Page 37 - การศึกษาประสิทธิภาพจุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 ต่อการเพิ่มความเป็นประโยชน์ของฟอสฟอรัสและผลผลิตข้าวในดินกรดจัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย

28

100 กิโลกรัมต่อไร่ และตํารับที่ใส่ปูนร่วมกับปุ๋ยเคมีไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียมตามค่า
วิเคราะห์ดิน มีปริมาณอินทรียวัตถุในดินสูงใกล้เคียงกัน คือ 0.53, 0.51 และ 0.50 เปอร์เซ็นต์
ตามลําดับ ซึ่งสูงกว่าตํารับควบคุม มีปริมาณอินทรียวัตถุในดินต่ําสุดคือ 0.34 เปอร์เซ็นต์
3.1.3 ปริมาณโพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ในดิน พบว่าทุกตํารับทดลองมีปริมาณ

โพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้ไม่แตกต่างกันทางสถิติ โดยมีปริมาณอยู่ในช่วง 41.00-46.33 มิลลิกรัม
ต่อกิโลกรัม (ตารางที่ 6) แต่มีแนวโน้มว่าตํารับที่ใส่ปูนร่วมกับปุ๋ยเคมีไนโตรเจน และโพแทสเซียม
ตามค่าวิเคราะห์ดิน มีปริมาณโพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยนได้สูงสุดคือ 46.33 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม
รองลงมาคือตํารับที่ใส่ปูนร่วมกับปุ๋ยเคมีไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม ตามค่าวิเคราะห์ดิน

และตํารับที่ใส่จุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 อัตรา 100 กิโลกรัมต่อไร่ มีปริมาณโพแทสเซียมที่แลกเปลี่ยน
ได้ เท่ากับ 45.33 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม
3.1.4 ค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดิน พบว่าค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดินแต่ละตํารับ
ทดลองมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสําคัญทางสถิติ โดยตํารับที่ใส่ปูนร่วมกับปุ๋ยเคมีไนโตรเจน และ

โพแทสเซียมตามค่าวิเคราะห์ดิน ตํารับที่ใส่ปูนร่วมกับปุ๋ยเคมีไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม
ตามค่าวิเคราะห์ดิน และตํารับที่ใส่จุลินทรีย์ละลายอนินทรีย์ฟอสเฟตทุกตํารับ มีค่าความเป็นกรดเป็น
ด่างของดินไม่แตกต่างกันทางสถิติ โดยมีค่าอยู่ในช่วง 6.80-6.90 แต่มีความแตกต่างกันอย่างมี

นัยสําคัญทางสถิติกับตํารับควบคุม ซึ่งมีค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดินเท่ากับ 6.37 (ตารางที่ 6)
ตารางที่ 6 สมบัติทางเคมีของดินหลังการทดลองในแปลงทดลอง

ต ารับทดลอง P(mg/kg) OM (%) K(mg/kg) pH
T1 ควบคุม (ไม่ใส่จุลินทรีย์ ปูน และปุ๋ยเคมี) 8.33bc 0.34 43.67 6.37b

T2 ปูน + ปุ๋ยเคมี (N + K) 8.33bc 0.49 46.33 6.90a
T3 ปูน + ปุ๋ยเคมี (N + P + K) 15.00a 0.50 45.33 6.90a
T4 จุลินทรีย์ พด.9 อัตรา 100 กก./ไร่ 7.67c 0.41 41.00 6.83a
T5 จุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 อัตรา 50 กก./ไร่ 8.67bc 0.48 42.67 6.80a
+ ปุ๋ยเคมี (N + K)
T6 จุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 อัตรา 100 กก./ไร่ 9.33b 0.51 45.33 6.83a
+ ปุ๋ยเคมี (N + K)
T7 จุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 อัตรา 150 กก./ไร่ 9.00b 0.53 42.67 6.83a
+ ปุ๋ยเคมี (N + K)

F-test * ns ns *
% CV 16.24 19.87 19.00 2.70

หมายเหตุ: ค่าเฉลี่ยในสดมภ์เดียวกันที่ตามด้วยอักษรเหมือนกัน ไม่แตกต่างกันทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่น 95%
โดยวิธี DMRT (การวิเคราะห์ความแตกต่างโดยวิธี DMRT ใช้ที่ระดับความเชื่อมั่น 95%)
ns = ไม่แตกต่างกันทางสถิติ
* = แตกต่างกันที่ระดับความเชื่อมั่น 95 เปอร์เซ็นต์ (หรือแตกต่างกันอย่างมีนัยสําคัญ)