Page 39 - การศึกษาประสิทธิภาพจุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 ต่อการเพิ่มความเป็นประโยชน์ของฟอสฟอรัสและผลผลิตข้าวในดินกรดจัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย
P. 39
30
ประโยชน์ในดิน 11.20 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม พบว่าทุกตํารับทดลองที่มีการใส่จุลินทรีย์ละลายอนินท
รีย์ฟอสเฟต ข้าวให้ผลผลิตสูงกว่าการใส่ปุ๋ยเคมีฟอสฟอรัสตามค่าวิเคราะห์ดิน โดยการใส่จุลินทรีย์
ละลายอนินทรีย์ฟอสเฟตแบบปล่อยไปกับน้ําหลังปลูก 1 เดือน ร่วมกับลดปริมาณปุ๋ยเคมีฟอสฟอรัส
50 เปอร์เซ็นต์ ให้ผลผลิตข้าวสูงสุด 738.03 กิโลกรัมต่อไร่ ขณะที่การใส่ปุ๋ยเคมีฟอสฟอรัสตามค่า
วิเคราะห์ดินได้ผลผลิตข้าว 652.96 กิโลกรัมต่อไร่ สอดคล้องกับ Panhwar et al. (2015) พบว่าการ
ใส่ปุ๋ยชีวภาพจุลินทรีย์ละลายอนินทรีย์ฟอสเฟตที่ประกอบด้วย Bacillus sp., Stenotrophomonas
maltophila, Burkholderia thailandensis และ Burkholderia seminalis ในดินที่มีค่าความเป็น
กรดเป็นด่าง 3.80 มีฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดิน 19.20 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ทําให้ข้าวมีผลผลิต
862.40 กิโลกรัมต่อไร่ สูงกว่าไม่ใส่จุลินทรีย์ ซึ่งมีผลผลิต 468.80 กิโลกรัมต่อไร่ ขณะที่การใส่ปุ๋ย
ชีวภาพร่วมกับหินปูน ข้าวให้ผลผลิตสูงสุด คือ 1,091.20 กิโลกรัมต่อไร่
3.2.4 น้ําหนัก 100 เมล็ด พบว่าแต่ละตํารับทดลองมีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสําคัญทาง
สถิติ (ตารางที่ 7) โดยตํารับที่ใส่ปูนร่วมกับปุ๋ยเคมีไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียมตามค่า
วิเคราะห์ดิน มีน้ําหนัก 100 เมล็ดสูงสุด คือ 2.72 กรัม แต่ไม่แตกต่างกันทางสถิติกับตํารับที่ใส่
จุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 อัตรา 100 และ 150 กิโลกรัมต่อไร่ มีน้ําหนัก 100 เมล็ดเท่ากับ 2.71 และ
2.67 กรัม ตามลําดับ แต่แตกต่างอย่างมีนัยสําคัญกับตํารับควบคุมที่ไม่ใส่จุลินทรีย์
ตารางที่ 7 การเจริญเติบโต ผลผลิต และองค์ประกอบผลผลิตข้าวขาวดอกมะลิ 105
ในแปลงทดลอง
ความสูง การแตกกอ ผลผลิต นน. 100 เมล็ด
ต ารับทดลอง
(ซม.) (ต้น) (กก./ไร่) (กรัม)
T1 ควบคุม (ไม่ใส่จุลินทรีย์ ปูน และปุ๋ยเคมี) 85.51ab 5.67 233.33b 2.47b
T2 ปูน + ปุ๋ยเคมี (N + K) 81.67ab 6.00 340.00a 2.60ab
T3 ปูน + ปุ๋ยเคมี (N + P + K) 95.58ab 6.33 413.33a 2.72a
T4 จุลินทรีย์ พด.9 อัตรา 100 กก./ไร่ 84.08ab 6.00 353.33a 2.66ab
+ปุ๋ยเคมี (N + K)
T5 จุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 อัตรา 50 กก./ไร่ 75.06b 6.00 360.00a 2.49b
+ ปุ๋ยเคมี (N + K)
T6 จุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 อัตรา 100 กก./ไร่ 94.67ab 7.33 400.00a 2.71a
+ ปุ๋ยเคมี (N + K)
T7 จุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 อัตรา 150 กก./ไร่ 95.75ab 6.67 393.33a 2.67a
+ ปุ๋ยเคมี (N + K)
F-test * ns ** *
% CV 11.73 18.59 13.28 4.62
หมายเหตุ: ค่าเฉลี่ยในสดมภ์เดียวกันที่ตามด้วยอักษรเหมือนกัน ไม่แตกต่างกันทางสถิติที่ระดับความเชื่อมั่น 95%
โดยวิธี DMRT (การวิเคราะห์ความแตกต่างโดยวิธี DMRT ใช้ที่ระดับความเชื่อมั่น 95%)
ns = ไม่แตกต่างกันทางสถิติ
* = แตกต่างกันที่ระดับความเชื่อมั่น 95 เปอร์เซ็นต์ (หรือแตกต่างกันอย่างมีนัยสําคัญ)
** = แตกต่างกันที่ระดับความเชื่อมั่น 99 เปอร์เซ็นต์ (หรือแตกต่างกันอย่างมีนัยสําคัญยิ่ง)

