Page 39 - การใช้ประโยชน์ของชุดตรวจดินภาคสนามสำหรับการจัดการปุ๋ยเพื่อการปลูกพืชผักในจังหวัดลำพูน

ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
26

ด้านปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ได้ และโพแทสเซียมที่สามารถแลกเปลี่ยนได้ พบว่า
ในต ารับการทดลองที่ 1 (ไม่ใส่ปุ๋ยเคมี) ลดลงในดินหลังเก็บเกี่ยว เมื่อเปรียบเทียบกับดินก่อนปลูก

เนื่องมาจากพืชดูดใช้ฟอสฟอรัสและโพแทสเซียม ที่อยู่ในดิน แต่ปริมาณฟอสฟอรัสและโพแทสเซียม
ในดินยังอยู่ในระดับสูง นอกจากนี้ยังพบว่า การใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสท าให้ปริมาณของฟอสฟอรัสที่เป็น

ประโยชน์ได้ในดินหลังการเก็บเกี่ยวสูงขึ้น ในต ารับการทดลองที่ 2-6 ที่มีการใส่ปุ๋ยเคมี ถึงแม้ว่าใน
ต ารับการทดลองที่ 4 และ 5 จะไม่ใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสก็ตาม และยังพบว่าการเปลี่ยนแปลงของปริมาณ

ฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ได้ในดิน ไม่สัมพันธ์กับปริมาณการใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัส ดังนั้นจึงกล่าวได้ว่าการ

เปลี่ยนแปลงของปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ได้ไม่ได้มีผลมาจากอัตราปุ๋ยเคมีที่ใส่ แต่เป็นผลมา
จากปฏิกิริยาของฟอสฟอรัสในดิน ส่วนปริมาณโพแทสเซียมที่สามารถแลกเปลี่ยนได้ พบว่าในดินหลัง

การเก็บเกี่ยว ปริมาณโพแทสเซียมที่สามารถแลกเปลี่ยนได้ มีค่าลดลงในต ารับการทดลองที่ 1, 2, 3

และ 6 เมื่อเปรียบเทียบกับดินก่อนปลูก โดยการลดลงของปริมาณโพแทสเซียมที่สามารถแลกเปลี่ยน
ได้ ไม่สัมพันธ์กับอัตราการใส่ปุ๋ยโพแทสเซียม ส าหรับต ารับการทดลองที่ 4 และ 5 ซึ่งไม่มีการใส่ปุ๋ย

โพแทสเซียม แต่ใส่ปุ๋ยไนโตรเจนในอัตราที่สูง พบว่ามีปริมาณโพแทสเซียมที่สามารถแลกเปลี่ยนได้
เพิ่มขึ้นเล็กน้อย ซึ่งการเปลี่ยนแปลงของปริมาณโพแทสเซียมที่สามารถแลกเปลี่ยนได้ ในแปลง

ทดลอง ไม่สอดคล้องกับอัตราการใส่ปุ๋ย จึงไม่สามารถกล่าวได้ว่าการเปลี่ยนแปลงของปริมาณ
โพแทสเซียมที่สามารถแลกเปลี่ยนได้ เป็นผลของอัตราการใส่ปุ๋ย ดังตารางที่ 6 และ ตารางที่ 7

ตารางที่ 8 การเปรียบเทียบผลวิเคราะห์สมบัติบางประการของดินก่อนปลูกแปลงทดลองผักคะน้า
การแปลผล และการแนะน าอัตราการใส่ปุ๋ย ของต ารับการทดลองที่ 3 และ 6 พ.ศ. 2558

ต ารับ N-P O -K O ปริมาณ pH Organic Available Exchangeable
2 5 2
ที่ (kg/rai) ปุ๋ยที่ใส่ Matter P K
(kg/rai) (%) (mg/kg) (mg/kg)
3 15 - 5 - 5 46-0-0 = 32.61 6.4 2.3 91 283

0-46-0 = 10.87
0-0-60 = 8.33

6 15 - 5 - 10 46-0-0 = 32.61 6.5 2.4 >45 >120

0-46-0 = 10.87
0-0-60 = 16.67

หมายเหตุ: ต ารับการทดลองที่ 3 อัตราตามค่าวิเคราะห์ดินของห้องปฏิบัติการ

ค าแนะน าของกรมวิชาการเกษตร
ต ารับการทดลองที่ 6 อัตราตามค่าวิเคราะห์ดินโดยชุดตรวจดินภาคสนาม