Page 13 - การจัดการดินเพื่อปลูกมันสำปะหลังในกลุ่มชุดดินที่ 28 จังหวัดสระบุรี ภายใต้โครงการนำร่องการผลิตพืชตามเขตการใช้ที่ดินพืชเศรษฐกิจเพื่อพัฒนาขีดความสามารถการแข่งขันในประชาคมอาเซียน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
3

ที่มีผลต่อการปลูกพืช การวิเคราะห์หาความเหมาะสมของพื้นที่วิเคราะห์ข้อมูลชุดดินและระดับความสูง

ของพื้นที่ แบ่งระดับความเหมาะสมของชุดดินสําหรับการปลูกพืชแต่ละชนิดออกเป็น 4 ระดับ คือ
เหมาะสมสูงที่สุด เหมาะสมปานกลาง เหมาะสมเล็กน้อย และไม่เหมาะสม ซึ่งการแบ่งระดับความ

เหมาะสมของดินนั้นเป็นข้อมูลที่นํามาจากกรมพัฒนาที่ดิน และวิเคราะห์ข้อมูลปริมาณน้ําฝน และเขต
ชลประทาน โดยการแบ่งระดับของปริมาณน้ําฝนเป็น 4 ระดับ ตามความต้องการน้ําของพืชแต่ละชนิด

และแบ่งระดับของพื้นที่ในเขตชลประทาน 2 ระดับ คือในเขตชลประทานเป็นพื้นที่เหมาะสมที่สุด และ
นอกเขตชลประทานเป็นพื้นที่ที่ไม่เหมาะสม และกําหนดเขตพื้นที่ตามระดับความเหมาะสมหลังจากได้

แผนที่ระดับความเหมาะสมของดินและน้ําแล้วได้นําข้อมูลแผนที่การใช้ประโยชน์ที่ดินในปัจจุบัน โดย

จําแนกพื้นที่ออกเป็น 4 ระดับ ได้แก่ ชั้นที่มีความเหมาะสมสูง S1 (Highly suitable) ชั้นที่มีความ
เหมาะสมปานกลาง S2 (Moderately suitable) ชั้นที่มีความเหมาะสมเล็กน้อย S3 (Marginally

suitable) และชั้นที่ไม่มีความเหมาะสม N (Unsuitable)

คุณภาพของที่ดินที่มีอิทธิพลต่อการเจริญเติบโตและผลผลิตของพืช ประกอบด้วยคุณลักษณะของ
ที่ดิน (Land Characteristic) ตัวเดียวหรือหลายตัว คัดเลือกคุณภาพที่ดินต้องประกอบด้วยเงื่อนไขครบ 3
ประการ ได้แก่ สมบัติดินต้องมีผลต่อพืชนั้นๆ มีค่าวิกฤตที่พบในพื้นที่ที่ปลูกพืชนั้นๆ และเป็นข้อมูลที่
สามารถรวบรวมได้ ซึ่งจากเงื่อนไขการคัดเลือกคุณภาพที่ดินดังกล่าว สามารถคัดเลือกคุณภาพที่ดินที่มี
อิทธิพลต่อการเจริญเติบโตของพืชได้ (บัณฑิต และคํารณ 2542) รายละเอียดดังตารางที่ 1

ตารางที่ 1 คุณลักษณะดินที่เป็นตัวแทนของคุณภาพดิน

คุณภาพที่ดินที่มีอิทธิพลต่อการเจริญเติบโตของพืช คุณลักษณะดินที่เป็นตัวแทน
(Land quality) (Soil Characteristic)

1. ความชุ่มชื้นที่เป็นประโยชน์ต่อพืช (Moisture - ปริมาณน้ําฝนเฉลี่ยในรอบปี

availability: m) - ความต้องการน้ําในช่วงการเจริญเติบโตของพืช
- เนื้อดิน

2. ความเป็นประโยชน์ของออกซิเจนต่อรากพืช - สภาพการระบายน้ําของดิน
(Oxygen availability: O)

3. ความเป็นประโยชน์ของธาตุอาหาร (Nutrient - ความอุดมสมบูรณ์ของดิน

availability: S) - ค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดิน (pH)
4. ความจุในการดูยึดธาตุอาหาร (Nutrient - ความจุในการแลกเปลี่ยนประจุบวก (Cation

Retention: n) exchange capacity: C.E.C.)

- ความอิ่มตัวด้วยด่าง (Base saturation : B.S.)
5. ความเสียหายจากน้ําท่วม (Flood hazard: f) - จํานวนครั้งที่น้ําท่วมในรอบปีที่กําหนด

6. สภาวะการหยั่งลึกของรากพืช (Rooting - ความลึกของดิน

conditions: r) - ชั้นการหยั่งลึกของราก