Page 121 - การศึกษาลักษณะและสมบัติของดินเพื่อวินิฉัยคุณภาพดินด้านปฐพีกลศาสตร์ในดินตัวแทนหลัก 41 ชุดดินของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน

99

นอกจากนี้ ชุดดินจันทึกและน้ําพอง มีเนื้อดินเป็นดินทราย ผ่านตะแกรงเบอร์ 200 อยู่ในช่วง
17.17 – 19.43 และ 31.17 – 31.96 เปอร์เซ็นต์ ตามลําดับ ส่งผลให้จําแนกดินในระบบ Unified ได้เป็น SM
และ AASHO ได้เป็น A-2-4 เป็นพวกกลุ่มดินเม็ดหยาบที่เหมาะสมกับงานก่อสร้างทาง อีกทั้ง ชุดดินนครพนม

และศรีสงคราม ผ่านตะแกรงเบอร์ 200 อยู่ในช่วง 93.56 – 97.79 และ 95.20 – 97.71 เปอร์เซ็นต์ ตามลําดับ
จําแนกดินในระบบ Unified ได้เป็น ML และ MH ส่วนระบบ AASHO ได้เป็น A-7-5 เป็นดินเม็ดละเอียดที่
เหมาะสมกับการสร้างแหล่งน้ํา

2) ค่าขีดจํากัดของเหลว

จากผลการศึกษาค่าขีดจํากัดของเหลวของดินตัวแทนหลัก 41 ชุดดิน พบว่า ดินมีค่าขีดจํากัด
ของเหลวอยู่ในช่วง 0.51 – 76.70 เมื่อพิจารณาตามประเภทของเนื้อดิน จะเห็นว่า ดินทราย (s) มีค่าขีดจํากัด

ของเหลวอยู่ในช่วงต่ําสุด (0.51 - 21.63) และพบสูงสุดในดินเหนียว (c) มีค่าขีดจํากัดของเหลวอยู่ในช่วง
31.76 – 76.60 ในขณะที่ เมื่อพิจารณาช่วงของค่าขีดจํากัดของเหลวในเนื้อดินแต่ละประเภท จะเห็นว่า ในดินร่วน
ดินร่วนเหนียวปนทราย ดินเหนียว ดินปนชิ้นส่วนหยาบ มีช่วงของค่าขีดจํากัดของเหลวสูง (44.94 – 60.19)

ดังแสดงในตารางที่ 41 ชี้ให้เห็นว่า เนื้อดินที่มีปริมาณอนุภาคขนาดดินเหนียวเพิ่มขึ้นจะส่งผลให้ค่าขีดจํากัด
ของเหลวเพิ่มขึ้นด้วย สอดคล้องกับการศึกษาของ สุวณี (2538) โดยการวินิจฉัยคุณภาพของดินด้านปฐพี
กลศาสตร์ตามกลุ่มชุดดินในประเทศไทย ซึ่งพบว่าดินที่มีร้อยละของอนุภาคดินเหนียวเพิ่มขึ้นทําให้ค่าขีดจํากัด
ของเหลวเพิ่มขึ้นด้วยเช่นกัน

เมื่อพิจารณาค่าขีดจํากัดของเหลวที่ใช้ในการจําแนกดินพวกเม็ดละเอียดในระบบ Unified

พบว่า เนื้อดินที่มีค่าขีดจํากัดของเหลวมากกว่า 50 จะเป็นดินที่มีความยืดหยุ่นและความหนืดสูง โดยจากผล
การศึกษาครั้งนี้จะเห็นได้จากดินที่มีเนื้อดินเป็นดินร่วน (l) มีค่าอยู่ในช่วง 15.00 - 69.17 ดินร่วนเหนียวปน
ทราย (scl) มีค่าอยู่ในช่วง 7.35 - 58.65 ดินร่วนเหนียว (cl) มีค่าอยู่ในช่วง 17.43 - 55.68 ดินร่วนเหนียวปน
ทรายแป้ง (sicl) มีค่าอยู่ในช่วง 45.62 - 66.82 ดินเหนียวปนทราย (sc) มีค่าอยู่ในช่วง 22.00 - 60.80 ดินเหนียวปน

ทรายแป้ง (sic) มีค่าอยู่ในช่วง 39.59 - 55.30 และดินเหนียว (c) มีค่าอยู่ในช่วง 31.76 - 76.70 ซึ่งเนื้อดิน
ประเภทดินเหนียวมีค่าขีดจํากัดของเหลวสูงสุด ได้แก่ ชุดดินกันทรวิชัย นครพนม ศรีสงคราม และวังไห
เนื่องจากเป็นเนื้อดินที่มีปริมาณอนุภาคขนาดดินเหนียว (มากกว่าร้อยละ 40) สูงกว่าเนื้อดินประเภทอื่นๆ

เมื่อพิจารณาค่าขีดจํากัดของเหลวของดิน จะเห็นว่า ดินที่มีค่าขีดจํากัดของเหลวมากกว่า 50
เป็นดินที่ไม่เหมาะสมสําหรับใช้เป็นดินถมหรือดินคันทาง เส้นทางแนวถนน สร้างโรงงานอุตสาหกรรมขนาดเล็ก
และอาคารต่ําๆ ได้แก่
- ชุดดินบุรีรัมย์ที่ความลึก 17 – 120 เซนติเมตร (50.84 – 65.88)
- ชุดดินชุมแพที่ความลึก 50 – 100 เซนติเมตร (52.08 – 53.03)

- ชุดดินจัตุรัสที่ความลึก 20 – 52 เซนติเมตร (51.37 – 51.69)
- ชุดดินกันทรวิชัยที่ความลึก 0 – 95 เซนติเมตร (55.23 – 76.70)
- ชุดดินเลยที่ความลึก 10 – 120 เซนติเมตร (58.65 – 60.80)
- ชุดดินนครพนมที่ความลึก 40 – 130 เซนติเมตร (54.70 – 64.83)

- ชุดดินสูงเนินที่ควมลึก 30 – 128 เซนติเมตร (55.68 – 65.39)
- ชุดดินศรีสงครามที่ความลึก 15 – 140 เซนติเมตร (55.30 - 69.25)
- ชุดดินท่าตูมที่ความลึก 10 – 105 เซนติเมตร (51.83 – 69.17)
- ชุดดินวังไหที่ความลึก 0 – 83 เซนติเมตร (60.61 – 74.22)