Page 6 - ศึกษาอัตราส่วนผสมระหว่างปูนมาร์ล กรดซิลิคอนและถ่านชีวภาพเพื่อปั้นเม็ดเพื่อใช้ปรับปรุงบำรุงดินในพื้นที่ดินเปรี้ยวจัด Study the mixture ratio between marl, silicon and biochar to form pellets for increasing plant growth in acid sulfate soils
P. 6
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
การตรวจเอกสาร
จังหวัดปทุมธานี เป็นจังหวัดที่ตั้งอยู่ในบริเวณที่ราบลุ่มภาคกลาง ประกอบด้วย 7 อำเภอ ได้แก่
อำเภอเมืองปทุมธานี อำเภอสามโคก อำเภอลาดหลุมแก้ว อำเภอคลองหลวง อำเภอธัญบุรี อำเภอลำลูกกา
และอำเภอหนองเสือ พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นดินเปรี้ยวจัด กลุ่มชุดดินที่พบได้แก่ กลุ่มชุดดินที่ 2, 3, 10 และ 11
รวมพื้นที่ทั้งหมด 688,940 ไร่ การใช้ประโยชน์ที่ดินส่วนใหญ่เป็นการปลูกข้าว ปัญหาของดินเปรี้ยวจัดหรือดิน
กรดกำมะถันเกิดขึ้นในดินเป็นปริมาณ จนเป็นดินปัญหาส่งผลกระทบต่อการปลูกพืชและผลผลิต ดินเป็นกรด
รุนแรงมากถึงกรดจัดมาก มีค่าความเป็นกรดเป็นด่าง (pH) ต่ำกว่า 4 ทำให้ดินขาดธาตุอาหารพืช ธาตุ
ไนโตรเจนและธาตุฟอสฟอรัส โดยเฉพาะธาตุฟอสฟอรัสจะขาดรุนแรง เนื่องจากจะถูกตรึงอยู่ในรูปที่พืชไม่
สามารถดูดไปใช้ได้ ซึ่งมีผลต่อการเจริญเติบโตและการให้ผลผลิตของพืชต่ำ มีธาตุเหล็กและธาตุอะลูมินัม
ละลายออกมามากจนเป็นพิษต่อพืชที่ปลูกทำให้พืชที่ปลูกไม่เจริญเติบโตหรือตาย เช่น การทำนาปลูกข้าวจะไม่
เจริญเติบโตหรือให้ผลผลิตต่ำมากประมาณ 200-300 กิโลกรัมต่อไร่ เท่านั้น ทำให้ประสบปัญหาขาดทุน
ดินเปรี้ยวจัดหรือดินกรดกำมะถัน
เป็นดินปัญหาที่สำคัญชนิดหนึ่งของประเทศไทย มีเนื้อที่ประมาณ 5.6 ล้านไร่ กระจายอยู่ในบริเวณที่
ราบลุ่มภาคกลาง 3.2 ล้านไร่ ภาคตะวันออก 9 แสนไร่ และภาคใต้ 1.5 ล้านไร่ พื้นที่ส่วนใหญ่ ใช้ประโยชน์
ทางการเกษตรประมาณ 4.5 ล้านไร่ เป็นพื้นที่นาปลูกข้าวประมาณ 3.4 ล้านไร่ หรือคิดเป็น 75.5 เปอร์เซ็นต์
ของพื้นที่ที่ใช้ประโยชน์ทางการเกษตรทั้งหมด (นงคราญ, 2559) ดินเปรี้ยวจัดเป็นดินที่มีความเหมาะสม
สำหรับการปลูกข้าว แต่ให้ผลผลิตต่ำเนื่องจากดินเป็นกรดจัดและขาดแคลนธาตุอาหารหลัก ไนโตรเจนและ
ฟอสฟอรัส และมีธาตุบางตัว เช่น อะลูมินัม เหล็ก และแมงกานีส ละลายออกมามากจนเป็นพิษต่อพืชที่ปลูก
จากสภาพปัญหา ดังกล่าวทำให้พืชที่ปลูกในดินเปรี้ยวจัดเจริญเติบโตไม่ดีและให้ผลผลิตต่ำถึงต่ำมาก ในขณะที่
ต้นทุนการผลิตเพิ่มสูงขึ้นอย่างต่อเนื่องทุกปีการแก้ไขปัญหาปฏิกิริยาดินเป็นกรดจัดนี้สามารถปฏิบัติได้หลาย
วิธีการแต่การใช้วัสดุปูนทางการเกษตรเป็นวิธีการที่สะดวกเห็นผลรวดเร็วและลงทุนต่ำ การใช้วัสดุปูนทาง
การเกษตร เช่น ปูนมาร์ล เป็นปูนทางการเกษตร ซึ่งมีองค์ประกอบส่วนใหญ่เป็นแคลเซียมคาร์บอเนต
(CaCo3)และดินเหนียว (Clay) มีคุณสมบัติแก้ความเป็นกรดของดินและเพิ่มธาตุอาหารพืชในดิน (สุรเดช,
2549)
ชุดดินรังสิต (Rangsit series : Rs) ชุดดินที่ 11
เป็นกลุ่มชุดดินที่ 11 จัดอยู่ใน very fine, mixed, semiactive, isohyperthermic Sulfaqueptic
Dystraquerts เกิดจากตะกอน ที่ถูกน้ำพัดพามาทับถมโดยน้ำกร่อย (brackish water) ในบริเวณซึ่งอดีตน้ำ
ทะเลเคยท่วมถึง สภาพพื้นที่ที่พบมี ลักษณะราบเรียบ มีความลาดชัน 1 เปอร์เซ็นต์ ดินชุดนี้เป็นดินลึก มีการ
ระบายน้ำเลว ดินมีความสามารถให้น้ำซึมผ่านได้ช้ามาก มีการไหลบ่าของน้ำบนผิวดินช้า ตามปกติแล้วระดับ
น้ำใต้ดินอยู่ต่ำกว่า 1 เมตร ดินบนลึกไม่เกิน 25 เซนติเมตร มีเนื้อดินเป็นดินเหนียวจัด สีพื้นเป็นสีดำหรือ
น้ำตาลปนดำเข้ม มีจุดประสีน้ำตาลปนเหลืองและสีแดงบ้างเล็กน้อย ปฏิกิริยาดินเป็นกรดรุนแรงมาก (pH 4.5)
ส่วนดินล่างเนื้อดินเป็นดินเหนียวจัด มีสีน้ำตาลหรือสีน้ำตาลปนดำ มีจุดประสีน้ำตาลเข้ม และมีจุดประสีแดง
6
