Page 9 - รายงานการสำรวจและจำแนกพื้นที่ชุ่มน้ำภาคตะวันอออก

บทที่ 2

พื้นที่ชุมน้ําและอนุสัญญาวาดวยพื้นที่ชุมน้ํา

2.1 ความหมาย

คําจํากัดความของระบบนิเวศที่เรียกวา “พื้นที่ชุมน้ํา” ปจจุบันนานาประเทศทั่วโลกยอมรับคํา

นิยามปรากฏในอนุสัญญาแรมซาร หรืออนุสัญญาวาดวยพื้นที่ชุมน้ําที่มีความสําคัญระหวางประเทศที่
ใหคําจํากัดความของพื้นที่ชุมน้ําวา “พื้นที่ลุม พื้นที่ราบลุม พื้นที่ลุมชื้นแฉะ พื้นที่ฉ่ําน้ํา มีน้ําทวม มี

น้ําขัง พื้นที่พรุ พื้นที่แหลงน้ํา ทั้งที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติและที่มนุษยสรางขึ้น ทั้งที่มีน้ําขัง หรือ

ทวมอยูถาวรและชั่วครั้งชั่วคราว ทั้งที่เปนแหลงน้ํานิ่งและน้ําไหลทั้งที่เปนน้ําจืด น้ํากรอยและน้ําเค็ม
รวมไปถึงพื้นที่ชายฝงทะเล และพื้นที่ของทะเล ในบริเวณซึ่งเมื่อน้ําลดลงต่ําสุดมีความลึกของระดับ

น้ําไมเกิน 6 เมตร ”
“ Areas of marsh, fen, peatland or water, whether natural or artificial, permanent or
temporary, with water that is static, flowing, fresh, brackish or salt, including areas of marine water,

the depth of which at low tide does not exceed six metres”

คําไทยและคําในภาษาทองถิ่น ที่ใชเรียกพื้นที่ซึ่งเขาขายวาเปนพื้นที่ชุมน้ําธรรมชาติไดแก

หนอง คลอง บึง บอ กระพัง (ตระพัง) แมน้ํา ลําธาร แคว ละหาน ชายคลอง ฝงน้ํา สบธาร สระ
ทะเลสาบ แอง ลุม กุด ทุง กวาน มาบ ทาม พรุ สนุน น้ําตก แกง หาดทราย หาดโคลน หาดเลน

ชายทะเล ชายฝงทะเล พืดหิน ปะการัง คุง อาว ดินดอนสามเหลี่ยม ชะวากทะเล ปาเลน ปาโกงกาง ปา

จาก เปนตน สวนพื้นที่ชุมน้ําที่มนุษยสรางขึ้น ไดแก นาขาว นากุง นาเกลือ บอปลา อางเก็บน้ํา เปนตน

2.2 บทบาทและหนาที่ของพื้นที่ชุมน้ํา

พื้นที่ชุมน้ํามีบทบาทและหนาที่หลัก 3 ประการ คือ

1.) ทําหนาที่ดวยตัวของตัวเอง (Function) ไดแก

1.1) เปนตัวเติมน้ําใตดิน เชน กันไมใหน้ําเค็มเขามาแทรกน้ําใตดิน
1.2) นําน้ําใตดินมาเติมในพื้นที่ชุมน้ํา ทําใหประชากรของชีวภาพในพื้นที่ชุมน้ํา

สามารถคงอยูไดอยางถาวร

1.3) ปองกันน้ําทวม โดยเปนพื้นที่รองรับน้ําไหลบาลงมา
1.4) เปนแนวกันชนกระแสน้ํา คลื่นและลม เพื่อปองกันชายฝงถูกทําลาย

1.5) รองรับตะกอนและสารพิษ