Page 15 - การวิเคราะห์จัดทำหน่วยที่ดินเพื่อประกอบการวางแผนการใช้ที่ดินลุ่มน้ำสาขาห้วยทับเสลา (รหัส 1104)
P. 15
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
7
2) ระบอบอุณหภูมิ (t : temperature regime) คุณลักษณะที่ดินที่เป็นตัวแทน ได้แก่ ค่าอุณหภูมิ
เฉลี่ยในฤดูปลูก เพราะอุณหภูมิมีผลต่อการงอกของเมล็ด ต่อการออกดอกของพืชบางชนิด และมีส่วน
สัมพันธ์กับกระบวนการสังเคราะห์แสง ซึ่งส่งผลกระทบต่อการเจริญเติบโตของพืช
3) ความชุ่มชื้นที่เป็นประโยชน์ต่อพืช (m : moisture availability) คุณลักษณะที่ดินที่เป็น
ตัวแทน ได้แก่ ระยะเวลาการท่วมขังของนํ้าในฤดูฝน ปริมาณนํ้าฝนเฉลี่ยในรอบปีหรือความต้องการนํ้า
ในช่วงการเจริญเติบโตของพืช นอกจากนี้ ควรพิจารณาถึงการกระจายของนํ้าฝนในแต่ละพื้นที่และลักษณะ
ของเนื้อดิน ซึ่งมีผลทางอ้อมในเรื่องความจุในการอุ้มนํ้าที่เป็นประโยชน์ต่อพืช
ค่าเปรียบเทียบเนื้อดินกับความจุในการอุ้มนํ้า
ความจุในการอุ้มนํ้า เนื้อดิน
1) ตํ่ามาก ดินทราย (ดินทรายเนื้อหยาบ)
2) ตํ่า ดินทรายปนดินร่วน (ดินทรายเนื้อละเอียด)
3) ปานกลาง ดินร่วนเหนียวปนทราย ดินร่วนปนทราย
4) สูง ดินเหนียวปนทรายแป้ ง ดินร่วน ดินร่วนปนดินเหนียว
ดินเหนียว ดินเหนียวปนทราย (ดินร่วนและดินเหนียว)
5) สูงมาก ดินทรายแป้ ง ดินร่วนปนทรายแป้ ง ดินร่วนเหนียวปน
ทรายแป้ ง ดินร่วนปนทรายละเอียดมาก (ดินทรายแป้ ง
และดินร่วนปนทรายละเอียดมาก)
ชั้นมาตรฐานความจุในการอุ้มนํ้า
ชั้นมาตรฐาน เซนติเมตร/เซนติเมตรของดิน
1) ตํ่ามาก < 0.05
2) ตํ่า 0.05-0.10
3) ปานกลาง 0.10-0.15
4) สูง 0.15-0.20
5) สูงมาก > 0.20
ปริมาณนํ้าฝนที่ตกลงมาในแต่ละพื้นที่ จะมีส่วนหนึ่งซึมซาบลงไปในดินสู่เบื้องล่าง เมื่อดิน
อิ่มด้วยนํ้าแล้วส่วนที่เหลือจะไหลบ่าออกไปจากพื้นที่ ปริมาณนํ้าฝนที่เหลืออยู่ในดิน ซึ่งพืชสามารถนําไปใช้
ประโยชน์ได้ เรียกว่า effective rainfall จากรายงานของ Kud Reservoir Project ได้แสดงวิธีประเมินหาค่า
Effective Rainfall จากปริมาณนํ้าฝนที่ตกลงมาในแต่ละเดือนดังนี้