Page 55 - การประเมินความเหมาะสมของที่ดินสำหรับพืชเศรษฐกิจเพื่อวางแผนการใช้ที่ดินในการฟื้นฟูพื้นที่ลุ่มน้ำวิกฤต ลุ่มน้ำสาขาแม่น้ำประแสร์

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
46

(4) มีข๎อจํากัดรุนแรง
(5) มีข๎อจํากัดรุนแรงที่สุด

ตารางที่ 5 การจัดลําดับชั้นศักยภาพการใช๎เครื่องจักรกล

ชั้นศักยภาพการใช้เครื่องจักรกล
คุณลักษณะของที่ดิน หน่วย
1 2 3 4 5

ความลาดชัน % <5 5-12 12-35 35-50 >50
หินพื้นโผลํ % 1 4 10 25 >25
หินก๎อน (หินบน) % 1 5 15 40 >40
ดินเหนียวจัด - ไมํมี ไมํมี มี/ไมํมี มี/ไมํมี มี/ไมํมี

ที่มา: บัณฑิต และคํารณ (2542)

หมายเหตุ: คําตัวเลขแสดงพิสัยทุกคําเป็นคําสูงสุด (upper limit) ในแตํละชั้นศักยภาพ

13) ความเสียหายจากการกัดกรํอน (erosion hazard)

คุณลักษณะที่ดินที่เป็นตัวแทนได๎แกํ ความลาดชันของพื้นที่และปริมาณดินที่
สูญเสีย (soil loss) พื้นที่มีความลาดชันสูงโอกาสที่ดินจะถูกกัดกรํอนก็เป็นไปได๎งํายขึ้น เมื่อผิวหน๎าดิน
ถูกกัดกรํอน ซึ่งสํวนใหญํเกิดจากอิทธิพลของน้ํา ดินจะถูกพัดพาไปโดยขบวนการไหลบําของน้ําทําให๎
ธาตุอาหารพืชที่อยูํในดินสูญเสียตามไปด๎วย รวมทั้งตะกอนที่เกิดขึ้นจะมีผลกระทบตํอสภาพแวดล๎อม
โดยทั่วไป

3.4.4 การวัดและประเมินคุณภาพที่ดิน
บัณฑิต และคํารณ (2542) กลําววํา เนื่องจากคุณภาพที่ดินเป็นนามธรรมไมํสามารถ
วัดออกเป็นคํา (Value) เชิงปริมาณได๎ ในการจะพูดวํา ดี เลว ข๎อจํากัด ฯลฯ วํามีมากน๎อยรุนแรง

อยํางไร จําเป็นต๎องมีการวัดคํา เชํน แผํนดินไหววัดจากคําริคเตอร์หรือความเป็นกรดเป็นดํางวัดจาก
คําพีเอช สําหรับคุณภาพดิน คําเหลํานี้วัดได๎จากองค์ประกอบของคุณภาพที่ดิน คือ คุณลักษณะที่ดิน
(land characteristic) ในบางกรณีจะมีเดํนเพียงตัวเดียวหรือบางกรณีอาจจะมีหลายตัว แตํละตัวก็มี
หนํวยวัดตํางกัน นี่ก็เป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่คุณภาพที่ดินไมํมีหนํวยวัดเพราะเป็นการผสมผสานสํงเสริม-

ขัดแย๎ง (interact) ในตัวของมันเองซับซ๎อน และผันแปรตามสภาพแวดล๎อมด๎วย
เนื่องจากคุณลักษณะที่ดินมีหลายตัวที่ใช๎เป็นตัวแทนคุณภาพที่ดินเดียวกัน ดังนั้นจึงมี
การคาดคะเน (estimation) ผลจากการรํวมกันของปัจจัย (diagnostic factors) จึงมีวิธีในที่นี้
จะยกมาเป็นตัวอยําง 4 วิธี