Page 49 - การประเมินความเหมาะสมของที่ดินสำหรับพืชเศรษฐกิจเพื่อวางแผนการใช้ที่ดินในการฟื้นฟูพื้นที่ลุ่มน้ำวิกฤต ลุ่มน้ำสาขาแม่น้ำประแสร์
P. 49
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
40
3.4.3 คุณภาพที่ดินที่นํามาประเมิน
จากเงื่อนไขการคัดเลือกคุณภาพที่ดิน ดังกลําวในข๎อ 3.4.1 และการลําดับความสําคัญ
ของคุณภาพที่ดิน พบวํา คุณภาพที่ดินที่สมควรนํามาใช๎ประเมินสําหรับประเทศไทยมี 13 ชนิด ดังนี้
1) ความเข๎มของแสงอาทิตย์
คุณลักษณะที่ดินที่เป็นตัวแทน (diagnostic characteristics) ได๎แกํ คําความยาวของ
ชํวงแสง (day length) เพราะมีผลโดยตรงตํอการออกดอกของพืช พืชแตํละชนิดมีความต๎องการความ
ยาวของชํวงแสงที่มีอิทธิพลตํอการออกดอกแตกตํางกันออกไป พืชบางชนิดต๎องการชํวงแสงสั้น (short
day) ถึงจะออกดอก บางชนิดต๎องการชํวงแสงยาว (long day) แตํพืชบางชนิดแสงไมํมีอิทธิพลตํอการ
ออกดอก คําความยาวของชํวงแสงจะแตกตํางกันออกไปตามจุดที่ตั้งบนเส๎นรุ๎งในแตํละชํวงเดือน
2) ระบบอุณหภูมิ
คุณลักษณะที่ดินเป็นตัวแทนได๎แกํ คําอุณหภูมิเฉลี่ยในฤดูปลูก (mean
temperature in growing period) เพราะอุณหภูมิมีอิทธิพลตํอการงอกของเมล็ด ตํอการออกดอก
ของพืชบางชนิดและมีสํวนสัมพันธ์กับขบวนการสังเคราะห์แสงซึ่งจะสํงผลกระทบตํอการเจริญเติบโต
ของพืช
3) ความชุํมชื้นที่เป็นประโยชน์ตํอพืช
คุณลักษณะที่ดินเป็นตัวแทนได๎แกํ ระยะเวลาการทํวมขังของน้ําในฤดูฝนปริมาณน้ําฝน
เฉลี่ยในรอบปีหรือความต๎องการน้ําในชํวงการเจริญเติบโตของพืช นอกจากนี้ควรพิจารณาถึงการกระจายของ
น้ําฝน ในแตํละพื้นที่ และลักษณะของเนื้อดิน ซึ่งมีผลทางอ๎อมในเรื่องความจุในการอุ๎มน้ําที่เป็นประโยชน์ตํอพืช
ความจุในการอุ๎มน้ํา เนื้อดิน
(1) ต่ํามาก s (coarse sandy)
(2) ต่ํา ls (fine sandy)
(3) ปานกลาง scl,sl
(4) สูง sic,l,cl,c,sc (loamy and clay)
(5) สูงมาก si,sil,sicl,vfsl (silty and very fine sandy loam)
ชั้นมาตรฐาน ความจุในการอุ๎มน้ํา (cm/cm of soil)
(1) ต่ํามาก < 0.05
(2) ต่ํา 0.05-0.10
(3) ปานกลาง 0.10-0.15
(4) สูง 0.15-0.20
(5) สูงมาก > 0.20
ปริมาณน้ําฝนที่ตกลงมาในแตํละพื้นที่ จะมีสํวนหนึ่งซึมซาบลงไปในดินสูํเบื้องลําง
เมื่อดินอิ่มตัวด๎วยน้ําแล๎วสํวนที่เหลือจะไหลํบําออกไปจากพื้นที่ ปริมาณน้ําฝนที่เหลืออยูํในดินซึ่งพืช
สามารถนําไปใช๎เป็นประโยชน์ได๎ เรียกวํา effective rainfall จากรายงานของ Kud Reservior
Project (RID, 1970) ได๎แสดงวิธีประเมินคํา effective Rainfall จากปริมาณน้ําฝนที่ตกลงมาใน
แตํละเดือน ดังนี้