Page 112 - องค์ความรู้สู่ปีดินสากล 2558

ภาพที่ 15 ผอ.พิชัย วิชัยดิษฐ ขณะปฏิบัติงานสํารวจพื้นที่ดินเค็ม

ตอมา จึงไดออกสํารวจดินเค็ม ดินเค็มที่ภาคอีสานไมเหมือนดินเค็มชายทะเล ดินเค็มภาคอีสานจะ

เกิดเปนหยอมๆ แลวก็เกิดเปนๆ หายๆ เปลี่ยนแปลงไปเรื่อยๆ ตามฤดูกาลและการใชประโยชนที่ดิน ฉะนั้นจุด
ที่ใกลเคียงกัน หางกันเพียง 20 - 30 เมตร ก็จะตางกันอยางสิ้นเชิง เพราะฉะนั้นหลักการ Classification
ของ USDA จะใชไมไดกับที่นี่เพราะความแปรปรวน (Variation) สูงมาก ตองใชวิธีอื่น กําหนดความรุนแรง
ของดินเค็มโดยการใชคาเกลือเปนตัวกําหนด ในภาพที่เห็นเปนสีขาวๆ คือ คราบเกลือที่ขึ้นมาในหนาแลง
ที่เห็นหวงสีสมๆ คือเครื่อง Electromagnetic เครื่องนี้สามารถ Detect ความเค็มใตดินไดตั้งแตความลึก 25

เมตรขึ้นมา 15 - 20 เมตร หรือ 5 - 10 เมตร แลวแตระดับความลึกที่ตองการ อันนี้เปนหัวใจของการเกิด
ดินเค็ม มีความรวมมือจาก ASIAR (Australia Centre for International Agricultural Research) ของ
Australia ขั้นแรกจะหาวิธีวาจะทําอยางไรจึงจะรูลวงหนาไดวาพื้นที่ตรงไหนจะกลายเปนดินเค็ม เพราะเรารู

วาใตดินตรงไหนอันตราย อาจจะไมเกิดวันนี้ แตก็มีแนวโนมจะเกิดได เพราะในระดับความลึก 5 เมตรนี่ดินเริ่ม
เค็มแลว จะใชวิธีเจาะดินก็คงเปนไปไมได ก็ตองใชเครื่องมือพวกนี้และทําแผนที่ระดับความเค็มของชั้นใตดิน
ขึ้น นอกจากนี้ก็มีการฝงทอ 5 เมตร 10 เมตร 15 เมตร 20 เมตร จะเห็นทอเยอะแยะไปหมดในระดับความ
ลึกตางๆ กัน มีการเก็บตัวอยางน้ํา วัดระดับน้ําดูวาในแตละเดือน น้ําขึ้น - ลงเทาไร มีคาของความเค็มแตกตาง

กันอยางไร บางแหงน้ําขางบนเค็มนอย ขางลางเค็มมาก บางแหงน้ําขางบนเค็มมาก ขางลางเค็มนอย
การเปลี่ยนแปลงระดับน้ําใตดินจะเปลี่ยนแปลงไปตามสภาพการใชประโยชนที่ดิน พื้นที่ปาจะมีระดับน้ําใตดินลึกกวา
การสํารวจดินเค็มจึงเปนอีกโครงการหนึ่งที่ถูกเพิ่มขึ้นมาในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เนื่องจากชวงหลังงาน
สํารวจดินไมเนนในเรื่องการจําแนกดินเพราะกลายเปนงานประจําไปแลว ฉะนั้นตองหาเรื่องใหมมาขาย

ก็คือทํางานรวมกับ JICA เรื่องดินเค็ม

ตํานานการสํารวจดิน 109