Page 138 - แผนการใช้ที่ดินลุ่มน้ำสาขาภาคใต้ฝั่งตะวันตกตอนล่าง
P. 138
3-62
การเลือกคุณลักษณะที่ดินเพื่อใช้เป็นตัวแทนคุณภาพที่ดินในการประเมิน ความ
เหมาะสมที่ดินตามระบบ FAO ก้าหนดในระบบไว้ 25 ชนิด ส้าหรับประเทศไทยใช้คุณลักษณะดิน
เพื่อใช้เป็นตัวแทนคุณภาพที่ดินในการประเมินความเหมาะสมที่ดิน 13 ชนิด โดยตัวแทนคุณภาพ
ที่ดินแต่ละตัวมีข้อจ้ากัดในการเลือกใช้จากปัจจัยด้าน 1) มีผลต่อพืช หรือประเภทการใช้ที่ดินนั้นๆ
2) พบค่าวิกฤตในพื้นที่ปลูกนั้นๆ 3) การรวบรวมข้อมูลต้องสามารถปฏิบัติได้จริงจากเงื่อนไขดังกล่าว
จ้าเป็นต้องจัดล้าดับความส้าคัญคุณภาพที่ดินก่อนที่จะน้ามาประเมินตามเงื่อนไขการคัดเลือกคุณภาพ
ที่ดิน
เมื่อท้าการจัดล้าดับความส้าคัญแล้วพบว่า เงื่อนไขหลักขึ้นอยู่กับการรวบรวมข้อมูล
คุณลักษณะที่ดิน ดังนั้นเมื่อน้ามาใช้ในการประเมินความเหมาะสมทางกายภาพของพืชต่างๆ ในเขต
ลุ่มน้้าสาขา จึงมีปัจจัยหลัก 7 ปัจจัย ที่น้ามาวิเคราะห์ ดังนี้
1) ความชุ่มชื้นที่เป็นประโยชน์ต่อพืช (m)
2) ความเป็นประโยชน์ของออกซิเจนต่อรากพืช (o)
3) ความเป็นประโยชน์ของธาตุอาหาร (s)
4) ความจุในการดูดยึดธาตุอาหาร (n)
5) สภาวะการหยั่งลึกของราก (r)
6) ศักยภาพการใช้เครื่องจักร (w)
7) ความเสียหายจากการกัดกร่อน (e)
การจ้าแนกชั้นความเหมาะสมของที่ดินได้จ้าแนกชั้นความเหมาะสมออกเป็น 4 ชั้น (Class)
และก้าหนดชั้นความเหมาะสมในแต่ละชั้นความเหมาะสมออกเป็นชั้นย่อย (Subclass) ตาม
ข้อจ้ากัดของคุณภาพที่ดินที่มีอิทธิพลของพืชหลักตามประเภทการใช้ที่ดิน ทั้งนี้ ใช้วิธีการประเมินจาก
กลุ่มของคุณลักษณะที่ดินที่มีข้อจ้ากัดรุนแรงที่สุด ทั้งนี้ สามารถจัดชั้นความเหมาะสมของที่ดินได้ 4 ชั้น
คือ
S1 : ชั้นที่มีความเหมาะสมสูง
S2 : ชั้นที่มีความเหมาะสมปานกลาง
S3 : ชั้นที่มีความเหมาะสมเล็กน้อย
N : ชั้นที่ไม่มีความเหมาะสม
ผลจากการประเมินความเหมาะสมของที่ดินของลุ่มน้้าสาขาภาคใต้ฝั่งตะวันตกตอนล่าง
สามารถจ้าแนกการจัดชั้นความเหมาะสมของที่ดินในระดับชั้นย่อย โดยแยกเป็นเขตเกษตรที่อาศัยน้้าฝน
(ตารางที่ 3-15) และเขตพื้นที่เกษตรน้้าฝนมีการใช้น้้าจากแหล่งน้้าตามธรรมชาติและแหล่งน้้าใต้ดินใน
การเพาะปลูกพืช (ตารางที่ 3-16) มีรายละเอียดดังนี้
กองนโยบายและแผนการใช้ที่ดิน กรมพัฒนาที่ดิน