Page 14 - หลักการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในเขตพัฒนาที่ดิน
P. 14
9
ทรงตัวของตนไม ดินประกอบดวยแรธาตุที่เปนของแข็ง อินทรียวัตถุ น้ํา และอากาศที่มีสัดสวนแตกตางกัน
ขึ้นอยูกับภูมิอากาศ พืชพรรณ วัตถุตนกําเนิด เวลาและสภาพภูมิประเทศ นั้นๆ
ดิน (Soil) ตามความหมายทางปฐพีวิทยา หมายถึง เทหวัตถุทางธรรมชาติที่เกิดขึ้นบนผิวโลก ชวย
ค้ําจุนการทรงตัวของพืช ดินประกอบดวย แรธาตุ และอินทรียวัตถุตาง ๆ มี ลักษณะชั้นแตกตางกันตามวัตตน
กําเนิดของดิน แตมีความสัมพันธตอกันโดยกระบวนการกําเนิดดิน การกระทําของสภาพอากาศ และ
ระยะเวลา
ที่ดิน (Land) มีความหมายตางไปจากดิน เพราะวาคําวา ที่ดินหมายถึง สิ่งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ
มีที่อยูเฉพาะแนนอน เคลื่อนยายไมได มีปริมาณจํากัดไมสามารถเพิ่มขึ้นหรือลดลงไดตามความตองการของ
มนุษย เปนพื้นที่ที่สามารถเขาถือครองกรรมสิทธิ์ทางกฎหมายที่ดินและใชประโยชนสนองความตองการของ
มนุษยในดานตางๆ โดยคํานึงถึงผลตอบแทนจากการใชประโยชนที่ดินนั้นเปนประการสําคัญ
ที่ดิน หมายถึงที่ดินที่มีอยูตามธรรมชาติ ซึ่งอาจใชประโยชนสนองความตองการของมนุษยในทาง
ตาง ๆ โดยคํานึงถึงผลตอบแทนจากการใชประโยชนที่ดินนั้นเปนประการสําคัญ (เฉลียว, 2530)
จากที่กลาวมาพอมองเห็นไดวา “ที่ดิน” และ “ดิน” มีความแตกตางกัน "ที่ดิน" เปนอสังหาริมทรัพย
อยางหนึ่ง หรือเปนพื้นที่บริเวณหนึ่งบนผิวโลก ซึ่งมีการแบงอาณาเขตตามที่มนุษยกําหนดไว โดยที่ที่ดินมี
ลักษณะเปน 2 มิติ (Two dimensions) คือ กวางกับยาว สวน "ดิน" เปนเทหวัตถุธรรมชาติอยางหนึ่ง ประกอบ
กันขึ้นเปนสวนหนึ่งของภูมิประเทศหรือของที่ดิน มีลักษณะเปน 3 มิติ (Three dimensions) คือ กวาง ยาว
และลึก ฉะนั้น การศึกษาดินจึงจําเปนตองศึกษาลักษณะของดินตามความลึกจากผิวดินลงไปขางลางดวย
หรือที่เราเรียกวาหนาตัดของดิน (Soil profile) อยางไรก็ตาม ที่ดินแปลงหนึ่งอาจจะประกอบดวยดินเพียง
ชนิดเดียวหรือหลายชนิดก็ได
พื้นที่ (Terrain) ซึ่งตามวิศวกรรมและทางทหารหมายถึงที่ดินเหมือนกัน ซึ่งมีการประเมินพื้นที่ซึ่งมี
ความหมายเชนเดียวกับการประเมินที่ดิน แตบางครั้งมักจะมีความเฉพาะเจาะจงยังสภาพของภูมิประเทศ
(Land form) ในที่ดินนั้นหรือสภาพของชั้นดินและหินของที่ดินนั้นๆ
การใชที่ดิน (Land Use) หมายถึงการใชที่ดินในปจจุบันหรือในอนาคตก็ได แตในบางกรณีอาจบอก
วาการใชที่ดินในปจจุบัน
ชนิดของการใชที่ดิน (Land utilization type)ไดแกการจําแนกขึ้นต่ําในการจําแนกหรือเปนแบบการ
ใชที่ดินที่เฉพาะเจาะจง
การจําแนกที่ดิน (Land classification) บางครั้งมีความหมายเชนเดียวกับการประเมินที่ดิน แตการ
จําแนกที่ดิน มีความหมายครอบคลุมถึงวิธีการรวมกลุมของที่ดิน เปนกลุมตางๆ หรือการรวบรวมลักษณะที่
สําคัญของที่ดินออกเปนกลุมๆ หรือชั้นการสํารวจทรัพยากรธรรมชาติโดยวิธีระบบที่ดิน เปนวิธีการจําแนก
ที่ดินแตไมเปนวิธีการประเมินที่ดิน