Page 11 - รายงานผลการดำเนินการพัฒนาองค์การสู่ระบบราชการ 4.0 (PMQA 4.0) ประจำปี 2565 (Application Report 2022)
P. 11
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
ผลงานเรื่องที่ 4 : โครงการแผนการใช้ที่ดินระดับตำบล
เปิดกว้างและเชื่อมโยงกัน ยึดประชาชนเป็นศูนย์กลาง มีขีดสมรรถนะสูง ทันสมัย
รูปแบบ/ลักษณะ/ Concept ของผลงาน
การวางแผนการใช้ที่ดิน เป็น
หนึ่งในภารกิจหลักของ พด. ซึ่งที่ผ่านมา
พด. วางแผนการใช้ที่ดินระดับประเทศ
ลุ่มน้ำ จังหวัด และตำบล โดยดำเนินการ
โดยหน่วยงานในส่วนกลาง ซึ่งขาดการมี
ส่วนร่วมของชุมชน ในระดับปฏิบัติจึง
อาจทำให้ไม่สามารถตอบสนองความ
ต้องการและความคาดหวังของ
เกษตรกรและผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในพื้นที่
อีกทั้งแผนดังกล่าวควรดำเนินการโดย
เจ้าหน้าที่ภาครัฐในระดับพื้นที่ผู้ซึ่งมี
ความรู้และคุ้นเคยกับภูมิสังคมของ
ตำบลนั้นๆ มาทำหน้าที่เป็นแกนหลักใน
การจัดทำแผนการใช้ที่ดินระดับตำบล
พด. จึงจัดทำแผนการใช้ที่ดินระดับ
ตำบลที่ดำเนินการโดยเจ้าหน้าที่ในส่วน
ภูมิภาคทุกจังหวัด โดยมีนักวิชาการจาก
หน่วยงานส่วนกลางเป็นพี่เลี้ยงสนับสนุนข้อมูลและองค์ความรู้ ตั้งแต่กระบวนการรวบรวมข้อมูล
ทรัพยากรธรรมชาติที่มีในแต่ละตำบลโดยใช้ข้อมูลภูมิสารสนเทศ เช่น ข้อมูลดิน การใช้ที่ดิน ภูมิอากาศ
ทรัพยากรน้ำ เส้นทางคมนาคม เป็นต้น ทำการวิเคราะห์ข้อมูลเชิงพื้นที่ทั้งด้านกายภาพ เศรษฐกิจสังคม
และวิเคราะห์สภาวะแวดล้อมตามบริบทพื้นที่ด้วย เครื่องมือ DPSIR Framework ซึ่งเป็นการพิจารณาถึง
แรงขับเคลื่อน แรงกดดัน สภาวะ ผลกระทบ และการตอบสนอง การจัดทำกระบวนการมีส่วนร่วมของ
ชุมชน (Participatory Rural Appraisal) และนำความคิดเห็น ประเด็นปัญหา ความต้องการของเกษตรกร
และผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในตำบล เพื่อให้ทราบศักยภาพของพื้นที่ในการผลิตพืชโดยพิจารณาจากพืชหลักหรือ
พืชเศรษฐกิจสำคัญ รวมทั้งพืชที่จะเป็นพืชทางเลือกให้แก่เกษตรกร สังเคราะห์ข้อมูลที่ได้จากการทำ
ประชาคม โดยพิจารณาร่วมกับข้อมูลการใช้ที่ดิน การถือครองที่ดินรายแปลง และผลจากการประเมิน
คุณภาพที่ดิน จากนั้นกำหนดร่างแผนการใช้ที่ดินตามข้อมูลที่ได้จากการวิเคราะห์และสังเคราะห์ รับฟัง
ความคิดเห็นต่อร่างแผนการใช้ที่ดินจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และนำข้อเสนอแนะไปปรับปรุงร่าง เพื่อจัดทำ
แผนการใช้ที่ดินระดับตำบลพร้อมมาตรการและแนวทางการพัฒนาทรัพยากรดินเพื่อการเกษตรของตำบล
นั้นๆ ฉบับสมบูรณ์ และถ่ายทอดความรู้การพัฒนาที่ดินแก่องค์การบริหารส่วนตำบลหรือเทศบาลในการนำ
แผนการใช้ที่ดินระดับตำบลไปปฏิบัติใช้วางแผนการพัฒนาการเกษตรในพื้นที่ ปัจจุบัน พด. ดำเนินการ
จัดทำแผนการใช้ที่ดินระดับตำบลทุกจังหวัด มีตำบลต้นแบบจำนวน 231 ตำบล ซึ่งครอบคลุมพื้นที่ทั้งหมด
16.2 ล้านไร่ จากแผนการใช้ที่ดินระดับตำบลที่นำไปดำเนินการพัฒนาพื้นที่ตามเขตการใช้ที่ดิน เกษตรกรมี
ผลผลิตและรายได้เพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน
