Page 128 - องค์ความรู้สู่ปีดินสากล 2558

การบรรยายพิเศษ “องคความรูสูปดินสากล 2558” ครั้งที่ 10
หัวขอ “เรื่องเลาของชาววิเคราะหดิน”

วันศุกรที่ 17 กรกฎาคม 2558 เวลา 10.00 - 12.00 น.
โดย นางนวลศรี กาญจนกูล อดีตผูอํานวยการกองวิเคราะหดิน

นางนวลศรี กาญจนกูล
อดีตผูอํานวยการกองวิเคราะหดิน

ความเปนมาของงานวิเคราะหดิน

งานวิเคราะหดิน นาจะเปนหนวยงานเล็กๆ ของกองการกสิกรรมเคมี กรมกสิกรรม กระทรวง

เกษตราธิการ (หรือกระทรวงเกษตรและสหกรณในปจจุบัน) มาตั้งแตกอนหนาป 2497 สมัยนั้น กรมกสิกรรม
มีตําแหนง ที่ตั้งอยูที่ตึกโบราณสีเหลือง ซึ่งเขาใจวาเปนวังเกาของเจานายพระองคหนึ่ง ตึกนี้อยูตรงขามกับ
การไฟฟานครหลวง หรือที่คนเรียกติดปากวา ไฟฟาวัดเลียบ กรมกสิกรรมแบงงานออกเปน 2 สวนใหญ
คือ สวนกลาง และสวนภูมิภาค สวนกลางมี 1 สํานักงานเลขานุการกรม และ 5 กอง ใน 5 กองนี้

มีกองการกสิกรรมเคมีรวมอยูดวย สําหรับสวนภูมิภาค ไดแก กสิกรรมอําเภอ กสิกรรมจังหวัด ซึ่งสมัยนี้โอนยาย
ไปอยูกับกรมสงเสริมการเกษตร มีชื่อเรียกเปน เกษตรตําบล เกษตรอําเภอ และเกษตรจังหวัด
ในกองการกสิกรรมเคมี ชื่อก็บอกแลววาเปนเรื่องของเคมีในดานกสิกรรม แบงงานในความ

รับผิดชอบเปน 5 แผนก ไดแก แผนกเคมีการกสิกรรม แผนกสํารวจดิน แผนกวิเคราะหดิน แผนกจุลินทรียดิน
และแผนกวิจัยปุยและยากําจัดศัตรูพืช สวนใหญจึงเปนงานในหองทดลอง แตเมื่อ 4 – 50 ปที่แลว
กรมกสิกรรมมีพื้นที่จํากัด พื้นที่หองปฏิบัติการก็พลอยจํากัด ไปดวย ใน 5 แผนกนี้ 4 แผนกปฏิบัติงานอยูที่
ภายในตึกของกรมกสิกรรม แตอีกแผนกหนึ่ง คือ แผนกวิเคราะหดินตองไปอาศัยตึกเคมีของ
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตรเปนสถานที่ทํางาน จะตรวจสอบดิน ปุย พืช ก็รวมๆ กันอยูที่นี่ คนที่ทํางานที่นี่

มีความรูสึกเหมือนอยูตางจังหวัด มาถึงที่ทํางานแลวก็ไมรูวาจะไปไหน ตัวอยางก็มีไมมาก ตัวอยางดินเปน
ตัวอยางที่มาจากแปลงทดลองของนักวิชาการ หรือไรนาของเกษตรกร ตัวอยางจากงานสํารวจดินไมเคยเห็น
สักที ตัวอยางปุยที่เปนเจาประจํา เปนตัวอยางปุยสงจากกรมศุลกากร เปนปุยที่ผูนําเขายื่นซองประมูล ประกวด

ราคา หรือปุยที่ผูขายสั่งเขามาจําหนาย ทั้งหมดเปนปุยเคมี สวนใหญคือ ปุยยูเรียที่ตองตรวจหาเปอรเซ็นต
เรื่องเลาของชาววิเคราะหดิน 125