Page 33 - ผลของการใช้วัสดุเหลือใช้ทางการเกษตรร่วมกับปุ๋ยเคมีต่อการตอบสนองของผลผลิตข้าว และการเปลี่ยนแปลงสมบัติของดิน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
22

กิโลกรัมตํอไรํ ท าให๎ปริมาณอินทรียวัตถุในดินเพิ่มขึ้น นอกจากนี้ดารารัตน์ และคณะ (2561) ให๎ข๎อมูลวํา

การใสํถํานชีวภาพที่ผลิตจากแกลบในแปลงผักอัตรา 1,000, 1,500 และ 2,000 กิโลกรัมตํอไรํ สํงผลท าให๎
ปริมาณอินทรียวัตถุเพิ่มขึ้น โดยสัมพันธ์กับปริมาณถํานชีวภาพที่ใสํในแตํละอัตรา นอกจากนี้หากพิจารณา
ตามระยะเวลาที่ใสํถํานซังข๎าวโพด ถํานแกลบ และปุ๋ยคอก (มูลวัว) ตั้งแตํปีที่ 1 ถึง ปีที่ 3 พบวํา ปริมาณ
อินทรียวัตถุในดินสูงขึ้นเล็กน๎อยในปีที่ 2 ทั้งนี้อาจเกิดจากผลตกค๎างของวัสดุเหลือใช๎ทางการเกษตรจาก

การปลูกข๎าวในฤดูนาปรัง (ฤดูนาปรังปี 57/58) และลดลงในปีที่ 3 ทุกต ารับการทดลอง รวมทั้งการใสํ
ปุ๋ยเคมีตามวิธีเกษตรกร และการใสํปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดินด๎วย

ตารางที่ 4 ผลของอัตราการใสํวัสดุเหลือใช๎ทางการเกษตรตํอปริมาณอินทรียวัตถุในดิน (เปอร์เซ็นต์)

ต ารับทดลอง ปีที่ 1 ปีที่ 2 ปีที่ 3 ค่าเฉลี่ย
T1= ใสํปุ๋ยเคมีตามวิธีเกษตรกร 2.99 3.15 2.67 ab 2.94 abc
T2 = ใสํปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 2.63 3.06 2.26 b 2.65 c
T3 = ใสํถํานซังข๎าวโพด 100 กก./ไรํ + ปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 3.49 3.45 3.06 a 3.33 a
T4 = ใสํถํานซังข๎าวโพด 300 กก./ไรํ + ปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 3.08 3.68 3.07 a 3.28 ab
T5 = ใสํถํานซังข๎าวโพด 500 กก./ไรํ + ปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 2.99 3.49 2.96 a 3.15 abc
T6 = ใสํถํานแกลบ 100 กก./ไรํ + ปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 2.90 3.48 3.29 a 3.22 abc
T7 = ใสํถํานแกลบ 300 กก./ไรํ + ปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 2.76 3.60 3.15 a 3.17 abc
T8 = ใสํถํานแกลบ 500 กก./ไรํ + ปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 2.32 3.30 2.68 ab 2.77 abc
T9 = ใสํมูลวัว 300 กก./ไรํ + ปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน 2.37 2.96 2.70 ab 2.68 bc
F-test ns ns * **
C.V. (%) 14.70 12.91 11.06 12.99
หมายเหตุ คําเฉลี่ยในคอลัมน์เดียวกันที่ตามด๎วยอักษรเหมือนกัน ไมํแตกตํางกันที่ระดับความเชื่อมั่น
95 เปอร์เซ็นต์ โดยวิธี DMRT

2.2.3 ฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดิน
ปีที่ 1 พบวํา การใสํและไมํใสํวัสดุเหลือใช๎ทางการเกษตรไมํมีผลตํอปริมาณฟอสฟอรัส
ที่เป็นประโยชน์ในดิน โดยทุกต ารับการทดลองมีคําเทํากับ 1.00 มิลลิกรัมตํอกิโลกรัม ซึ่งมีคําลดลงเมื่อ
เทียบกับกํอนการทดลอง อาจเกิดจากน าไปใช๎ของข๎าว (ตารางที่ 5)

ปีที่ 2 พบวํา การใสํและไมํใสํวัสดุเหลือใช๎ทางการเกษตรไมํมีผลตํอปริมาณฟอสฟอรัส
ที่เป็นประโยชน์ในดิน จึงท าให๎ในแตํละต ารับการทดลองไมํมีความแตกตํางกันทางสถิติ โดยการใสํปุ๋ยเคมี
ตามคําวิเคราะห์ดิน และการใสํถํานซังข๎าวโพดอัตรา 100 กิโลกรัมตํอไรํ รํวมกับการใสํปุ๋ยเคมีตามคํา
วิเคราะห์ดิน มีปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินสูงสุดเทํากัน คือ มีคําเทํากับ 2.67 มิลลิกรัมตํอ

กิโลกรัม สํวนการใสํถํานแกลบอัตรา 100 และ 300 กิโลกรัมตํอไรํ รํวมกับการใสํปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์
ดิน มีปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินต่ าสุดเทํากัน คือ มีคําเทํากับ 1.33 มิลลิกรัมตํอกิโลกรัม
(ตารางที่ 5)
ปีที่ 3 พบวํา การใสํและไมํใสํวัสดุเหลือใช๎ทางการเกษตรไมํมีผลตํอปริมาณฟอสฟอรัส

ที่เป็นประโยชน์ในดิน จึงท าให๎ในแตํละต ารับการทดลองไมํมีความแตกตํางกันทางสถิติ โดยการใสํปุ๋ยคอก
(มูลวัว) อัตรา 300 กิโลกรัมตํอไรํ รํวมกับการใสํปุ๋ยเคมีตามคําวิเคราะห์ดิน มีปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็น