Page 113 - องค์ความรู้สู่ปีดินสากล 2558
P. 113
ภาพที่ 16 โครงการพระราชดําริที่ หวยซอน - หวยซั้ว
ผมอยูที่จังหวัดนครพนม ผมจําได ดร.พิสุทธิ์ วิจารสรณ ซึ่งเปน ผอ.กองสํารวจดิน ไดไปเยี่ยมซึ่ง
ตอนนั้นที่นครพนมมีผูกอการรายเยอะมากไมมีใครมาดูแลเรื่องความปลอดภัยใหพวกเราเลย ปกติจะมี
อาสาสมัครเขามาดูแล วันหนึ่งนายสมพร กลิ่นพงษา ผูวาราชการจังหวัดนครพนมในสมัยนั้น ทานมาทานขาว
ดวย ทานเปนนักเรียนสวนกุหลาบรุนเดียวกับ ดร.พิสุทธิ์ วิจารสรณ เราก็เลยเรียนทานผูวาฯ ไปวาพวกเรา
ลําบาก ไปทํางานไมมีใครคุมกันเลย ผูวาฯ เลยจัดอาสาสมัครมาให แตจริงๆ แลวไมคอยมีอันตราย ที่อยูกัน
มาไดเพราะมนุษยสัมพันธดี กลุมเราอยูที่ไหนก็จะมีชาวบานมาคุยกับเรา กลุมแรกที่มาคุยกับเราคือครู
แคมปนักสํารวจดินของเราเปน Bar Open ใครไมมีอะไรกิน ก็มาแวะแคมปสํารวจดินไมมีผิดหวัง
ฉะนั้น จึงเปนที่รูจักของชาวบานเปนอยางดี
จากงานที่เราทําที่ภาคอีสาน ผมก็เลยไดทํางานโครงการพระราชดําริที่ หวยซอน-หวยซั้ว สาธารณรัฐ
ประชาธิปไตยประชาชนลาวเมื่อป พ.ศ.2537 ที่สรางสะพานมิตรภาพไทย - ลาว พระบาทสมเด็จ
พระเจาอยูหัวฯ ก็เลยมีพระราชดําริจัดตั้งศูนยศึกษาคนควาพัฒนาเพื่อการเกษตรของหวยซอน - หวยซั้วขึ้น
ชวงแรกเปนการรวมมือกัน 3 ประเทศ คือ ออสเตรเลีย ไทย ลาว โดยออสเตรเลีย เปนผูสนับสนุนรายใหญที่จะ
สรางสะพานขามแมน้ําโขง แตชวงหลังๆ ออสเตรเลียก็ถอนตัวออกไป กรมฯไดรับมอบหมายใหหาพื้นที่เพื่อจะ
ตั้งศูนยศึกษาคนควาพัฒนาเพื่อการเกษตรของโครงการฯ หวยซอน - หวยซั้ว พื้นที่แปลงแรกที่ สปป.ลาว
จัดสรรใหมีการคมนาคมสะดวก อยูใกลถนนใหญ เปนพื้นที่ดอน แตผมมองวาหากจะใชพื้นที่แปลงนี้ทําแปลง
สาธิตก็จะลําบาก เพราะพื้นที่ดินเปนรูปแบบ(pattern) เดียว ไมมีความหลายหลายของพื้นที่ลุม พื้นที่ดอน ที่
จะใชในการศึกษาเรื่อง Soil management หรือ เรื่องการทํานา เหตุผลที่ สปป.ลาว ไมไดใหพื้นที่ลุม
เนื่องจาก สปป.ลาวมีพื้นที่ราบทั้งประเทศ 2 แหงเทานั้นที่ใชปลูกขาวเลี้ยงคนทั้ง 8 ลานคน คือ ที่ราบเวียง
จันทร และที่ราบสะหวันนะเขต จึงหวงพื้นที่ลุมมาก เราจึงทําเรื่องไปขอ สปป.ลาว วาขอพื้นที่มีที่ทั้งที่ดอนและ
ที่ลุม เราตองมี Tripified Soil Catena ของดินภาคอีสานที่เปนเหมือนคัมภีรในสมัยนั้น ซึ่งจะมี ชุดดินยโสธร
ชุดดินวาริน ชุดดินโคราช ชุดดินรอยเอ็ด ในที่สุดเราก็หาไดพื้นที่ 300 กวาไร ก็มาแบงกันระหวางกรมตางๆ
เพื่อจัดตั้งศูนยฯ หวยซอน - หวยซั้ว
เมื่อวันที่ 8 เมษายน 2537 พระบาทสมเด็จเจาอยูหัวฯ เสด็จพระราชดําเนินไปเปดศูนยศึกษาคนควา
พัฒนาเพื่อการเกษตรของหวยซอน - หวยซั้ว ขณะนั้นสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ มีโครงการของทาน
อยูที่นั่นแลว เปนโครงการเด็กกําพรา อยูที่หลัก 67 ที่บานหวยคง สวนบานหวยซอน - หวยซั้ว
อยูหลักที่ 22 ผมจําไดวาวันที่ 6 เมษายน 2537 ขณะที่เตรียมการรับเสด็จนั้น ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล ทานมา
บอกวาพระบาทสมเด็จเจาอยูหัวฯ สงสัยวาทําไมบอเลี้ยงปลาที่โรงเรียนเด็กกําพราของสมเด็จพระเทพฯ
110 องคความรูสูปดินสากล 2558