Page 15 - หลักการจัดระบบอนุรักษ์ดินและน้ำในเขตพัฒนาที่ดิน

10

การประเมินที่ดิน (Land evaluation) ไดแกขบวนการประมาณศักยภาพของที่ดินในการใชที่ดิน

เพียงแบบเดียว หรือการใชที่ดินหลายๆ แบบ ดวยเหตุนี้การประเมินที่ดินจึงเปนสวนหนึ่งของการจําแนก

ที่ดิน ซึ่งเปนหลักใชในการจําแนกที่ดินเพื่อความเหมาะสมแกการใชที่ดิน
ความเหมาะสมของที่ดิน (Land suitability) ไดแกความพอดี (Fitness) ของที่ดินแปลงนั้นๆกับการ

ใชที่ดินที่เฉพาะเจาะจง

การสํารวจดิน (Soil survey) หมายถึง การสํารวจหาขอมูลดานวิทยาศาสตรของดินชนิดตางๆ ใน

บริเวณพื้นที่ใดพื้นที่หนึ่ง และนํามาบันทึกไวในรูปแบบของแผนที่และรายงานสํารวจดิน แผนที่ดินแสดงถึง
ชนิดและการกระจายของดินแตละชนิดที่พบในบริเวณสํารวจ สวนรายงานสํารวจดินจะใหขอมูลเกี่ยวกับ

ลักษณะตางๆ ของดิน และสภาพสิ่งแวดลอมที่เกิดดิน ขอจํากัดและขอเสนอแนะในการปรับปรุงแกไข

รวมทั้งขอเสนอแนะในการใชประโยชนใหเหมาะสมกับศักยภาพของดินแตละชนิดดวย
การจําแนกชั้นสมรรถนะที่ดิน (land capability classification) หมายถึง การจําแนกที่ดินออกเปน

ชั้นตางๆ ตามความเหมาะสมและขอจํากัดในการใชประโยชนที่ดิน โดยอาศัยลักษณะของดินและสภาพ

สิ่งแวดลอมในการเกิดดินเปนหลักในการจําแนก ขอจํากัดในการใชประโยชนที่นํามาใชเปนหลักไดแก
ความลาดเทของพื้นที่ การชะลางพังทลาย สภาพน้ําทวม ความแหงแลงของดิน คุณสมบัติของดินที่มีปญหา

ในการใชประโยชน ความลึกของดิน เปนตน

ดินที่จําแนกออกแตละชั้นจะมีความเหมาะสมและขอจํากัดในการใชประโยชนลดหลั่นกันลงไปคือ
ที่ดินชั้นที่หนึ่ง เปนดินที่เหมาะสมมากที่สุด ไมมีขอจํากัดในการใชประโยชนหรือมีเพียงเล็กนอย สวนดิน

ชั้นที่หาหรือชั้นสุดทายเปนดินที่ไมเหมาะสมแกการเพาะปลูก หรือมีขอจํากัดในการใชประโยชนมาก

การจําแนกชั้นความเหมาะสมของดิน (Soil suitability classification) หมายถึง การจําแนกชั้นความ

เหมาะสมของดินแตละชนิดออกเปนชั้นๆ ตามความเหมาะสมและขอจํากัดในการใชประโยชนในการปลูก
พืชแตละชนิด หรือแตละกลุมของพืช หรือการใชประโยชนแตละอยาง มีความหมายใกลเคียงกับการจําแนก

สมรรถนะที่ดิน แตเปนการจัดจําแนกความเหมาะสมของดินแตละชนิดกับการใชประโยชนแตละอยาง

นั่นเอง

ลุมน้ํา หมายถึง พื้นที่หนวยหนึ่งซึ่งครอบคลุมลําน้ําธรรมชาติ เพื่อทําหนาที่รวบรวมน้ําใหไหลลงสู
แมน้ําหนึ่ง พื้นที่ลุมน้ําแตละแหงจะมีขนาดไมแนนอนขึ้นอยูกับสภาพทางภูมิศาสตร และวัตถุประสงคใน

การจัดแบงพื้นที่เพื่อการบริหารและจัดการ

พื้นที่ลุมน้ํา หมายถึง หนวยของพื้นที่ซึ่งลอมรอบดวยสันปนน้ํา เปนพื้นที่รับน้ําฝนของแมน้ําสาย
หลักในลุมน้ํานั้นๆ เมื่อฝนตกลงมาในพื้นที่ลุมน้ําจะไหลออกสูลําธารสายยอยๆ แลวรวมกันออกสูลําธารสาย

ใหญ และรวมกันออกสูแมน้ําสายหลัก จนไหลออกปากแมน้ําในที่สุด

เขตพัฒนาที่ดิน หมายถึง พื้นที่ที่ไดรับการคัดเลือกใหทําการพัฒนาที่ดิน ดวยการบูรณาการ

กิจกรรมที่เกี่ยวของกับการพัฒนาที่ดินตางๆ เชน การสํารวจและจัดทําแผนที่ภูมิประเทศ แผนที่ดิน แผนที่
สภาพการใชที่ดิน แผนที่วางแผนการใชที่ดิน จัดทําระบบอนุรักษดินและน้ํา พัฒนาแหลงน้ํา ปรับปรุงบํารุง