Page 159 - องค์ความรู้สู่ปีดินสากล 2558

ในป 2518 ผมไดรับทุนไปเรียนตอปริญญาโทและปริญญาเอกสาขา Agronomy and Soils
จาก Auburn University ประเทศสหรัฐอเมริกา เรียนเรื่องพืชไรและการวิเคราะหดิน หายากที่จะมีเรียน

เรื่องดินอยางเดียว ผมอยูในหอง Lab ก็อยากรูอยากเห็นและเฝามองการทํางานในหอง Lab
วิเคราะหดินที่นั่น มีความเปนระบบระเบียบมากๆ ผมถามวาเราตองออกไปแนะนําชาวบานไหม เจาหนาที่ก็
บอกวาหลังการเก็บเกี่ยว ชาวไร ชาวนาที่นี่จะนําตัวอยางดินสงมาใหตรวจสอบวาดินเปนกรด เปนดางอยางไร
ทางผูเชี่ยวชาญจะออกใบสั่งผสมปุย สําหรับการปลูกพืชชนิดตางๆ ไมวาจะเปนขาวฟาง ขาวบาเลยฯลฯ

เกษตรกรก็จะนําใบสั่งไปใหบริษัทปุยผลิตปุยตามสูตรคําแนะนํา หากใหคําแนะนําผิดจะถูกฟองรอง ซึ่งผม
ประทับใจงานในเรื่องนี้มากและคิดอยูเสมอวาเมื่อไหรบานเราจะมีอยางนี้ ผมไปศึกษาตอเกี่ยวกับเรื่องดิน
และปุยเพราะอยากเรียนมาก ผมไดฝกการอานผล และการใหคําแนะนําการใชปุย การใหคําแนะนําแก

เกษตรกรตองมีผูรับรอง ซึ่งผมมีผูที่เชี่ยวชาญเปนผูใหคําแนะนํา ผมฝกใหคําแนะนําจนกระทั่งอาจารยปลอยได
ก็พอดีถึงเวลากลับเมืองไทยในชวงปลายป 2522
ผมกลับมาจากสหรัฐอเมริกา กรมพัฒนาที่ดินมอบหมายใหผมไปอยูที่ฝายเทคโนโลยีรังสี
ซึ่งไมเกี่ยวกับที่ผมไดเรียนมาเลย ผมก็ดื้อไปทํางานที่เรียนมาเพราะไมอยากใหสูญหาย ผมไปทําแปลงทดลอง
ที่ศูนยฯ ระยอง ผมไปเจอชาวตางประเทศที่มาทําโครงการไทย-ออสเตรเลีย ผมก็ไปขอเครื่องมือมาทํา Lab

วิเคราะหดิน เขาก็บอกผมวาไมมีเพราะโครงการนี้เขาไปสงเสริมที่หอง Lab จังหวัดลําปางแลว ตอมาผมไดไป
รวมกับโครงการไทย-ออสเตรเลีย ที่จังหวัดลําปาง ไดเริ่มทํางานวิเคราะหดินเคลื่อนที่นําเครื่องมืออุปกรณไป
เก็บตัวอยางดินมาวิเคราะห แลวผมมีใบแนะนําทางการเกษตรทุกแปลง ในชวงป 2527 -2528 กรมพัฒนาที่ดิน

มีโครงการไปดําเนินการในพื้นที่อําเภอลอง ไปสรางแหลงน้ําและสรางคันคลองสงน้ําระบายเขาถึงแปลง
เตรียมแจกพื้นที่ใหเกษตรกร ตอนนั้นก็มีคําถามวาหลังจากเราแจกพื้นที่ใหแลว เกษตรกรเอาพื้นที่ไปใช
ประโยชนอะไรไดบาง เราจะพัฒนาพื้นที่อยางไร ทําใหผมตองไปเก็บตัวอยางดินมาตรวจ พื้นที่ 200 กวาแปลง
มาวิเคราะห เพื่อเปนขอมูลพื้นฐาน ผมอาสานํารถไปวิเคราะหดินนํา Spectrophotometer เกาๆ ที่ไดมาจาก

โครงการ AID มี pH Meter และเครื่องมือไปเก็บตัวอยางดินกลับมาวิเคราะหที่หอง Lab จังหวัดลําปาง
อีกสองวันตอมา รัฐมนตรีกระทรวงเกษตรฯ ไปมอบที่ดินใหกับเกษตรกร ผมก็มีใบแนะนําเกษตรกรใหปรับปรุง
บํารุงดินทุกแปลง มีรถตูสีฟาเขียนปายวา “วิเคราะหดินเคลื่อนที่ กรมพัฒนาที่ดิน” คนก็ใหความสนใจกันมาก
พอกลับมาที่กรมฯ ก็มีคนถามวาจะทําไดหรือ

เวลาเกิดอะไรขึ้นมาใหมๆ คนจะสงสัยและบอกวาทําไมได จะเอา Spectrophotometer
ซึ่งเปนเครื่องมือขนาดใหญไปติดตั้งในรถวิเคราะหดินเคลื่อนที่ไดอยางไร และมีเสียงวาผมสติเสีย เปนคนรอน
วิชา แตเขาไมเคยรูเลยวามันมีเครื่องมืออยางอื่นอีก เชน Ion Analyzer หรือ pH Meter ขนาดเทาฝามือ
ผอ.สมนึกทานเขาใจ แตคนอื่นๆไมเขาใจ

ป 2528 ขณะที่ทานอธิบดีสนานรับประทานอาหารเชาที่โรงอาหาร ผมเขาไปบอกวาจะขอทําให
การถายทอดงานพัฒนาที่ดินใหไปถึงชาวบาน ผมอยากใหชาวบานใหไดใชปุยปรับปรุงดินตามสภาพของดิน
ทานอธิบดีสนานบอกวาที่คุณทํานะดีแลวใหทําตอไป แตวางบประมาณของเราไมคอยจะมี และเตือนวาใหระวัง

อยาตกเปนเครื่องมือของนักการเมือง เพราะนักการเมืองชอบเรื่องพวกนี้ และทานก็สนับสนุน
โดยทางศูนยศึกษาการพัฒนาเขาหินซอนใหงบประมาณมา 300,000 บาท เพื่อจัดซื้อเครื่องมือตางๆ
เพื่อใชปฏิบัติงานในพื้นที่ เชน Ion Analyzer เครื่องเขยาดิน เครื่องวัดคา pH ฯลฯ เมื่อเตรียมพรอมแลว
ผมจึงประสานงานกับทางพื้นที่วาจะเขาไปสํารวจวิเคราะหดิน ตอนนั้นทุกคนก็ตื่นเตนดีใจ เพราะมองเห็นวา
งานตรงนี้ไปถึงมือประชาชนไดจริงๆ กรมอื่นๆ ก็ใหความสนใจในงานนี้

156 องคความรูสูปดินสากล 2558