Page 74 - คู่มือการวิเคราะห์ดินทางเคมีเพื่อประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดิน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
66

ตำรำงที่ 9 ระดับปริมาณเบสที่แลกเปลี่ยนได้ในดิน

-1
ระดับ ปริมาณเบสที่แลกเปลี่ยนได้ (cmol kg )
Ca Mg K Na

ต่ ามาก <2.0 <0.3 <0.2 <0.1
ต่ า 2.0-5.0 0.4-1.0 0.2-0.3 0.1-0.3
ปานกลาง 5.0-10 1.0-3.0 0.3-0.6 0.3-0.7

สูง 10-20 3.0-8.0 0.6-1.2 0.7-2.0
สูงมาก >20 >8.0 >1.2 >2.0
ที่มา : ส านักวิทยาศาสตร์เพื่อการพัฒนาที่ดิน (2547)

ข้อมูลปริมาณเบสที่แลกเปลี่ยนได้ สามารถใช้วินิจฉัยในลักษณะต่อไปนี้ คือ (เอิบ, 2548)

(1) ถ้าหากว่าอัตราส่วนของโซเดียมที่แลกเปลี่ยนได้ต่อเบสชนิดอื่นๆ และความจุแลกเปลี่ยน
แคตไอออนเพิ่มขึ้น สมบัติทางเคมีจะเลวลง เป็นลักษณะที่บ่งชี้ถึงชั้นวินิจฉัยเนทริก ซึ่งปกติจะมีค่า

ความอิ่มตัวด้วยโซเดียมของความจุแลกเปลี่ยนแคตไอออนมากกว่า 15
ESP = Na × 100
CEC

ESP = Exchangeable Sodium Percentage

(2) อัตราส่วนของแคลเซียมต่อแมกนีเซียม เป็นเครื่องวินิจฉัยอัตราการผุพังอยู่กับที่สัมพัทธ์
และอัตราพัฒนาการของดินในเขตชื้นและกึ่งชื้น แมกนีเซียมที่แลกเปลี่ยนได้เพิ่มขึ้นเนื่องจาก
แคลเซียมเพิ่มขึ้น แสดงให้เห็นถึงว่าดินอายุเพิ่มขึ้น และมีวิวัฒนาการเพิ่มขึ้น นอกจากนี้ยังมีประโยชน์

ในการประเมินความอุดมสมบูรณ์ของดินด้วย
ตำรำงที่ 10 ระดับอัตราส่วน Ca/Mg

ระดับ (rating) Ca/Mg ratio
แคลเซียมไม่เพียงพอ <1
แคลเซียมต่ า 1-4
สมดุล 4-6

แมกนีเซียมต่ า 6-10
แมกนีเซียมไม่เพียงพอ >10
ที่มา ; Eckert (1987)