Page 41 - การศึกษาประสิทธิภาพจุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 ต่อการเพิ่มความเป็นประโยชน์ของฟอสฟอรัสและผลผลิตข้าวในดินกรดจัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย

32

สรุป

1. การทดลองในโรงเรือน พบว่าการใส่จุลินทรีย์ละลายอนินทรีย์ฟอสเฟตมีปฏิสัมพันธ์ใน
ทางบวกกับปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดิน โดยปริมาณจุลินทรีย์ละลายอนินทรีย์ฟอสเฟตใน

ดินที่เพิ่มขึ้น มีผลต่อการเพิ่มขึ้นของปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดิน การใส่จุลินทรีย์ละลาย
อนินทรีย์ฟอสเฟตทั้งจุลินทรีย์ พด.9 และจุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 มีปริมาณจุลินทรีย์ใกล้เคียงกัน คือ
5
10 โคโลนีต่อกรัม สูงสุดที่ 7 วัน หลังจากนั้นจะลดลงที่ 14 วัน แต่การใส่จุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 ที่
อัตรา 100 และ 150 กิโลกรัมต่อไร่ มีปริมาณสูงกว่าการใส่ที่อัตรา 50 กิโลกรัมต่อไร่ และการใส่

จุลินทรีย์ พด.9 ที่อัตรา 100 กิโลกรัมต่อไร่ มีปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ที่ปลดปล่อยเพิ่มขึ้น
เท่ากับ 10.36 และ 10.61 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม ตามลําดับ โดยเฉพาะในตํารับที่ใส่จุลินทรีย์ซุปเปอร์
พด.9 อัตรา 100 กิโลกรัมต่อไร่ มีผลให้ปริมาณการปลดปล่อยฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์เฉลี่ยตลอด
ทั้งช่วงการทดลองมีค่า คือ 7.87 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม มีผลให้ข้าวมีความสูง 97.67 เซนติเมตร การ

แตกกอ 11.67 ต้นต่อกอ ให้ผลผลิตข้าวสูงสุด คือ 12.96 กรัมต่อกอ และมีเมล็ดลีบต่ําสุด คือ 11.67
เมล็ดต่อรวง
2. การทดลองในแปลงทดลอง พบว่าการใส่ปูนร่วมกับปุ๋ยเคมีไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และ

โพแทสเซียมตามค่าวิเคราะห์ดิน มีผลให้ปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินหลังเก็บเกี่ยวผลผลิต
ข้าวสูงสุด คือ 15.00 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม และให้ผลผลิตข้าวสูงสุด คือ 413.33 กิโลกรัมต่อไร่ ขณะที่
การใส่จุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 อัตรา 100 และ 150 กิโลกรัมต่อไร่ มีปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็น
ประโยชน์ในดินหลังเก็บเกี่ยวผลผลิตข้าว เท่ากับ 9.33 และ 9.00 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม แต่พบว่าให้
ผลผลิตข้าว 400 และ 393.33 กิโลกรัมต่อไร่ ซึ่งไม่แตกต่างกับการใส่ปูนร่วมกับปุ๋ยเคมีไนโตรเจน

ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียมตามค่าวิเคราะห์ดิน และการใส่จุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 มีประสิทธิภาพ
ในการเพิ่มปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดินและผลิตข้าวได้สูงกว่าการใส่จุลินทรีย์ พด.9 อัตรา
100 กิโลกรัมต่อไร่ ซึ่งมีปริมาณฟอสฟอรัสที่เป็นประโยชน์ในดิน 7.67 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัม และให้ผล

ผลิตข้าว 353.33 กิโลกรัมต่อไร่
3. ผลตอบแทนทางเศรษฐกิจของการทดลองในแปลงทดลอง พบว่าตํารับที่ใส่ปูนร่วมกับ
ปุ๋ยเคมีไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียมตามค่าวิเคราะห์ดิน ข้าวให้ผลตอบแทนเหนือต้นทุนผัน
แปรสูงสุด คือ 1,151.46 บาทต่อไร่ รองลงมาคือตํารับที่ใส่จุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 อัตรา 100

กิโลกกรัมต่อไร่ ซึ่งให้ผลตอบแทนเหนือต้นทุนผันแปรใกล้เคียงกัน คือ 1,065.00 บาทต่อไร่ ขณะที่
ตํารับที่ใส่จุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 อัตรา 50 และ 150 กิโลกรัมต่อ ให้ผลตอบแทนเหนือต้นทุนผันแปร
712.50 และ 842.46 บาทต่อไร่ ตามลําดับ ซึ่งสูงกว่าตํารับที่ใส่จุลินทรีย์ พด.9 อัตรา 100 กิโลกรัมต่อ
ไร่ ที่ให้ผลตอบแทนเหนือต้นทุนผันแปร 504.96 บาทต่อไร่

ดังนั้นอัตราการใช้จุลินทรีย์ซุปเปอร์ พด.9 เพื่อเพิ่มความเป็นประโยชน์ของฟอสฟอรัสในดิน
และผลผลิตข้าวที่เหมาะสมในดินกรดจัดภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย คือ อัตรา 100
กิโลกรัมต่อไร่ โดยให้ผลไม่แตกต่างจากการใช้ปุ๋ยเคมี