Page 50 - การประเมินความเหมาะสมของที่ดินสำหรับพืชเศรษฐกิจเพื่อวางแผนการใช้ที่ดินในการฟื้นฟูพื้นที่ลุ่มน้ำวิกฤต ลุ่มน้ำสาขาแม่น้ำประแสร์

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
41

จํานวนน้ําฝนรายเดือน (มิลลิเมตร) ปริมาณฝนใช๎การ (เปอร์เซ็นต์)
(1) <10 0
(2) 11-100 80
(3) 101-200 70

(4) 201-250 60
(5) 251-300 55
(6) >300 50
คําของ effective rainfall ที่คํานวณหาได๎ในชํวงฤดูปลูกพืช จะมีคําใกล๎เคียงกับ

water in growing period ซึ่งคํานวณได๎ด๎วยโปรแกรม Cropwat ตามสูตรที่พัฒนาโดย USDA Soil
Conservation Service ดังนี้
Peff = (P(125-0.23P))/125 for P ≤ 250

Peff = 125/3+0.1P for P > 250
โดย Peff คือ ปริมาณน้ําฝนที่เหลืออยูํในดินซึ่งพืชสามารถนําไปใช๎เป็นประโยชน์ได๎(เปอร์เซ็นต์)
P คือ ปริมาณน้ําฝน (มิลลิเมตร)

4) ความเป็นประโยชน์ของออกซิเจนตํอรากพืช (oxygen availability)
คุณลักษณะที่ดินที่เป็นตัวแทนได๎แกํ สภาพการระบายน้ําของดิน ทั้งนี้เพราะพืช
โดยทั่วไป รากพืชต๎องการออกซิเจนในขบวนการหายใจ ดังนั้นเมื่อพิจารณาถึงปัจจัยของดินที่มีสภาพ
การระบายน้ําดี จะมีการถํายเทอากาศระหวํางเหนือผิวดินกับภายในดินได๎ดี สํวนในดินที่มีสภาพการ

ระบายน้ําเลว การถํายเทอากาศเป็นไปได๎น๎อย ทําให๎ปริมาณก๏าชออออกซิเจนในดินที่ถูกรากพืชดูดไป
มีปริมาณลดลง ในขณะที่ก๏าชคาร์บอนไดออกไซด์ในดินที่ได๎จากขบวนการหายใจเพิ่มขึ้น ซึ่งจะมี
ผลกระทบกระเทือน ตํอการเจริญเติบโตของรากพืชและอาจตายได๎ในภาวะที่รากพืชขาดก๏าช

ออกซิเจนอยํางรุนแรงและเป็นเวลานานพอ
สําหรับพืชไรํและไม๎ผลไมํสามารถเจริญเติบโตได๎ในสภาพที่มีการแชํขังของน้ําเป็น
เวลานานตั้งแตํ 5-14 วันขึ้นไป ทั้งนี้ขึ้นอยูํกับชนิดพืช ในสภาพน้ําแชํขังปริมาณออกซิเจนในดินมี
น๎อยมากหรือไมํมี รากพืชจะขาดก๏าชออกซิเจนอยํางรุนแรงและถ๎าเป็นเวลานานพอพืชจะตายได๎
สําหรับข๎าวชอบสภาพที่มีการแชํขังของน้ําเป็นระยะเวลานาน ต๎องการดินที่มี

การระบายน้ําเลว ทั้งนี้เพราะข๎าวมีอวัยวะพิเศษที่สามารถดูดออกชิเจนจากน้ําที่แชํขัง จึงทําให๎
สามารถเจริญเติบโตได๎ดี ซึ่งแปรผันไปตามการจัดการ
ชั้นมาตรฐานการระบายน้ํา

(1) very poorly drained
(2) poorly drained
(3) somewhat poorly drained
(4) moderately well drained

(5) well drained
(6) excessively drained