Page 31 - องค์ความรู้สู่ปีดินสากล 2558

ลักษณะทั่วไปของพื้นที่ปาพรุ

พื้นที่ปาพรุในจังหวัดนราธิวาสมี

ประมาณ ๒๕๐,๐๐๐ ไร แตในปจจุบันพื้นที่
ปาพรุที่มีความอุดมสมบูรณเหลืออยูเพียง

ประมาณ ๕๐,๐๐๐ ไร สวนพื้นที่ที่เหลือ

เปนปาพรุเสื่อมโทรมโดยจังหวัดนราธิวาส มี
ปาพรุใหญๆ อยู 2 แหง คือ พรุบาเจาะ อยู

ทางตอนเหนือของจังหวัดนราธิวาส และพรุ
โตะแดง อยูทางตอนใตของจังหวัดนราธิวาส

ซึ่งปาพรุโตะแดงเปนปาพรุที่มีความอุดม

สมบูรณที่สุดในประเทศไทย ลักษณะพื้นที่
ภาพที่ 1 พื้นที่ของจังหวัดนราธิวาส และพื้นที่ปาพรุ
พรุเปนที่ลุมน้ําจืด น้ําในพรุเปนกรดออนๆ

ซึ่งเปนผลมาจากการสลายตัวของใบไมและซากพืชภายในพรุทําใหเกิดเปนกรดอินทรียที่มีคา pH ประมาณ
๔.๕ – ๕.๐ นอกจากนี้ภายในพรุโตะแดงยังมีพืชพรรณและสิ่งมีชีวิตตางๆอีกหลากหลายชนิดที่ควรคาแกการ

อนุรักษไว สําหรับพื้นที่พรุไดแบงออกเปน 3 เขต ดังนี้

๑. เขตสงวน (Preservation zone) เปนเขตปาพรุที่มีความอุดม
สมบูรณ

๒. เขตอนุรักษ (Conservation zone) เปนเขตปาพรุที่สามารถ
ฟนฟูใหมีความสมบูรณได

๓. เขตพัฒนา (Development zone) เปนเขตปาพรุที่มีความ
เสื่อมโทรม มีการบุกรุกและมีปาเสม็ดขึ้นทดแทนพืชพรรณเดิม ซึ่งเปนพื้นที่

ที่พระบาทสมเด็จพระเจาอยูหัว ทรงมีพระราชดําริใหศูนยศึกษาการพัฒนา
พิกุลทองอันเนื่องมาจากพระราชดําริเขาไปดูแลแกไขปญหาและฟนฟูสภาพ

พื้นที่ใหดีขึ้น เพื่อใหพื้นที่ดังกลาวสามารถนํามาใชประโยชนทางดาน

เกษตรกรรมไดโดยไดดําเนินการทดลองปลูกขาว พืชผัก และไมผลตางๆ ซึ่ง ภาพที่ 2 ลักษณะพื้นที่ปาพรุ
ปรากฏวาไมสามารถใหผลผลิตได เนื่องจากในฤดูฝนมักเกิดอุทกภัยทําใหพืชผลทางการเกษตรถูกน้ําทวมขัง

สวนในฤดูแลง มักเกิดสภาวะแหงแลงและขาดแคลนน้ําติดตอกันเปนเวลานาน สรางความเสียหายตอผลผลิต

ทางการเกษตรเปนจํานวนมาก นอกจากนั้นยังไดมีการทดลองปลูกปาลมน้ํามัน โดยเมื่อปาลมน้ํามันอายุ ๓ ป
ไดเริ่มใหผลผลิตแตคอนขางต่ําเนื่องจากสภาพพื้นที่มีความอุดมสมบูรณต่ํามากอีกทั้งคาใชจายในการดูแล

คอนขางสูงทําใหไมคุมทุนกับผลผลิตที่ได จึงไดมีการปลอยใหปาเสม็ดขึ้นในพื้นที่ปาพรุเสื่อมโทรมแทน จากนั้น
จึงศึกษาการใชประโยชนจากปาเสม็ด โดยการจัดสรรพื้นที่ดังกลาวเปนสหกรณนิคม เชน สหกรณนิคมบาเจาะ

สหกรณนิคมป2เหล็ง2 จากปญหาดังกลาวจึงนํามาสูการบริหารจัดการน้ําในพื้นที่พรุโตะแดงเพื่อรักษาพื้นที่ปาพรุ
ที่สมบูรณที่สุดในประเทศไทยเอาไวตอไปในอนาคต

28 องคความรูสูปดินสากล 2558