Page 7 - รายงานการสำรวจและจำแนกพื้นที่ชุ่มน้ำภาคตะวันอออก

บทที่ 1

บทนํา

1.1 หลักการและเหตุผล

พื้นที่ชุมน้ําที่มีความผูกพันกับสังคมไทยและเศรษฐกิจของคนไทยมาตั้งแตอดีต

นับตั้งแตการตั้งหลักแหลงของคนไทยในระยะแรกมักอยูใกลแหลงน้ํา เพื่อใชประโยชนในการ
ประกอบอาชีพ รวมทั้งเปนแหลงอาหาร แหลงน้ํา และการคมนาคมขนสง ในอดีตพื้นที่ชุมน้ํายังไม

เปนที่รูจัก มักจะหมายถึง บริเวณที่ไมใชผลผลิตหรือผืนดินที่ไมมีความอุดมสมบูรณเต็มไปดวย

แหลงแมลงพาหะที่ทําใหเกิดโรคระบาด หรือที่อยูอาศัยของพวกจระเข ภายหลังพื้นที่เหลานี้ไดถูก
คุกคามเพื่อใชประโยชนทางการเกษตร ทําการประมง หรือถมที่เพื่อทําเปนแหลงพักผอน และสราง

เปนชุมชนขึ้น

จากการลดลงของพื้นที่ชุมน้ําซึ่งทําใหเกิดผลกระทบทางชีวนิเวศทั้งระบบจากดินแมน้ํา
ถึงทายน้ํา การเกิดปญหาน้ําทวม ซึ่งไมมีพื้นที่รองรับน้ํา ทําใหเกิดความตระหนักถึงความสําคัญของ

พื้นที่ชุมน้ําขึ้นในประเทศไทยไดใหความสําคัญกับพื้นที่ชุมน้ํา โดยใหสัตยาบันเขารวมเปนภาคี

อนุสัญญาวาดวยพื้นที่ชุมน้ําในป 2541 โดยมีการประกาศใหมีพื้นที่ชุมน้ําที่มีความสําคัญระหวาง
ประเทศ (Ramsar Sit) ในจํานวน 10 แหง รวมถึงมีแผนพัฒนาที่จะจัดการกับพื้นที่ชุมน้ําโดยการมี

สวนรวมของชุมชนในประเทศ การอนุรักษใชพื้นที่ชุมน้ําอยางยั่งยืนและการคุมครองพื้นที่ชุมน้ํา

ภายในประเทศ

ปจจุบันประเทศไดตระหนักถึงความสําคัญของพื้นที่ชุมน้ํารวมถึงความพยายามที่จะ
จัดการอนุรักษและคุมครองพื้นที่ชุมน้ําอื่นๆ ปญหาหนึ่งที่ทําใหการจัดการพื้นที่ชุมน้ํายังคงไม

กาวหนา เนื่องจากการขาดฐานขอมูลพื้นที่ชุมน้ํา ทําใหไมทราบวาพื้นที่ชุมน้ําอยูบริเวณใดของ

ประเทศบาง รวมถึงการบุกรุกเพื่อทําการเกษตรในพื้นที่ชุมน้ํา เปนปญหาใหญในเรื่องการลดลงของ
พื้นที่ชุมน้ํา ซึ่งพื้นที่ชุมน้ําธรรมชาติขนาดเล็กที่ถูกมองขามนั้น จะเปนแหลงน้ํารวมถึงแหลงรองรับ

น้ําในลักษณะแกมลิง สามารถชวยรับน้ําในขณะที่มีน้ําลนตลิ่งและแกปญหาน้ําทวมได หากจัดการให

เปนระบบในฐานขอมูลก็จะสามารถนําไปใชในการปองกันเพื่อไมใหถูกบุกรุกได พื้นที่ชุมน้ํา

ลักษณะนี้ก็จะคงอยูและเปนพื้นที่รองรับน้ํา ชวยปองกันน้ําทวม รวมถึงรองรับตะกอนและสารพิษ
ตางๆ ใหกับประเทศไทยไดอยางยั่งยืน

1