Page 29 - การประเมินคุณภาพดินเพื่อการเพิ่มประสิทธิภาพการจัดการพื้นที่ ทางการเกษตรที่มีอัตราการชะล้างพังทลายสูงโดยใช้เทคนิคนิวเคลียร์ จังหวัดกาญจนบุรี Assessing soil quality and enhance crop productivity through agriculture management using nuclear techniques in the area of erosion in Kanchanaburi province.

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

23

ระยะเวลาในการเก็บตัวอยาง แบงตามชวงฤดูกาล จํานวน 3 ครั้ง เพื่อเปรียบเทียบความแตกตางของ
ปริมาณน้ําฝน และกิจกรรมการเพาะปลูกไดแก
(1) เดือนเมษายน
. (2) เดือนมิถุนายน

(3) เดือนสิงหาคม
ตําแหนงในการเก็บตัวอยางดินจะเก็บตามแนวระดับของชั้นความสูง 5 ระดับ แตละระดับหางกัน
ประมาณ 5 ถึง 10 เมตร ไดแก
(1) บริเวณ summit
(2) บริเวณ shoulder
(3) บริเวณ backslope
(4) บริเวณ footslope
(5) บริเวณ toeslope

โดยแตละระดับทําการเก็บ 3 จุด (ดานซาย ตรงกลาง และดานขวาของพื้นที่ทดลอง) ซึ่งแตละจุดมีการ
บันทึกจุดพิกัด และสุมเจาะดินโดยใชเครื่องมือเก็บตัวอยางดินทรงกระบอกขนาดเสนผานศูนยกลาง 7 เซนติเมตร
เจาะลึก 30 เซนติเมตร สุมเจาะประมาณ 1 ถึง 2 ตัวอยาง เพื่อใหไดดินแตละจุดประมาณ 500 กรัม โดยแตละ
ตัวอยาง แบงเปนชั้นตามระดับความลึกของดิน ชั้นละ 10 เซนติเมตร ไดแก 0 ถึง 10 เซนติเมตร 10 ถึง 20
เซนติเมตร และ 20 ถึง 30 เซนติเมตร จากนั้นนําตัวอยางดินใสในถุงพลาสติกซิปล็อคเพื่อสงตัวอยางดินวิเคราะห
210
สมบัติทางเคมีของดินและปริมาณนิวไคลดกัมมันตรังสีของ Pb ตอไป

3. การวิเคราะหตัวอยางดินในหองปฏิบัติการ
เมื่อไดเก็บตัวอยางดินภาคสนามที่ใสในถุงพลาสติกซิปล็อคแลวนั้น ลําดับตอไปจะตองแบงตัวอยางดิน

ของแตละจุด ออกเปน 2 สวน คือ
1) สวนที่ 1 สงหองปฏิบัติการของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 กรมพัฒนาที่ดินเพื่อวิเคราะหลักษณะ
ทางเคมีทั่วไป ไดแก pH (pH-H2O 1:1), EC (1:5; dS/m), OM (Walkley & Black; %), P (Bray II; mg/kg), K
(NH4OAc pH7 Flame photometry; mg/kg), Ca (NH4OAc pH7 AAS; mg/kg), Mg (NH4OAc pH7 AAS; mg/kg)
เปนตน
210
2) สวนที่ 2 สงหองปฏิบัติการ ณ สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียรแหงชาติ เพื่อวิเคราะห Pbex ตอไป

ขั้นตอนการจัดการตัวอยางดินเพื่อสงวิเคราะหในหองปฏิบัติการ ประกอบดวย
(1) นําตัวอยางดินทั้งหมด สงหองปฏิบัติการของสํานักงานพัฒนาที่ดินเขต 10 กรมพัฒนาที่ดิน แลวจึง
ชั่งน้ําหนักดินกอนการอบหรือตากดิน บันทึกเปน “น้ําหนักดินกอนอบ”
(2) อบหรือตากตัวอยางดิน
(3) ชั่งน้ําหนักดินหลังการอบหรือตากดิน บันทึกเปน “น้ําหนักดินหลังอบ”

(4) นําขอมูลจากขอ (1) และ (3) สงใหสถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียรแหงชาติ เพื่อใชคํานวณคาความแรง
210
รังสี และใชคํานวณปริมาณไอโซโทป Pbex ตอปริมาตรดินตอไป
(5) หลังจากอบตัวอยางดินแลว ใหชั่งน้ําหนักดินในแตละตัวอยาง จํานวน 50 กรัม ใสในถุงซิปลอค แยก
210
ตางหาก เพื่อการวิเคราะหปริมาณไอโซโทป Pbex ณ สถาบันเทคโนโลยีนิวเคลียรแหงชาติ
(6) สําหรับดินที่เหลือในขอ 5 นั้น ฝายวิเคราะหดิน สพข.10 สามารถทําการวิเคราะหหาปริมาณ pH
OM EC N P K Ca และ Mg ตอไป