนแล้ว ได้แก่ ข้าวหอมมะลิสุรินทร์ ข้าวสังข์หยดเมืองพัทลุง
ข้าวหอมมะลิทุ่งกุลาร้องไห้ ข้าวฮางหอมทองสกลทวาปี ข้าวเจ๊กเชยเสาไห้ ข้าวเหนียวเขาวงกาฬสินธุ์
ข้าวเหลืองปะทิวชุมพร และข้าวกํ่าล้านนา มีรายละเอียดดังนี้
