Page 14 - การจัดการดินด้วยเทคโนโลยีกรมพัฒนาที่ดินที่เหมาะสมต่อการปลูกมันสำปะหลัง ในเขตพื้นที่ไม่เหมาะสมสำหรับการปลูกข้าวโดยเกษตรกรมีส่วนร่วม The LDD Technology Management of Soil Suitable for Growing Cassava in Areas Unsuitable for Rice Cultivation by the Participation of Farmers.

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

14

ผลการวิจัยและวิจารณ์

1. สมบัติทางเคมีดิน
จากการวิเคราะห์ตัวอย่างดินก่อน และหลังการทดลองที่ระดับความลึก 0-25 เซนติเมตร เพื่อวิเคราะห์สมบัติ

ทางเคมีของดิน ได้แก่ ค่า pH, EC, OM, ปริมาณฟอสฟอรัส และโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ในดิน ปริมาณแคลเซียม
และแมกนีเซียม พบว่า ก่อนการทดลองค่าความเป็นกรด-ด่าง (pH) เท่ากับ 5.05 (กรดจัด) หลังการทดลองปีที่ 1 และ 2

เมื่อวิเคราะห์ค่าทางสถิติ พบว่าไม่มีความแตกต่างทางสถิติ โดยค่า pH มีค่าเฉลี่ย 5.53 (กรดจัด) และ 4.92 (กรดจัด)
ตามล าดับ ปริมาณอินทรียวัตถุ (OM) ก่อนการทดลอง เท่ากับ 0.60 เปอร์เซ็นต์ หลังการทดลองปีที่ 1 และ 2 เฉลี่ย

เท่ากับ 0.56 และ 0.40 (ต่ ามาก) ปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดิน ก่อนการทดลอง เท่ากับ 25 มิลลิกรัมต่อ
กิโลกรัม หลังการทดลองปีที่ 1 และ 2 เฉลี่ยเท่ากับ 109.65 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม (สูงมาก) และ 28.45 มิลลิกรัมต่อ
กิโลกรัม (สูง) เนื่องจากในช่วงเตรียมดินใส่ปุ๋ยมูลไก่รองพื้นก่อนการปลูก ทั้ง 2 ปี จึงส่งผลให้ปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็น

ประโยชน์ในดินมีค่าสูง ปริมาณโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ในดิน ก่อนการทดลอง เท่ากับ 30 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม (ต่ า
มาก) หลังการทดลองปีที่ 1 และ 2 เฉลี่ยเท่ากับ 24.90 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม (ต่ ามาก) และ 33.00 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม

(ต่ า) ปริมาณแคลเซียมที่เป็นประโยชน์ในดิน ก่อนการทดลอง เท่ากับ 117.50 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม หลังการทดลองปีที่ 1
และ 2 เฉลี่ยเท่ากับ 229.55 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม (ต่ ามาก) และ 117.55 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม (ต่ ามาก) ปริมาณ

แมกนีเซียมที่เป็นประโยชน์ในดิน ก่อนการทดลอง เท่ากับ 21.50 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม (ต่ ามาก) หลังการทดลองปีที่ 1
และ 2 เฉลี่ยเท่ากับ 229.55 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม (ต่ ามาก) และ 117.55 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม (ต่ ามาก) (ตารางที่ 1)

จากข้อมูลดิน พบว่า การใส่ปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูง อัตรา 100 กิโลกรัมต่อไร่ และการใส่ปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพสูง
อัตรา 50 กิโลกรัมต่อไร่ ร่วมกับปุ๋ยเคมี ส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงค่าสมบัติทางเคมีดินในด้านความเป็นกรดเป็นด่าง (pH)
ในปีที่ 1 และ 2 อย่างเห็นได้ชัด เพราะสามารถยกระดับค่า pH ดินได้ หากเปรียบเทียบกับวิธีการใส่ปุ๋ยเคมีอย่างเดียว

เนื่องจากปุ๋ยอินทรีย์นั้นเป็นอินทรียวัตถุ จะปลดปล่อยธาตุอาหารพืชออกมาโดยกิจกรรมของจุลินทรีย์ดิน ดังนั้นจึงมีธาตุ

อาหารหลัก ธาตุอาหารรองและจุลธาตุค่อนข้างครบถ้วนที่พืชใช้ในการ เจริญเติบโต เนื่องจากอินทรียวัตถุในดินมีประจุ
ลบเป็นจ านวนมากและมีความสามารถในการดูดซับประจุบวกได้สูง จึงมีผลท าให้ดินที่มีอินทรียวัตถุสูงมีความต้านทาน
การเปลี่ยนแปลงความเป็นกรดเป็นด่างของดินได้ดี ปฏิกิริยานี้เป็น equilibrium reaction ฉะนั้นไม่ว่าจะมีการเพิ่ม

สารประกอบที่มีสมบัติเป็นกรด หรือด่างลงในดิน ปฏิกิริยาดังกล่าวนี้จะเกิดขึ้นทันทีเพื่อรักษา equilibrium โอกาสที่กรด
หรือด่างจะสะสม อยู่ในสารละลายดิน จึงมีน้อยมากและเป็นเหตุให้ความเป็นกรดเป็นด่างของดินเปลี่ยนแปลงไปเล็กน้อย

เท่านั้น ถ้าดินมีอินทรียวัตถุสะสมในปริมาณที่เหมาะสม (คณาจารย์ภาควิชาปฐพีวิทยา, 2541; ส านักเทคโนโลยีชีวภาพ
ทางดิน, 2551)