Page 26 - องค์ความรู้สู่ปีดินสากล 2558

ประการแรก คือ ตองศึกษาขอมูลอยางเปนระบบ วิเคราะหหาตนเหตุของปญหา พระบาทสมเด็จ
พระเจาอยูหัวทรงมองปญหาในภาพรวม(Macro) กอนเสมอ แตการแกปญหาจะเริ่มจากจุดเล็กๆ (Micro) คือ

การแกไขปญหาเฉพาะหนา ที่คนมักจะมองขาม ดังพระราชดํารัสความตอนหนึ่งวา “...ถาปวดหัวก็คิดอะไรไมออก
อยางนั้นตองแกไขการปวดหัวนี้กอน มันไมไดเปนการแกอาการจริง แตตองแกปวดหัวกอน เพื่อที่จะใหอยูใน
สภาพที่คิดได แบบ(Macro) นี้เขาจะทําแบบรื้อทั้งหมด ฉันไมเห็นดวย..อยางบานคนอยูเราบอก บานนี้มันผุ
ตรงนั้น ผุตรงนี้ ไมคุมที่จะไปซอมเอาตกลงรื้อบานนี้ระเบิดเลย เราจะไปอยูที่ไหน ไมมีที่อยู...วิธีทํา ตองคอยๆ

ทํา จะไประเบิดหมดไมได ”
ประการที่สอง คือ สรางความเขาใจ โดยเราตองทําเปนขั้นตอน ทรงตรัสวา“ตองระเบิดจากขางใน”
หมายความวา ตองทําใหคนที่เราเขาไปพัฒนามีสภาพพรอมที่จะรับการพัฒนา มิใชการนําเอาบุคคลจากสังคม

ภายนอกเขาไปหาชุมชนหมูบานที่ยังไมทันไดมีโอกาสเตรียมตัวหรือตั้งตัว การพัฒนาใดๆ ตองคํานึงถึงสภาพ
ภูมิประเทศ ลักษณะนิสัยใจคอของคน ตองสรางความเขาใจ เขาถึง จึงจะเกิดการพัฒนา ทําอยางไรจึงจะทําให
เขาเขาใจวาสิ่งที่เราเสนอให เปนสิ่งที่เหมาะสมและสามารถนําไปปฏิบัติได นี่คือความแตกตางระหวาง
Teaching กับ Coaching ตองเอาคนเปนศูนยกลาง
ประการที่สาม คือ การพึ่งพาตนเอง จะเห็นไดวาในระยะหลังเรามีปจจัยการผลิตโดยไดแจกจายปจจัย

ตางๆ ไป โดยไมคํานึงถึงความสอดคลองกับสิ่งที่เขาจะนําไปใช นําไปปฏิบัติได นอยคนที่ไดรับแจกปจจัยการ
ผลิตไปแลวนําไปใช บางครั้งมีจํานวนไมพอที่จะใชสําหรับทํางานจริง ฝายขาราชการเองก็ไมไดลงมือทํางานจริงจัง
เพราะมัวแตเสียเวลาไปแจกจายของ จึงฝากขอคิดไวดวยวา เบื้องตนควรแกไขปญหาเฉพาะหนา เพื่อให

ประชาชนมีความแข็งแรงพอที่จะดํารงชีวิตไดตอไป แลวขั้นตอไปก็คือการพัฒนาใหสามารถ “พึ่งตนเองได”
ในที่สุด
ประการที่สี่ คือ การแลกเปลี่ยนความรูและการถายทอดเทคโนโลยี เมื่อรู เขาใจ ก็จะคอยๆ เพิ่มการ
พึ่งพาตนเองได ศูนยศึกษาการพัฒนาทุกศูนยเปนแหลงที่รวบรวมกําลังเจาหนาที่จากทุกกรม กอง ทั้งในดาน

เกษตรหรือดานสังคม มีตนทาง คือ ผูเปนเจาหนาที่จะใหประโยชน และปลายทาง คือ ประชาชนจะไดรับ
ประโยชน
ประการที่หา คือ ความบริบูรณขององคความรู ใหเขาสามารถขับเคลื่อนตนเองไปได สิ่งนี้ตองเกิดจาก
ความเพียร ใหดูตัวอยางจากพระราชนิพนธ เรื่อง “พระมหาชนก” กษัตริยผูเพียรพยายามแมจะไมเห็นฝง

ก็ยังวายน้ําตอไป พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัวทรงริเริ่มทําโครงการตางๆ ที่ระยะแรกไมมีความพรอม
ในการทํางาน แตพระองคก็มิไดทอพระราชหฤทัย มุงมั่นพัฒนาบานเมืองใหเจริญรุงเรืองตอไป

ศูนยศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดําริ

การริเริ่มโครงการจัดตั้งศูนยศึกษาการพัฒนาเขาหินซอน เปนชวงระยะเวลาเดียวกับที่กรมพัฒนาที่ดิน
เริ่มตนในการจัดระบบอนุรักษดินและน้ํา ศูนยศึกษาการพัฒนาเขาหินซอน เปนศูนยศึกษาการพัฒนาแหงแรก
กอนที่จะมีศูนยศึกษาการพัฒนาอันเนื่องมาจากพระราชดําริ แหงอื่นๆ ตามมา รวมทั้งสิ้นมี 6 แหงในปจจุบัน

คือ ศูนยศึกษาการพัฒนาเขาหินซอนอันเนื่องมาจากพระราชดําริ จ.ฉะเชิงเทรา ศูนยศึกษาการพัฒนา
พิกุลทองอันเนื่องมาจากพระราชดําริ จ.นราธิวาส ศูนยศึกษาการพัฒนาภูพานอันเนื่องมาจากพระราชดําริ
จ.สกลนคร ศูนยศึกษาการพัฒนาหวยฮองไครอันเนื่องมาจากพระราชดําริ จ.เชียงใหม ศูนยศึกษาการพัฒนา
หวยทรายอันเนื่องมาจากพระราชดําริ จ.เพชรบุรี และศูนยศึกษาการพัฒนาอาวคุงกระเบนอันเนื่องมาจาก
พระราชดําริ จ.จันทบุรี

เรื่องเลาเขาหินซอน 23