Page 19 - การประเมินคุณภาพดินเพื่อการเพิ่มประสิทธิภาพการจัดการพื้นที่ ทางการเกษตรที่มีอัตราการชะล้างพังทลายสูงโดยใช้เทคนิคนิวเคลียร์ จังหวัดกาญจนบุรี Assessing soil quality and enhance crop productivity through agriculture management using nuclear techniques in the area of erosion in Kanchanaburi province.

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

13

Ruhe (1960) และ Wysocki et al. (2011) ไดอธิบายรายละเอียดในเรื่องความแตกตางของสภาพภูมิ
ประเทศในพื้นที่ลาดชัน โดยใชปจจัยที่เปนตัวกําหนดประเภทของตําแหนงสภาพภูมิประเทศ ไดแก คุณสมบัติ
ของดิน อัตราการไหลของน้ําและตะกอนดิน และอัตราความลาดชัน เปนตน ซึ่งสามารถแบงสภาพภูมิประเทศได

เปน 5 ประเภท ดังนี้
1) Summit (SU) หรือบริเวณสวนบนยอดเขา คือบริเวณที่สูงที่สุดของสภาพภูมิประเทศใด ๆ ซึ่งอาจเปน
ที่ราบสูง หรือมีความลาดเทของพื้นที่ก็ได
2) Shoulder (SH) หรือบริเวณสวนไหลเขา คือบริเวณที่ถัดลงมาจาก Summit มีลักษณะเปนพื้นที่ลาด
ชันแบบรูปกระทะคว่ํา (Convex slope) ซึ่งพบในบริเวณใกลยอดเนินเขา
3) Backslope (BS) หรือบริเวณลาดเขา คือบริเวณที่มีความลาดชันสูง ถัดลงมาจาก Shoulder มี
ลักษณะความลาดชันแบบเปนเสนตรง ไลระดับไปตามเสนชั้นความสูงของพื้นที่ ทําใหมีการชะลางหนาดินและ
การสูญเสียความอุดมสมบูรณของดินในบริเวณนี้มากที่สุด
4) Footslope (FS) หรือบริเวณเชิงเขา คือบริเวณที่ถัดลงมาจาก Backslope มีลักษณะเปนพื้นที่ลาดชัน
แบบรูปกระทะหงาย (Concave slope) ซึ่งพบในบริเวณกนรองเขาระหวางเนิน 2 แหง และเนื่องจากพบใน

บริเวณสภาพภูมิประเทศที่ต่ําลงมา ทําใหมักพบการชะลางพังทลายของดินหรือการเคลื่อนยายหนาดินอยาง
ชัดเจน
5) Toeslope (TS) หรือบริเวณที่ลาดเชิงเขา คือบริเวณที่ถัดลงมาจาก Footslope ซึ่งเปนบริเวณที่ต่ํา
ที่สุด ในบริเวณรองเขาหรือหุบเขา มักพบวาจะเปนทางเดินของน้ําหรือเปนบริเวณที่น้ําทวมถึงอยูบอยครับ ทําให
เปนบริเวณที่มีการสะสมตัวของตะกอนดินและเศษซากพืชตาง ๆ มากที่สุด

ภาพที่ 8 แผนภาพแสดงตําแหนงของสภาพภูมิเทศในพื้นที่ลาดชัน