Page 10 - ผลของปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพต่อการเปลี่ยนแปลงสมบัติของดินทรายจัดต่อการผลิตข้าวโพดหวานในจังหวัดสงขลา Effect of bio-organic fertilizers on change for soil properties in sandy soils to increase sweet corn yield at Songkhla province.
P. 10
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
8
หลักการและเหตุผล
ปุ๋ยเป็นปัจจัยการผลิตทางการเกษตรที่ส าคัญชนิดหนึ่งในการผลิตพืช จัดเป็นสารประกอบที่ให้ธาตุ
อาหารพืช ซึ่งพืชน าไปใช้ประโยชน์เพื่อการเจริญเติบโต ต้นสมบูรณ์ดีแข็งแรง ต้านทานโรคและแมลง มีผลผลิต
สูงและมีคุณภาพดีตามที่ต้องการ โดยทั่วไปมี 2 ชนิดได้แก่ ปุ๋ยเคมีและปุ๋ยอินทรีย์ เป็นต้น พบว่าในการเกษตร
ทั่วไปเกษตรกรมักใช้ปัจจัยการผลิตที่เป็นสารประกอบทางเคมี เช่น ปุ๋ยเคมี สารเคมีป้องกันก าจัดศัตรูพืชและ
สารควบคุมการเจริญเติบโตของพืชกันมากเมื่อเปรียบเทียบกับปุ๋ยอินทรีย์ เนื่องจากปุ๋ยเคมี มีการตอบสนองต่อ
การเจริญเติบโตของพืชเร็ว มีธาตุอาหารสูง ใช้สะดวก แต่ปุ๋ยเคมีไม่มีคุณสมบัติในการปรับปรุงดิน ปุ๋ยที่มี
ส่วนประกอบของแอมโมเนียมจะท าให้ดินเป็นกรด และปุ๋ยเคมีจะมีความเค็ม (ทัศนีย์, 2550) ปัจจุบันปุ๋ยเคมีที่
จ าหน่ายตามท้องตลาดมีราคาที่เพิ่มสูงขึ้นมาก ตลอดจนราคาผลผลิตทางการเกษตรมีราคาตกต ่า ท าให้เกิด
สภาวะต้นทุนการผลิตสูงแต่ผลก าไรต ่า ส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของเกษตรกรไม่ดีตามไปด้วย ปุ๋ยอินทรีย์จึงเป็น
ทางออกที่ดีส าหรับเกษตรกรในยุคนี้เนื่องจากปุ๋ยอินทรีย์เป็นปุ๋ยที่ได้จากหมักสารอินทรีย์ ของเสีย เศษเหลือใช้
ทางการเกษตร เช่น มูลวัว มูลไก่ มูลค้างคาว เป็นต้น ปุ๋ยอินทรีย์จะมีพวกอินทรียวัตถุอยู่มากจึงช่วยปรับปรุง
สมบัติของดิน เช่นท าให้ดินร่วนซุย ท าให้ช่องว่างระหว่างเม็ดดินเล็กลง ระบายน ้าถ่ายเทอากาศดี ช่วยอุ้มน ้าดี
ขึ้น ช่วยเก็บและปลดปล่อยธาตุอาหารพืชให้เป็นประโยชน์กับพืช ลดการชะล้างพังทลายของหน้าดิน เป็นต้น
(กรมวิชาการเกษตร, 2551)
ข้าวโพดหวานจัดอยู่ในกลุ่มของพืชเร่งด่วน 32 ชนิดและยังเป็นพืชไร่ที่มีอนาคตไกลในตลาดโลก
โดยเฉพาะ ผลิตภัณฑ์ข้าวโพดหวานแปรรูป ประเทศไทยเป็นแหล่งเพาะปลูกและผลิตข้าวโพดหวานรายใหญ่
เป็นอันดับ 3 ของโลก รองจากสหรัฐอเมริกาและสหภาพยุโรปในช่วง 5 ปีที่ผ่านมา สหรัฐอเมริกาซึ่งเป็นผู้ผลิต
รายใหญ่ปรับเปลี่ยนพื้นที่เพาะปลูกพืชอาหารไปปลูกพืชพลังงานทดแทนมากขึ้นจึงเป็นโอกาสให้อุตสาหกรรม
ข้าวโพดหวานแปรรูปของไทยเติบโตเร็ว โดยปริมาณผลผลิตข้าวโพดหวานของไทยร้อยละ 80-90 จะถูกส่งออก
ไปจ าหน่ายยังตลาดต่างประเทศใน 2 ลักษณะ คือ ข้าวโพดหวานแช่เย็นแช่แข็ง และข้าวโพดหวานปรุงแต่ง/
แปรรูป โดยตลาดส่งออกข้าวโพดหวานแปรรูปเกือบร้อยละ 80 อยู่ที่ญี่ปุ่น แม้ในปี 2552 ที่ภาวะเศรษฐกิจทั่ว
โลกเกิดปัญหาแต่ปริมาณและมูลค่าการส่งออกของไทยยังสามารถเจริญเติบโตร้อยละ 4.9 (ศูนย์วิจัยกสิกรไทย,
2548) การขยายหรือเพิ่มพื้นที่ในพื้นที่ที่ไม่สามารถท าการเกษตรได้หรือพื้นที่ที่เป็นปัญหาให้กลับมาท า
การเกษตรได้ เพื่อให้เพียงพอกับความต้องการของผู้บริโภคและการส่งออก โดยเน้นที่การใช้ปุ๋ยอินทรีย์
เนื่องจากปัจจัยการผลิตที่ส าคัญอย่างปุ๋ยเคมีมีราคาที่สูงขึ้นส่งผลต่อต้นทุนการผลิตของเกษตรกรให้สูงตามไป
ด้วย หากเกษตรกรยังคงใช้ปุ๋ยเคมีอย่างต่อเนื่องก็จะประสบปัญหาด้านต้นทุนการผลิต และการขาดการ
ปรับปรุงบ ารุงดินจะท าให้ดินสูญเสียศักยภาพในการผลิต เช่นการเกิดสภาพดินกรดหรือการตกค้างของความ
เป็นกรดของปุ๋ยเคมี (มุกดา, 2545)
เป้าหมายการจัดท าโครงการวิจัยฯ มุ่งหวังให้เกษตรกรได้ตระหนักถึงความส าคัญ และประโยชน์ของ
ปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพ เน้นการท าการเกษตรแบบลดการใช้ปุ๋ยเคมี สารเคมี และหันมาใช้ปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพในการ
ผลิตพืชกันมากขึ้น ซึ่งปุ๋ยอินทรีย์ชีวภาพมีบทบาทส าคัญต่อการเปลี่ยนแปลงสมบัติของดินทรายจัด ช่วยให้ดินมี
ความเหมาะสมต่อการปลูก โครงสร้างดินอุ้มน ้า เก็บรักษาความชื้นในดินดีขึ้น ลดการชะละลายธาตุอาหารพืช