Page 14 - หลักการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในเขตพัฒนาที่ดิน

9

ทรงตัวของตนไม ดินประกอบดวยแรธาตุที่เปนของแข็ง อินทรียวัตถุ น้ํา และอากาศที่มีสัดสวนแตกตางกัน

ขึ้นอยูกับภูมิอากาศ พืชพรรณ วัตถุตนกําเนิด เวลาและสภาพภูมิประเทศ นั้นๆ
ดิน (Soil) ตามความหมายทางปฐพีวิทยา หมายถึง เทหวัตถุทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นบนผิวโลก ชวย

ค้ําจุนการทรงตัวของพืช ดินประกอบดวย แรธาตุ และอินทรียวัตถุตาง ๆ มี ลักษณะชั้นแตกตางกันตามวัตตน

กําเนิดของดิน แตมีความสัมพันธตอกันโดยกระบวนการกําเนิดดิน การกระทําของสภาพอากาศ และ

ระยะเวลา
ที่ดิน (Land) มีความหมายตางไปจากดิน เพราะวาคําวา ที่ดินหมายถึง สิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ

มีที่อยูเฉพาะแนนอน เคลื่อนยายไมได มีปริมาณจํากัดไมสามารถเพิ่มขึ้นหรือลดลงไดตามความตองการของ

มนุษย เปนพื้นที่ที่สามารถเขาถือครองกรรมสิทธิ์ทางกฎหมายที่ดินและใชประโยชนสนองความตองการของ

มนุษยในดานตางๆ โดยคํานึงถึงผลตอบแทนจากการใชประโยชนที่ดินนั้นเปนประการสําคัญ
ที่ดิน หมายถึงที่ดินที่มีอยูตามธรรมชาติ ซึ่งอาจใชประโยชนสนองความตองการของมนุษยในทาง

ตาง ๆ โดยคํานึงถึงผลตอบแทนจากการใชประโยชนที่ดินนั้นเปนประการสําคัญ (เฉลียว, 2530)

จากที่กลาวมาพอมองเห็นไดวา “ที่ดิน” และ “ดิน” มีความแตกตางกัน "ที่ดิน" เปนอสังหาริมทรัพย
อยางหนึ่ง หรือเปนพื้นที่บริเวณหนึ่งบนผิวโลก ซึ่งมีการแบงอาณาเขตตามที่มนุษยกําหนดไว โดยที่ที่ดินมี

ลักษณะเปน 2 มิติ (Two dimensions) คือ กวางกับยาว สวน "ดิน" เปนเทหวัตถุธรรมชาติอยางหนึ่ง ประกอบ

กันขึ้นเปนสวนหนึ่งของภูมิประเทศหรือของที่ดิน มีลักษณะเปน 3 มิติ (Three dimensions) คือ กวาง ยาว
และลึก ฉะนั้น การศึกษาดินจึงจําเปนตองศึกษาลักษณะของดินตามความลึกจากผิวดินลงไปขางลางดวย

หรือที่เราเรียกวาหนาตัดของดิน (Soil profile) อยางไรก็ตาม ที่ดินแปลงหนึ่งอาจจะประกอบดวยดินเพียง

ชนิดเดียวหรือหลายชนิดก็ได

พื้นที่ (Terrain) ซึ่งตามวิศวกรรมและทางทหารหมายถึงที่ดินเหมือนกัน ซึ่งมีการประเมินพื้นที่ซึ่งมี
ความหมายเชนเดียวกับการประเมินที่ดิน แตบางครั้งมักจะมีความเฉพาะเจาะจงยังสภาพของภูมิประเทศ

(Land form) ในที่ดินนั้นหรือสภาพของชั้นดินและหินของที่ดินนั้นๆ

การใชที่ดิน (Land Use) หมายถึงการใชที่ดินในปจจุบันหรือในอนาคตก็ได แตในบางกรณีอาจบอก

วาการใชที่ดินในปจจุบัน
ชนิดของการใชที่ดิน (Land utilization type)ไดแกการจําแนกขึ้นต่ําในการจําแนกหรือเปนแบบการ

ใชที่ดินที่เฉพาะเจาะจง

การจําแนกที่ดิน (Land classification) บางครั้งมีความหมายเชนเดียวกับการประเมินที่ดิน แตการ
จําแนกที่ดิน มีความหมายครอบคลุมถึงวิธีการรวมกลุมของที่ดิน เปนกลุมตางๆ หรือการรวบรวมลักษณะที่

สําคัญของที่ดินออกเปนกลุมๆ หรือชั้นการสํารวจทรัพยากรธรรมชาติโดยวิธีระบบที่ดิน เปนวิธีการจําแนก

ที่ดินแตไมเปนวิธีการประเมินที่ดิน