Page 142 - รายงานการสำรวจและจำแนกดินเพื่อรองรับการประกาศเขตอนุรักษ์ดินและน้ำตามพระราชบัญญัติพัฒนาที่ดิน พ.ศ.2551 : กรณีศึกษาลุ่มน้ำน้ำย่าง จังหวัดน่าน
P. 142
ห้องสมุดกรมพัฒนาที่ดิน
105
ประเมินศักยภาพทรัพยากรดินให้เป็นไปตามพระราชบัญญัติพัฒนาที่ดิน พ.ศ. 2551 นอกจากนี้การศึกษา
การด าเนินงานครั้งนี้ได้มีการท างานแบบบูรณาการร่วมกับหน่วยงานอื่นๆ ทั้งหน่วยงานภาครัฐ เอกชนและ
เกษตรกรในพื้นที่ ท าให้สามารถเข้าใจถึงปัญหาและแนวทางแก้ได้ ซึ่งเชื่อว่าจะสามารถน าไปปฏิบัติให้ได้ผลตาม
วัตถุประสงค์แห่งพระราชบัญญัติพัฒนาที่ดิน พ.ศ. 2551 ได้
8.3 สรุปขั นตอนการส ารวจและจ าแนกดิน เพื่อรองรับการประกาศเขตอนุรักษ์ดินและน า ตามพระราชบัญญัติ
พัฒนาที่ดิน พ.ศ. 2551
8.3.1 ขั นตอนในการส ารวจและจ าแนกดินในพื นที่ประกาศเขตส ารวจที่ดิน
สามารถด าเนินการได้ตามหลักการส ารวจดินแบบค่อนข้างละเอียด (semi-detailed survey) ซึ่ง
ประกอบด้วย 3 ขั้นตอนหลัก ได้แก่
1) การเตรียมข้อมูลในส านักงาน ก าหนดขอบเขตดินต้นร่างโดยใช้ภาพถ่ายออร์โธส์สี ภาพถ่ายดาวเทียม
แผนที่ธรณีวิทยา ก าหนดหลุมเจาะดินเพื่อตรวจสอบดินตัวแทนในภาคสนาม ซึ่งในการก าหนดขอบเขตดินนั้น
จะก าหนดในพื้นที่ทั้งหมด
2) การตรวจสอบดินและเก็บข้อมูลดินในภาคสนาม
(1) ตรวจสอบดินภาคสนามตามหลุมเจาะที่ก าหนดไว้ ตามวิธีมาตรฐานการส ารวจจ าแนกดินโดย
ส ารวจดินในพื้นที่ตัวแทนทั้งหมด รวมถึงพื้นที่ลาดชันเชิงซ้อน (slope complex: SC) ด้วย
(2) บันทึกข้อมูลดิน และจ าแนกดินตามระบบอนุกรมวิธานดิน 2014 (Keys to Soil Taxonomy,
2014) โดยจ าแนกถึงระดับชุดดิน หรือดินคล้าย ร่วมกับประเภทของดิน ได้แก่ ประเภทเนื้อดินบน และความลาดชัน
3) ปรับแก้แผนที่ดิน จัดท าแผนที่และรายงานการส ารวจดิน มาตราส่วน 1:25,000
4) ประเมินลักษณะและสมบัติของดินร่วมกับอัตราการกร่อนดิน และคัดเลือกพื้นที่ที่มีการท าการเกษตร
ที่มีความเสี่ยงต่อการกร่อนดินสูง (มีอัตราการกร่อนดินมากกว่า 5 ตัน/ไร่/ปี) และมีแนวโน้มว่ามีความเสี่ยง
ต่อการเกิดดินถล่มในอนาคต เป็นพื้นที่ที่ไม่ทับซ้อนกับเขตป่าหรือเขตสงวนอื่นๆ และท าประชาพิจารณ์เพื่อส ารวจ
ความคิดเห็นของประชาชนและเกษตรกรผู้ส่วนได้ส่วนเสียในพื้น เมื่อประชาชนและเกษตรกรผู้ส่วนได้ส่วนเสีย
ในพื้นที่มีความพร้อมและยินยอมให้กรมพัฒนาที่ดินสามารถเข้าด าเนินมาตรการอนุรักษ์ดินและน้ าได้ จึงได้
คัดเลือกพื้นที่ดังกล่าวเพื่อเป็นพื้นที่ศึกษากระบวนการท างานการประกาศเขตอนุรักษ์ดินและน้ าในล าดับต่อไป
8.3.2 ขั นตอนในการส ารวจและจ าแนกดินในพื นที่ประกาศเขตอนุรักษ์ดินและน า
เมื่อได้มีคัดเลือกพื้นที่เพื่อจะประกาศเขตอนุรักษ์ดินและน้ าตามขั้นตอนแล้ว ในการส ารวจดินสามารถ
ด าเนินการได้ตามหลักการส ารวจดินแบบละเอียด (detailed survey) ซึ่งประกอบด้วย 4 ขั้นตอนหลัก ได้แก่
1) การเตรียมข้อมูลในส านักงาน ก าหนดขอบเขตดินต้นร่างโดยใช้ภาพถ่ายออร์โธส์สี ภาพถ่ายดาวเทียม
แผนที่ธรณีวิทยา ก าหนดหลุมเจาะดินเพื่อตรวจสอบดินตัวแทนในภาคสนาม ซึ่งในการก าหนดขอบเขตดินนั้นจะ
ก าหนดในพื้นที่ทั้งหมด
2) การตรวจสอบดินและเก็บข้อมูลดินในภาคสนาม
(1) ตรวจสอบดินภาคสนามตามหลุมเจาะที่ก าหนดไว้ ตามวิธีมาตรฐานการส ารวจจ าแนกดินโดย
ส ารวจดินในพื้นที่ตัวแทนทั้งหมด รวมถึงพื้นที่ลาดชันเชิงซ้อน (slope complex: SC) ด้วย
(2) บันทึกข้อมูลดิน และจ าแนกดินตามระบบอนุกรมวิธานดิน 2014 (Keys to Soil Taxonomy,
2014) โดยจ าแนกถึงระดับชุดดิน หรือดินคล้าย ร่วมกับประเภทของดิน ได้แก่ ประเภทเนื้อดินบน ความลาดชัน
ชั้นความลึก และชั้นของการกร่อน
