Page 10 - ศึกษาอัตราส่วนผสมระหว่างปูนมาร์ล กรดซิลิคอนและถ่านชีวภาพเพื่อปั้นเม็ดเพื่อใช้ปรับปรุงบำรุงดินในพื้นที่ดินเปรี้ยวจัด Study the mixture ratio between marl, silicon and biochar to form pellets for increasing plant growth in acid sulfate soils

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

การใช้ปูนมาร์ลปรับปรุงพื้นที่ดินเปรี้ยวจัด
การหว่านปูนมาร์ลให้ทั่ว พื้นนาเป็นวิธีที่ง่ายราคาถูกและนิยมมากที่สุด แล้วไถคลุกเคล้ากับ

ดิน หมักไว้ในสภาพดินชื้น ประมาณ 7 วัน ก่อนเตรียมดินปลูกข้าวโพดหวานหวาน

ปริมาณปูนที่แนะนำ
- ดินเปรี้ยวจัดที่เป็นกรดรุนแรงน้อย : ใส่ปูนมาร์ลหรือหินปูนบด 500 กิโลกรัมต่อไร่

- ดินเปรี้ยวจัดที่เป็นกรดรุนแรงปานกลาง : ใส่ปูนมาร์ลหรือหินปูนบด 1,000 กิโลกรัมต่อไร่
- ดินเปรี้ยวจัดที่เป็นกรดรุนแรงมาก : ใส่ปูนมาร์ลหรือหินปูนบด 1,000 - 1,500

กิโลกรัมต่อไร่

จากปัญหาและข้อจำกัดของดินเปรี้ยวจัดทำให้ผลผลิตข้าวต่อไร่ต่ำ ประกอบกับราคาปุ๋ยเคมีเพิ่ม
สูงขึ้น จึงทำให้ต้นทุนการผลิตสูงขึ้น ส่งผลให้มีรายได้ลดลง และบางครั้งก็ประสบปัญหาขาดทุน สำหรับการ

ปรับปรุงดินเปรี้ยวจัดมีหลายวิธีเช่นการใส่วัสดุปรับปรุงดินที่มีฤทธิ์เป็นด่าง ได้แก่วัสดุปรับปรุงดินทางการ

เกษตร เช่นปูนมาร์ล โดโลไมท์ ปูนขาว รวมทั้งกรดซิลิคอน หรือในพื้นที่ชุมชนมีวัสดุที่เหลือใช้ทางการเกษตร
เช่นแกลบ กากน้ำหมักชีวภาพ ฯ นำมาเผาทำถ่านชีวภาพโดยผ่านขบวนการไพโรไรซีสที่ควบคุมอุณหภูมิและ

บรรยากาศที่อุณหภูมิเกิน 300 องศาเซลเซียส ได้ถ่านชีวภาพที่มีคุณสมบัติในการนำไปในดินเพื่อเพิ่มความ

อุดมสมบูรณ์ ปรับปรุงโครงสร้างของดิน เป็นวัสดุที่อุดมด้วยคาร์บอน มีรูพรุน เมื่อใส่ลงดินทำให้ดินร่วนซุย อุ้ม
น้ำและทำให้ระบายอากาศได้มากขึ้น ลดความรุนแรงของกรดในดินเพราะมีฤทธิ์เป็นด่าง เพิ่มความสามารถใน

การดูดซับธาตุอาหารพืช จึงเพิ่มความเป็นประโยชน์ของธาตุอาหาร (กรมพัฒนาที่ดิน, 2553) สำหรับปูนมาร์ล
เกษตรกรที่ทำนาข้าวที่ผ่านมาส่วนใหญ่จะใช้ปูนมาร์ลชนิดผง แต่การใช้ปูนมาร์ลชนิดผงแบบเดิมโดยวิธีหว่าน

ให้ทั่วแปลงนาตามอัตราคำแนะนำ 500-2,000 กิโลกรัมต่อไร่ ซึ่งเป็นอัตราที่สูงมาก จึงทำให้เกิดปัญหาในการ
ปรับปรุงดินเปรี้ยวจัดไม่ประสบผลสำเร็จเท่าที่ควร สาเหตุเนื่องจากปูนมาร์ลมีน้ำหนักอัตราการใส่ต่อไร่สูงมาก

เกษตรกรจึงใส่ไม่ครบอัตราตามคำแนะนำทางวิชาการ, ปูนมาร์ลชนิดผงเวลาหว่านฟุ้งกระจายบางครั้งไม่ทั่วถึง

ทั้งแปลงติดตามร่างกาย บางคนแพ้ก็จะเกิดอาการผื่นคัน ปัจจุบันเกษตรกรส่วนใหญ่มีอายุมากประกอบกับ
ขาดแคลนแรงงานภาคเกษตรกรรม ส่วนซิลิคอน ได้จากการนำกรดซิลิคอน (ซิลิคอนในรูปที่พืชสามารถ

นำไปใช้ได้) ไปผสมกับปุ๋ยในสัดส่วนที่เหมาะสมตามคำแนะนำ เมื่อนำปุ๋ยกรดซิลิคอนไปใส่ให้พืชที่ปลูก

ซิลิคอนจะช่วยให้ใบพืชตั้งชันจึงรับแสงได้เต็มที่ กระบวนการสังเคราะห์แสงเกิดได้ดี พืชเจริญเติบโตได้ดี ลำต้น
พืชแข็งแรง ไม่หักล้มง่าย และเพิ่มความต้านทานต่อการเข้าทำลายของเชื้อรา แมลง และสภาวะแวดล้อมที่ไม่

เหมาะสม จึงช่วยให้ผลผลิตพืชสูงขึ้น (กรมพัฒนาที่ดิน, 2558) การใช้กรดซิลิคอนกับข้าว เมื่อสะสมอยู่ที่ใบ

อย่างต่อเนื่องจะเปลี่ยนเป็นกรดซิลิเกตเคลือบที่ใบเหมือนเป็นเกราะป้องกันพืช ทำให้ใบพืชมีลักษณะใบหนา
ช่วงทำให้ผิวพืชแข็งแรง ช่วยยับยั้งการเกิดโรคพืช โดยกรดซิลิคอนจะซึมอยู่บนผิวของพืช ซึ่งผิวทางกายภาพนี้

จะช่วยลดการแทรกซึมของสาเหตุโรคอื่นๆ เช่น โรคเชื้อรา เป็นต้น (Danoff, 2001) การใช้กรดซิลิคอนในการ
ปรับปรุงพื้นที่เปรี้ยวจัดยังมีส่วนช่วยลดความเป็นพิษของเหล็ก อะลูมินัมและแมงกานิส และช่วยเพิ่มความเป็น

ประโยชน์ของฟอสฟอรัส (บรรเจิดลักษณ์, 2556)

10