Page 18 - การจัดทำยุทธศาสตร์การพัฒนาพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ของกรมพัฒนาที่ดินในช่วงแผนเศรษฐกิจและสังคม ฉบับที่ 11 (พ.ศ.2555 - 2559)
P. 18
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
5
ทางด้านคุณภาพน้ําของกลุ่มจังหวัดภาคใต้ชายแดน จะประกอบด้วยลุ่มน้ําหลัก 3 ลุ่มน้ํา
คือลุ่มน้ําทะเลสาบสงขลา ลุ่มน้ําปัตตานี และส่วนหนึ่งของลุ่มน้ําภาคใต้ฝั่งตะวันออก มีแหล่งน้ําสําคัญ
ประกอบด้วย ทะเลสาบสงขลา แม่น้ําปัตตานี แม่น้ําสายบุรี แม่นํ้าโก-ลก แม่น้ําบางนรา และคลองบําบัง จาก
การประเมินคุณภาพน้ําโดยใช้ดัชนีคุณภาพน้ําแหล่งน้ําผิวดินพบว่า ทุกแหล่งน้ํามีคุณภาพน้ําอยู่ในเกณฑ์พอใช้
แต่เมื่อพิจารณารายลุ่มน้ําย่อยพบว่าลุ่มน้ําย่อยที่มีความเสื่อมโทรมคือ ลุ่มน้ําย่อยคลองอู่ตะเภาเป็นที่ตั้งของ
ชุมชนหนาแน่นระดับเทศบาลนครเทศบาลเมืองและเทศบาลตําบลจํานวนมากถึง ๑๑ แห่ง และองค์การบริหาร
ส่วนตําบลอีก ๓๐ แห่ง ซึ่งน้ําเสียจากชุมชนในพื้นที่ส่วนใหญ่ระบายลงสู่แหล่งน้ําโดยตรง โดยไม่ได้มีการบําบัด
ความสกปรกส่งผลให้คุณภาพน้ําเสื่อมโทรมในพื้นที่กลุ่มจังหวัดภาคใต้ชายแดนมีระบบบําบัดน้ําเสียรวมเพียง
๓ แห่ง ได้แก่ เทศบาลนครสงขลา เทศบาลนครหาดใหญ่ และเทศบาลนครยะลา
๑.๒.๕ ทรัพยากรป่าไม้และสิ่งแวดล้อม
ทรัพยากรป่าไม้อนุภาคมีพื้นที่ป่าไม้ประมาณ ๕,๘๔๘ ตารางกิโลเมตร (คิดเป็นร้อยละ
๒๗.๒๕ ของพื้นที่อนุภาค) ประกอบด้วย ป่าไม้ ๕ ประเภท ได้แก่ ป่าดิบชื้น ป่าชายเลน ป่าชายหาด ป่าพรุ
และป่าที่ฟื้นฟูตามธรรมชาติ โดยป่าดิบชื้นมีพื้นที่ถึง ๓,๖๓๒ ตารางกิโลเมตร กระจุกตัวอยู่บริเวณตอนใต้ของ
อนุภาคเป็นพื้นที่อนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติ และแหล่งท่องเที่ยวที่สําคัญของอนุภาคมีพื้นที่ต้นน้ําซึ่งเป็นพื้นที่
ชั้นคุณภาพลุ่มน้ํา ๑A ๑B และ ๒ โดยพื้นที่ส่วนใหญ่อยู่ในจังหวัดยะลา สงขลา และนราธิวาส ตามลําดับ
จากการสํารวจพื้นที่ป่าไม้ของกรมอุทยานแห่งชาติสัตว์ป่าและพันธุ์พืชในพื้นที่ภาคใต้
ตอนล่างฝั่งตะวันออกในปี ๒๕๕๒ พบว่า มีเนื้อที่ป่าไม้เพิ่มขึ้นจากปี ๒๕๔๙ ในขณะที่คดีการบุกรุกพื้นที่ป่า
อนุรักษ์ตามกฎหมายลดลง อย่างไรก็ตาม แม้ว่าการบุกรุกพื้นที่ป่าอนุรักษ์ลดลงแต่ก็ยังมีความเสี่ยงต่อการถูก
บุกรุกสูงเนื่องจากพื้นที่อนุรักษ์ทุกพื้นที่มีอาณาเขตติดต่อกับชุมชนซึ่งการบุกรุกพื้นที่ป่าส่วนใหญ่เป็นการบุกรุก
เพื่อเปลี่ยนจากสภาพป่าเป็นการทําสวนยางพารา
๑.๒.๖ ปัญหาความต้องการและศักยภาพของประชาชนในพื้นที่
ปัญหาความต้องการสําคัญ ๆ ของประชาชนในพื้นที่ของกลุ่มจังหวัดภาคใต้ชายแดน มีดังนี้
ตาราง ๑ - ๑ ปัญหาความต้องการด้านเกษตรและทรัพยากรธรรมชาติของประชาชนในพื้นที่
ปัญหา พื้นที่ ความต้องการ/แนวทางแก้ไข
ปัญหาด้านการเกษตร
๑. ขาดแคลนแหล่งน้ําและปัจจัยใน ปัตตานี และ - การบริหารจัดการน้ําเพื่อการเกษตรอย่างยั่งยืน
ต้นทุนการเกษตรสูง นราธิวาส
๒. เกษตรกรชาวสวนยาง ขาดปัจจัยใน ๕ จชต. - ส่งเสริมสนับสนุนปัจจัยการแปรรูปเพื่อเพิ่มมูลค่า
การแปรรูปยางพาราในขั้นต้นเพื่อเพิ่ม ยางพารา
มูลค่าสินค้า
๓. ครัวเรือนยากจน รายได้ไม่พอกับ ยะลา ปัตตานี - เพิ่มทักษะการประกอบอาชีพและส่งเสริมอาชีพแก่
รายจ่ายและการขาดความรู้ในการ สงขลา และ ประชาชน
ประกอบอาชีพ นราธิวาส - ส่งเสริมการรวมกลุ่มพัฒนาอาชีพหนึ่งตําบลหนึ่ง
ผลิตภัณฑ์
- สนับสนุนการดําเนินชีวิตตามหลักเศรษฐกิจพอเพียง
- ส่งเสริมการทําบัญชีครัวเรือน
แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาพื้นที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ของกรมพัฒนาที่ดิน ในช่วงแผนเศรษฐกิจและสังคม ฉบับที่ 11 (พ.ศ. 2555 - 2559)
