Page 36 - โครงการอนุรักษ์ดินและน้ำ : บริบทแห่งการพัฒนาพื้นที่สูงที่ยั่งยืน
P. 36
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
6-4
สูญเสียดินที่สอดคล้องกับปริมาณดินที่สูญเสียด้วย อย่างไรก็ตามเมื่อพิจารณาความรุนแรงของการสูญเสียดินที่
ระดับน้อย แม้มีปริมาณธาตุอาหารหลักที่สูญเสียไปในระดับต่้าสุดเมื่อเทียบกับความรุนแรงระดับอื่นๆ
แต่อาจส่งผลให้มีการสูญเสียธาตุอาหารในปริมาณสูงได้เนื่องจากมีสัดส่วนของเนื้อที่สูงกว่าความรุนแรงระดับอื่นๆ
ส้าหรับปริมาณการสูญเสียของธาตุอาหารหลักในดินแต่ละภูมิภาคมีความแตกต่างกัน ตามขนาดเนื้อที่
ปริมาณการสูญเสียดิน และปริมาณธาตุอาหารในดินในแต่ละระดับความรุนแรงของการสูญเสียดินของ
แต่ละภาคดังแสดงในตารางที่ 6-4 โดยมีสัดส่วนของปริมาณธาตุอาหารที่สูญเสียเป็นไนโตรเจนในดิน
(46.241-80.810 กิโลกรัมต่อไร่) รองลงมา เป็นโพแทสเซียมที่เป็นประโยชน์ (2.819-8.929 กิโลกรัมต่อไร่)
และฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ (0.535-1.712 กิโลกรัมต่อไร่) ตามล้าดับ
ตารางที่ 6-3 ปริมาณการสูญเสียธาตุอาหารหลักจากการชะล้างพังทลายของดินในประเทศไทย
ปริมาณการสูญเสียธาตุอาหารหลัก
ชั้นความรุนแรง เนื้อที่ (กิโลกรัม/ไร่) (ล้านตัน/พื้นที่ทั้งหมด)
ของการสูญเสียดิน (ไร่) ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม
(N) (P) (K) (N) (P) (K)
น้อย 242,522,477 0.090 0.003 0.011 0.022 0.001 0.003
ปานกลาง 46,047,597 2.317 0.053 0.230 0.107 0.002 0.011
รุนแรง 18,689,342 5.439 0.131 0.627 0.102 0.002 0.012
รุนแรงมาก 3,182,944 16.980 0.234 1.693 0.054 0.001 0.005
รุนแรงมากที่สุด 10,254,533 32.390 0.528 3.611 0.332 0.005 0.037
รวม 320,696,893 57.216 0.949 6.172 0.616 0.012 0.067
ที่มา : กรมพัฒนาที่ดิน (2563: 105)
ตารางที่ 6-4 ปริมาณการสูญเสียธาตุอาหารหลักจากการชะล้างพังทลายของดินในแต่ละภูมิภาค
ปริมาณการสูญเสียธาตุอาหารหลัก (กิโลกรัม/ไร่)
ภาค เนื้อที่ ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส โพแทสเซียม
(ไร่)
(N) (P) (K)
เหนือ 106,027,680 (33.06%) 65.771 1.110 8.929
ตะวันออกเฉียงเหนือ 105,533,961 (32.91%) 49.860 1.176 6.256
กลาง 12,691,785 (3.96%) 80.810 0.535 5.783
ตะวันออก 28,804,855 (8.98%) 56.506 0.745 8.481
ตะวันตก 23,441,619 (7.31%) 50.114 1.712 3.271
ใต้ 44,196,993 (13.78%) 46.241 0.635 2.819
ที่มา : กรมพัฒนาที่ดิน (2563: 105)
6.1.6 มูลค่าการสูญเสียธาตุอาหารหลักจากการชะล้างพังทลายของดิน
จากการประเมินมูลค่าการสูญเสียทั้งหมดจากปริมาณธาตุอาหารหลักจากการชะล้างพังทลายของดิน
ในภาพรวมของประเทศ (ตารางที่ 6-5) พบว่ามูลค่าการสูญเสียธาตุอาหารไนโตรเจน ฟอสฟอรัส
และโพแทสเซียม คิดเป็นมูลค่าต่อพื้นที่เท่ากับ 661.53 16.6 และ 92.19 บาทต่อไร่ ตามล าดับ คิดเป็นมูลค่า
การสูญเสียธาตุอาหารทั้งหมดเท่ากับ 782.68 บาทต่อไร่ และเทียบเป็นปริมาณธาตุอาหารไนโตรเจน ฟอสฟอรัส
และโพแทสเซียมสูญเสียประมาณ 0.616 0.012 และ 0.067 ล้านตัน ซึ่งเมื่อเกิดการชะล้างพังทลายของดิน